Memorandum SANU – razlika između verzija

Memoradum je odmah izazvao burne reakcije u [[Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija|SFRJ]], zbog svojih pogleda na stanje nacije i zahteva za temeljnom reorganizacijom države.<ref name="books.google.com"/> Njegova je osnovna tvrdnja da [[decentralizacija]] vodi dezintegraciji Jugoslavije i da su Srbi diskriminisani jugoslovenskim ustavom.<ref name="esiweb" >[http://www.esiweb.org/index.php?lang=en&id=281&story_ID=13&slide_ID=18 1986: The Memorandum]</ref> Memorandum je tvrdio da je u Hrvatskoj na djelu mračan program [[kulturološka asimilacija|asimilacije]] kojem je cilj [[kroatizacija|pohrvaćivanje]] Srba, a bilo je i pritužbi na račun toga što srpski pisci u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini ne pripadaju više srpskoj književnosti, nego "crnogorskoj" i "bosanskohercegovackoj".<ref name="Malcolm"/> Memorandum posebno insistira na "celovitosti" srpskog naroda:

Temeljni je argument "Memoranduma" da je srpski narod u cijeloj Jugoslaviji neka vrsta primarnog entiteta koji ima jedinstveni niz prava što nadilaze sve obične političke i geografske podjele.<ref name="Malcolm"/> U Memorandumu je "kukanje nad Kosovom" bilo povezano s otvorenom optužbom da je politika pokojnog [[Josip Broz Tito|Tita]] išla za slabljenjem Srbije.<ref name="Malcolm">[http://utickibosnjaci.com/video/media/document/393.pdf Povijest Bosne - Noel Malcolm]</ref> Memoradum [[Nemiri u Socijalističkoj Autonomnojdemonstracije Pokrajinina KosovoKosovu 1981.|demonstracije Albanaca na Kosovu 1981. godine]] naziva „neofašističkom agresijom“<ref>[http://www.pescanik.info/images/stories/pdf/memo/memorandum_sanu.pdf Memorandum SANU]</ref>, navodeći da se na Kosovu i Metohiji sprovodi „fizički, politički, pravni i kulturni [[genocid]] nad srpskim stanovništvom“.<ref>[http://sr.wikisource.org/wiki/Memorandum_SANU Memorandum SANU]</ref>

Nekoliko godina kasnije, ekspertska komisija [[UjedinjeneUjedinjeni nacijenarodi|Ujedinjenih nacija]] je ovaj Memorandum ocenila kao „sredstvo širenja [[albanofobija|anti-albanskih osećanja]]“.<ref name="UN">[http://www.ess.uwe.ac.uk/comexpert/ANX/IV.htm#II-II Politika stvaranja Velike Srbije (Izveštaj Ujedinjenih nacija)]</ref> Među mnogima u Jugoslaviji, uključujući i Srbiju, ovaj dokument se smatra izrazom [[Velika Srbija|velikosrpskog]] [[nacionalizam|nacionalizma]].<ref>[http://books.google.com/books?id=xGShXjNZzEsC&pg=PA102 Genocide after emotion: the postemotional Balkan War]</ref> [[Latinka Perović]] ovaj memorandum, po sadržaju i po karakteru kreatora, poredi sa platformom [[Srpski kulturni klub|Srpskog kulturnog kluba]] iz [[1939]]. godine.<ref>[http://www.e-novine.com/index.php?news=17341 Latinka Perović, Pomirenje Srba i Hrvata i Srba i Albanaca]</ref> [[Noel Malcolm]] smatra da je upravo težnja za "cjelovitošću" srpskog naroda na kraju upropastila Jugoslaviju.<ref name="Malcolm"/> Smatra se da je Memorandum SANU imao ključnu ulogu u [[Raspad SFRJ|raspadu SFR Jugoslavije]] i bitno doprineo [[jugoslovenski ratovi u bivšoj Jugoslaviji|jugoslovenskim ratovima]].<ref name="esiweb" />

U izradi dokumenta su učestvovali: [[Dobrica Ćosić]]<ref name="Malcolm"/>, [[Pavle Ivić]], [[Antonije Isaković]], [[Dušan Kanazir]], [[Mihajlo Marković|Mihailo Marković]], [[Miloš Macura]], [[Dejan Medaković]], [[Miroslav Pantić]], [[Nikola Pantić]], [[Ljubiša Rakić]], [[Radovan Samardžić]], [[Miomir Vukobratović]], [[Vasilije Krestić]], [[Ivan Maksimović]], [[Kosta Mihailović]], [[Stojan Ćelić]]. Tadašnji predsednik ove institucije je bio [[Dušan Kanazir]].