Haubica – razlika između verzija

Za razliku od minobacača, oruđe se puni straga, ima izolučenu cijev, i veći [[domet]].

 

[[Datoteka:Полевая секретная гаубица образца 1753 системы П. И. Шувалова (вид сбоку).jpg|Ruska poljska haubica sistema Šuvalov, 1753.|thumb|right|300px]]

 

Pod ovim imenom haubice se pominju u [[srpska vojska|srpskoj vojsci]] sve do 1870-ih godina. [[Kragujevačka topolivnica]] koja je osnovana 1853. izrađuje 8 kratkih i 6 dugih ''kubuza'' 130 mm. Kasnije izrađuje 6 dugih ''kubuza'' 160 mm, a godine 1860. 24 ''kubuza'' kalibra cijevi 120 mm.

 

Uvode se kasnije od olučnih topova, jer je bilo gledišta da će poboljšani topovi moći izvršavati i zadatke haubica. [[Rusko-turski rat 1877.-1878.]] potvrđuje veliku potrebu za oruđima sa ubacnom putanjom, pa se haubice razvijaju dalje. Tako njemački sistem [[Krup]] iz 1880. ima 3 haubice: kalibra 150, 170 i 210 mm. Oruđe 150 mm ima težinu od 2220 kg, a od 210 mm - 5030 kg.

 

[[Srbija]] 1897. godine naručuje kod francuske firme [[Šnajder]] 22 haubice kalibra 120 mm M97. Imale su brzinu gađanja 3-4 granate u minuti, i dvodjelni projektil sa 5 [[barut]]nih punjenja.

 

[[Datoteka:Schneider-Ansaldo 105mm M1913 side.jpg|Haubica sistema Šnajder 105 mm, [[Prvi svjetski rat]]. Stalna postavka Vojnog muzeja, Beograd.|thumb|right|200px]]

 

i 150 mm (8 komada, M.1910) francuskog sistema Šnajder. Obje vrste imaju hidrauličnu kočnicu i vazdušni povratnik cijevi. Kao [[municija|municiju]] mogle su koristiti granatu ili šrapnel, sa većim izborom barutnih punjenja (6 i 7, respektivno).

 

Na svim stranama poboljšavaju se postojeći modeli i uvode novi. Francuska, uviđajući nedostatke svoje artiljerije, uvodi nove h. kalibra 120 mm, 2 nova modela 155 mm, i željezničke h. kalibra 370, 400 i 520 mm. Njemačka zamjenjuje opružne povratnike vazdušnim na teškim haubicama. [[Velika Britanija]] već 1916. ima 4 nova modela: 203, 234, 305 i 381 mm.

 

Tipični modeli imaju duže cijevi od onih iz Prvog SR, 28-30 naspram 11-22. Domet se time povećava sa manje od 10 na 12-15 km. Uvodi se dvokraki lafet, pa polje dejstva u horizontali raste sa 6-8 na 50-60 stepeni. Uvode se metalni točkovi sa pumpanim gumama, radi vuče [[Motorno vozilo|motornim vozilima]].

Haubica postaje glavno oruđe u [[divizija|divizijskoj]] artiljeriji zbog male težine (naspram topa) i velikog korisnog učinka projektila. Većina može da gađa sa elevacijom preko 45 stepeni.

* [[Jugoslavija]] (100 mm Škoda M.28, 150 mm Škoda M.36, domet 15 km)

 

[[Datoteka:Bundesarchiv Bild 101I-078-3073-23A, Russland, Kursk, Artillerie.jpg|Njemačka haubica kalibra 150 mm, [[bitka kod Kurska]], [[Drugi svjetski rat]].|thumb|right|200px]]

 

Samohodne haubice proizvedene u 2. SR. uključuju njemačke [[Vespe]], [[Hamel]], britanske Sexton, američke M7 Prist (Priest), sovjetske [[SU-122]], [[SU-152]] i druge.

 

[[Datoteka:Spanish-marines-man-105mm-howitzer-19811001.jpg|Haubica kalibra 105 mm, 1981.|thumb|right|200px]]

 

U SFR [[Jugoslavija|Jugoslaviji]] su uvedene dvije nove haubice u poslijeratnom periodu: 105 mm M56 i 155 mm M65.

 

* [[Artiljerija]]

* [[Top]]

* [[Merzer]]

 

{{Commonscat|Howitzers}}

* [http://napoleonistyka.atspace.com/artillery_Napoleon.html Francuska artiljerija u vrijeme Napoleona]

* [http://www.paluba.info/smf/osnove-artiljerije/haubice/ Članak o haubicama na PALUBAinfo Forumu]

 

* Vojna enciklopedija, Beograd, 1973., knjiga peta, strana 398 - 403.

 

[[Kategorija:Artiljerija]]