Vidovdan – razlika između verzija

'''Vidovdan''' je nepokretni verski praznik koga praznuju [[Srpska pravoslavna crkva]] i [[Bugarska pravoslavna crkva]] [[28. jun6.|28. juna]]a i jedan od najvećih [[Srpski praznici|srpskih praznika]]. Spada u nepokretne praznike, a po [[Stari kalendar|starom kalendaru]] je 15. juna. Kod [[Srbi|Srba]] je poznat pod nazivom ''Vidovdan'', a kod [[Bugari|Bugara]] ''Vidovden'' ili ''Vidov den''.

Značaj Vidovdana za srpski narod proističe iz istorijskih događaja koji su vezani za taj datum. Od svih je najznačajniji [[Bitka na Kosovu|Kosovski boj]], pogibija [[knez]]a [[Lazar Hrebeljanović|Lazara]] ([[1371]]-[[1389]]) i tzv. ''propast Srpskog carstva'', pa se tog dana ,pored [[Sveti Amos|svetog Amosa]], od početka [[20. vekvijek|-{XX}- veka]] slavi i crkveni praznik ''Svetog velikomučenika kneza Lazara i svetih srpskih mučenika''{{činjenica|date=12. 2010.}}.

O poreklu narodnog naziva za ovaj praznik postoji više verzija, ali nijedna nije dokazana odnosno potvrđena. Po jednoj je ovaj praznik nastavak slavljenja [[Staraslavenska slovenska veramitologija|slovenskog paganskog božanstva]] [[Svetovid]]a, koji je bio bog obilja i [[Bog rata|rata]] i koji je možda bio [[srpski vrhovni bog]]. Po drugoj interpretaciji su poštovanje [[Sveti Vid|svetog Vida]] ({{jez-lat|Sanctus Vitus}}) doneli sa sobom [[Nemci|nemački]] [[Katoličanstvo|katolički]] [[rudar]]i [[Sasi]], a njihov svetac je prilagođen lokalnom stanovništvu. Međutim treba imati u vidu da su u [[Polablje|Polablju]] gde je takođe poštovan Svetovid, njegova svetilišta mahom zamenjena [[Crkvacrkva (građevinazgrada)|crkvama]] posvećenim svetom Vitu. Po trećoj interpretaciji, i moguće najverovatnijoj, u pitanju je ostatak Zapadnog hrišćanstva iz vremena dok je među Srbima bio jači uticaj Rima nego Carigrada. Vidovdan je fiksni praznik koji Rimokatolička crkva obeležava 15. juna i posvećen je sv. Vidu, a sam kult sv. Vida je bio vrlo jak među južnoslovenskim rimokatolicima. Na to upućuje istovetnost u datumu (28. jun je 15. jun po starom kalendaru) i odsustvo kulta ovog ranohrišćanskog svetitelja u pravoslavnom hrišćanstvu. I danas po katoličkom Jadranskom primorju postoji obilje toponima i hramova koji nose ime sv. Vida, a sv. Vid je i zaštitnik grada Rijeke koja Vidovdan (15. jun) obeležava kao dan grada (potrebno je skrenuti pažnju da zvaničan datum Vidovdana nije 28. jun, već 15. jun, samo što taj 15. jun zbog razlike u kalendaru pada na 28. gregorijanski jun, kao što i Srpska Nova Godina čiji je zvaničan datum 1. januar pada na 14. januar, jer se SPC pridržava julijanskog, a ne gregorijanskog kalendara).

Po interpretaciji koja se vezuje za tradiciju i mit Kosovskog boja, sudar dveju vojski na [[Kosovo poljePolje|Kosovu polju]] je trebao da se desi na dan kada treba da se ''vidi'' ko je vera, a ko nevera. Po tom mitu se od tada taj dan naziva ''Vidovdanom''.

* [[1389]], [[Bitka na Kosovu]], sukob srpske vojske pod vođstvom [[knezlazar LazarHrebeljanović|kneza Lazara]] i turske vojske pod vođstvom [[Murat I|sultana Murata]],

* [[1914]], [[Sarajevski atentat|atentat]] na [[nadvojvoda Francfranjo Ferdinand|nadvojvodu Franca Ferdinanda]] u Sarajevu, što je pokrenulo [[Prvi svjetski rat|Prvi svetski rat]],

* [[1921]], srpski kralj [[Aleksandar I. Karađorđević|Aleksandar I Karađorđević]] doneo [[Vidovdanski ustav]], Ustav [[Kraljevina Srba, Hrvata i SlovenacaJugoslavija|Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca]],

* [[1948]], na inicijativu [[SSSRSovjetski Savez|Sovjetskih]] delegata Andreja Ždanova, Maljenkova i Suslova doneta [[Informbiro#Prva rezolucija Informbiroa protiv KPJ u Bukureštu|Rezolucija Informbiroa]] što je označilo razlaz između [[FNRJSocijalistička Federativna Republika Jugoslavija|Jugoslavije]] i [[Varšavski pakt|istočnog bloka]],

* [[2001]], Slobodan Milošević izručen [[Haškimeđunarodni tribunalkrivični sud za bivšu Jugoslaviju|tribunalu u Hagu]],

* [[2006]], [[Crna Gora]] primljena u [[Ujedinjeni narodi|Ujedinjene nacije]] kao 192 zemlja članica.