1632 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
dop. iz en Wiki (2) |
ostatak |
||
Red 6:
== Događaji ==
* [[10. 2.]] - Veliki vezir [[Hafiz Ahmed-paša]] smenjen i ubijen od pobunjenih vojnika; postavljen Bosanac [[Topal Redžep-paša]] - grabež i korupcija, ekonomski problemi i opšta nesigurnost se pojačavaju<ref>''History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 1...'', Stanford J. Shaw (Google Books) 196-7</ref>.
* [[22. 2.]] - Objavljen [[Galileo Galilej|Galilejev]] "[[Dijalog o dva glavna sistema sveta]]".
* 22. 2. - Praizvedba drame "[[Pavlimir]]" [[Junije Palmotić|Junija Palmotića]].
* [[mart]] - [[Gazi Husrev-paša]], bivši veliki vezir, pogubljen u [[Tokat]]u jer je okrivljen za nerede.
Linija 13 ⟶ 14:
* [[29. 3.]] - Ugovorom iz Saint-Germaina Englezi posle tri godine vraćaju [[Nova Francuska|Novu Francusku]] ([[Quebec]] itd.) Francuzima.
* [[15. 4.]] - [[Bitka kod Raina na Lechu]]: Gustav II Adolf po drugi put u pola godine porazio carskog komandanta [[Johann ’t Serclaes
* [[21. 4.]] - [[Dordrehtska ispovest vere]] holandskih [[menoniti|menonita]].
* [[maj]] - Šveđani zauzeli [[Minhen]].
* [[18. 5.]] - Sultan [[Murat IV]] naređuje da se pogubi v. vezir Topal Redžep-paša i preuzima vlast u svoje ruke. Novi veliki vezir je [[Tabanijasi Mehmed-paša]] (do [[1637]]).
* [[20. 6.]] - [[Cecilius Calvert, 2nd Baron Baltimore]] dobio od kralja [[Karlo I., kralj Engleske|Charlesa I]] povelju za [[Provincija Maryland|Provinciju Maryland]].
Linija 23 ⟶ 26:
* [[1. 9.]] - Bitka kod Castelnaudary-ja: poražena pobuna [[Luj XIII|kraljevog]] brata [[Gaston Jean Baptiste de France|Gastona Orleanskog]].
* [[9. 9.]] - [[Bitka kod Alte Veste]]: [[Albrecht von Wallenstein]] porazio kralja Gustava Adolfa pri pokušaju proboja iz [[Nirnberg]]a.
* [[septembar]] - Galileju naređeno da dođe u Rim na suđenje.
* [[oktobar]] - Počinje [[Smolenski rat]] (Rusko-poljski 1632-34) - Rusi pokušavaju uzeti [[Smolensk]].
* [[8. 11.]] - [[Vladislav IV., kralj Poljske|Vladislav IV Vasa]] izabran za kralja [[Državna zajednica Poljske i Litvanije|Poljske i Litvanije]] (do [[1648]]).
Linija 29 ⟶ 35:
===Kroz godinu===
[[Datoteka:Rembrandt Harmensz. van Rijn 007.jpg|thumb|200px|Čas anatomije]]
* Prvi pomen [[Čapljina|Čapljine]].
* Englezi se naselili na [[Antigva i Barbuda|Antigvi]]. ▼
* Patrijarh [[Pajsije Janjevac]] došao u vezu sa Rusijom preko vršačkog mitropolita Antonija<ref>[http://www.rastko.rs/kosovo/pecarsija/istorijat/pecarsija_l.html Pećka patrijaršija], rastko.rs</ref>.
* Završena [[Kapucinska crkva u Beču]], grobno mesto Habsburga.
* Osnovan [[Jakutsk]] u Sibiru.
* Počinje gradnja [[Taj Mahal]]a.
* [[Rembrandt van Rijn|Rembrandtova]] slika "[[Čas anatomije doktora Nikolasa Tulpa]]".
* Novi kijevski mitropolit [[Petar Mogila]] osnovao Kijevo-mogiljansku kolegiju, prethodnicu [[Kijevska duhovna akademija|Kijevske duhovne akademije]].
== Rođenja ==
Linija 40 ⟶ 50:
* [[20. 10.]] - [[Christopher Wren]], arhitekta, matematičar († [[1723]])
* [[24. 10.]] - [[Antoni van Leeuwenhoek]], nizozemski trgovac i znanstvenik († [[1723]])
* [[oktobar]] - [[Johannes Vermeer]], slikar († [[1675]])
* [[23. 11.]] - [[Jean Mabillon]], paleograf i diplomatik († [[1707]])
* [[24. 11.]] - [[Baruch Spinoza]], filozof racionalista († [[1677]])
* [[28. 11.]] - [[Jean-Baptiste Lully]], kompozitor († [[1687]])
* [[31. 12.]] - [[Abas II (Persija)|Abas II]], iranski šah († [[1666]])
* ? - [[Saro Bunić]], pjesnik i političar († [[1721]])
== Smrti ==
{{Main|:Kategorija:Umrli 1632.}}
* [[23. 2.]] - [[Giambattista Basile]], književnik, sakupljač bajki
* [[14. 3.]] - [[Tokugawa Hidetada]], bivši japanski šogun (* [[1579]])
* [[mart]] - [[Gazi Husrev-paša]], bivši veliki vezir
* [[30. 4.]] - [[Johann ’t Serclaes
* 30. 4. - [[Sigismund III Vasa]], poljsko-litvanski vladar (* [[1566]])
* [[27. 5.]] - [[Nikola Brautić]], pjesnik (* [[1566]])
* [[8. 9.]] - [[Stijepo Giman Đurđević]], pjesnik (* 1579)
* [[16. 11.]] - [[Gustav II Adolf]], kralj Švedske (* [[1594]])
* [[7. 12.]] - [[Susenios I]], bivši etiopski car (* 1572)
| |||