[[Datoteka:Olistolite Western Serbia.JPG|mini|desno|300p|[[Karbonat]]ni [[olistolit]] u ofiolitskom melanžu [[Vardarska zona|Vardarske zone]], zapadna [[Srbija]]]]
'''Ofiolitski melanž''' je [[breča]] velikih razmjera, [[stijena|stijenska]] masa značajne veličine, karakterizirana nedostatkom kontinuiranih [[sloj]]eva i [[inkluzija (geologija)|inkluzijom]] fragmenata stena svih veličina, koji se nalaze u [[Granulacija|sitnozrnom]] [[matriks (geologija)|matriksu]]. Melanž se obično sastoji od velike količine većih blokova, a različite [[litologija|litologije]]. Veliki [[ofiolit]]ski [[melanž]]i formiraju se na [[aktivna kontinentalna margina|aktivnim kontinentalnim marginama]] i sastoje se od izmenjenog materijala [[oceanska kora|oceanske kore]] i blokova [[sedimentsedimenti|sedimenata]] [[kontinentalna padina|kontinentalne padine]], koji su uklopljeni u [[glinagline|glinoviti]] matriks. Mehanizmi miješanja u ovakvim [[geologija|geološkim]] uvjetima uključuju smičuće [[tektonika|tektonske]] sile, [[duktilnost|duktilne]] tokove deformabilnog matriksa zasićenog vodom ([[serpentinit]]), sedimentne procese ([[turbiditni tok|turbiditni tokovi]], [[olistostroma|olistostrome]]), ili neku kombinaciju prethodno navedenih procesa. Neki veći blokovi mogu imati dimenzije i preko jednog kilometra.
Pre razvoja teorije [[tektonika ploča|tektonike ploča]], ranih [[1970-e|1970-ih]] godina, bilo je teško objasniti ofiolitski melanž u okviru poznatih geoloških mehanizama. Posebno problematičan paradoks bio je pojavljivanje blokova stijena iz [[facija plavih škriljaca|facije plavih škriljaca]] ([[metamorfizam]] niske [[temperatura|temperature]] i visokog [[pritisaktlak|pritiska]]) u direktnom kontaktu sa [[grauvaka]]ma (grubozrni [[pješčar]]i sa litičnim fragmentima), koji su taloženi u sedimentacijskim uvjetima. Poznato je npr. da je ofiolitski melanž [[Vardarska zona|Vardarske zone]] na [[Balkan]]u (zapadna [[Srbija]], istočna [[Bosna]], južni dio [[Hrvatska|Hrvatske]] - [[Slavonija]]) desetinama godina pogrešno označavan kao [[dijabaz-rožnačka formacija]], po najkrupnijim blokovima u okviru melanža iako zapreminski gledano ovih stijena ima najmanje.
Pojave ofiolitskog melanža vezane su za [[reversni rased|reversne rasede]] u [[orogenorogeneza|orogenim]]im pojasevima. Melanž se formira u [[akrecijska prizma|akrecijskoj prizmi]] iznad [[subdukcija|subdukcijske zone]]. [[Ultrabazična magmatska stena|Ultramafitske]] [[ofiolit]]ske sekvence koje su [[obdukcijaautopsija|obdukcirane]] na [[kontinentalna kora|kontinentalnu koru]] obično leže preko ofiolitskog melanža. Ofiolitski melanž može biti formiran i tektonskim i sedimentnim procesima. [[Olistostroma|Olistostrome]] su melanži formirani [[turbidit]]nim tokovima, akumulacijom polutečnog materijala bez površinske [[sloj]]evitosti.
