Verzija na datum 11 mart 2013 u 14:44 uredi Addbot (razgovor \| doprinos) 46.972 izmene m Bot: migracija 20 međuwiki veza sada dostupnih na stranici d:q658022 na Wikidati ← Starija izmjena		Verzija na datum 14 juni 2013 u 01:16 uredi poništi Kolega2357-Bot (razgovor \| doprinos) 64.473 izmene m Bot: popravljanje preusmjeravanja Novija izmjena →
Red 1: '''[[Queer]] teorija''' je izrasla iz [[gej]] i [[~~lezbijka~~lezbejka\|lezbijskih]] studija, [[feminizam\|feminističkih]] studija, te kritizira društvo, no i samu gej i lezbijsku politiku te feminizam. Queer teorija nija nastala u određenom trenutku, već se smatra da se po prvi puta kao termin koristi na raznim konferencijama održanih u [[Sjedinjene Američke Države\|SAD]]-u krajem [[1980-ihe\|osamdesetih]] godina [[20. ~~stoljeće~~vijek\|XX]]. st. na temu gej i lezbijskih prava i post-strukturalizma. Tako možemo reći da queer teorija objedinjuje gej i lezbijske studije, feminističke studije ali i brojne post-strukturalne teorije. Queer teorija je danas dio humanističkih [[~~znanost~~nauka\|znanosti]]i, [[~~povijest~~historija\|povijesti]]i, kulturnih studija, [[Književnost\|književnosti]], [[Filozofija\|filozofije]], [[Pravo\|prava]], [[Genetika\|genetike]] i [[Biologija\|biologije]]. Mnogi queer teoretičari i teoretičarke posve žele potisnuti gej i lezbijske studije jer ih smatraju konformističnima, odnosno da kopiraju heteroseksualne norme – primjerice u traženju prava na istospolni brak. Najznačajniji autori i autorice queer teorije, koji su je zapravo pokrenuli, jesu [[Michel Foucault]], francuski [[post-strukturalizam\|post-strukturalist]] [[filozofija\|filozof]], [[~~povijest~~historija\|povijesničar]] i aktivist te njegova kritičarka, [[feminizam\|feministkinja]], [[Judith Butler]]. Antu Soraine,Tasmin Spargo, Adrianne Rich najznačajnije su lezbijske i [[feminizam\|feminističke]] spisateljice queer teorije. Dok se David Halperin bavi seksualnošću antike, [[Gayle Rubin]] poklonicima [[BDSM\|sado-mazo]] i ''leather'' kulture, Ed Cohen, Jonathan Dolimore, Lee Edelman, Yvonne Yarboro i dr. sukobljavaju queer teoriju i gej i lezbijske studije. Upravo zahvaljujući njima može se reći da je primarna razlika između queer teorije i gej i lezbijskih studija u samom pristupu prema [[LGBT zajednica\|LGBTIQ]] populaciji. Queer teorija proučava odnose „norma vs. queer“ s naglaskom na [[ljudska seksualnost\|seksualnost]], analizirajući ju i tumačeći ju, dok gej i lezbijske studije fokusiraju se na gej i lezbijski identitet i na neravnopravnost u odnosu na većinsku [[heteroseksualnost\|heteroseskualnu]] populaciju. Iako [[Judith Butler]] i [[Michel Foucault\|Michela Foucaulta]] možemo nazvati najznačajnijim queer teoretičarima prva osoba koja je počela koristiti termin „queer“ je [[Teresa de Lauretis]]. Red 13: Kao jedinog queer teoretičara u regiji, koji se tako naziva i u medijima, može se navesti Dušana Maljkovća, urednika queer časopisa „Gay (to!)“ i portala Gej - Srbija, voditelja emisije „Gayming“ na radiju „Beograd 202“ koja se emitrala do kraja 2004.g. Maljković je autor mnogih književnih i teorijsih tekstova („Jebeš konzervativno“), koautor je dvije knjige – „Rečnika osnovnih feminističkih pojmova“ ..itd. * '''"Obrnuti diskurs"''' je jedan on najznačajnijih termina queer teorije, a uvodi ga [[Michel Foucault]]. Taj diskurs je opisan kao posljedica otpora [[LGBT zajednica\|LGBTIQ]] osoba koje objašnjavaju terminologiju koja je diskvalificirala homoseksualnost („inverzija“, „pederastija“, „duševni hermafroditizam“) i prihvaćaju je kao "pozitivnu". Tako je, do tada vrlo pogrdan termin "queer" prihvaćen kao identitet, kultura i politika (teorija). Takav obrnuti diskurs, kojeg koristi i sam Foucault, može se smatrati prvim poticajem za nastanak queer teorije. U Hrvatskoj najpoznatiji primjeri "obrnutog diskursa" jest plakat Queer Zagreb "... i homofobi su ljudi", te manifestacija [[Zagreb Pride]], posebice plakat "Živjela perverzija!". * '''Rod kao društvena privremenost''' - kontroverzana teza koju uvodi [[Judith Butler]], a [[queer]] osobe ga poneka doživljavaju doslovno. Kaže se da se [[spol i rod\|rod]] može zapravo birati u skladu s dnevnom garderobom. Butlerova zaključuje da se ne ponašamo na određeni način zbog našeg [[spol i rod\|rodnog]] identiteta, već do toga identiteta dolazimo kroz obrasce ponašanja koji odražavaju norme [[spol i rod\|roda]]. Red 21: Kao alternativu identitetima (spolnim i/ili rodnim), queer teorija je predstavila [[queer]] kao dodatni (ne)identitet. Ako queer teorija osporava i suprotstavlja se normi, postoji opasnost da i sama nametne normu neidentiteta i tada bi postala paradoks samoj sebi. Ako [[queer]] postane norma – u tom trenutku prestaje biti queer. [[Queer]] nije (samo) kategorije identiteta, već proces neprekidnog "''remećenja''". Najveća kritika queer teorije koja se upućuje [[gej]] i [[~~lezbijka~~lezbejka\|lezbijskoj]] zajednici je društvena integracija, kopiranje [[heteroseksualnost\|hetero]]-[[patrijarhat\|patrijahalnih]] normi (poput institucije braka odnosno kopiranje rodnih uloga u istospolnoj zajednici, njezina institucionalizacija i rodni osnos moći). Dok su sedamdesetih godina XX.st. i [[gej]]evi i [[~~lezbijka~~lezbejka\|lezbijke]] zajedno sa [[transrodnost\|transrodni,]] osobama i ostalima, svi bili u današnjem smislu ''queer'', iskoračenjem (''coming outom'') i kopiranjem normi dominantne kulture, došlo je do svojevrsnog zahlađenja odnosa unutar LGBTIQ zajednice. [[transrodnost\|Transrodne osobe]], koje su ostalom i pokrenule suvremeni [[LGBT zajednica\|LGBTIQ]] pokret, prve izašavši na ulice i sukobivši se s policijom [[1969]] u na prvim [[Gay pride\|Stonewall demonstracijama]], nisu bile „društveno prolazne“ i teže bi se uklopile u dominantnu kulturu poput [[gej]]eva i [[~~lezbijka~~lezbejka\|lezbijki]]. Socijalna integracija koju su prihvatili neki gejevi i lezbijke, poziva na društveni ugled – te su osobe željele postati dio ''„prolaznog svijeta“'', te mu se žele prilagoditi i postati slični njemu, prodavši tako svoj uvjet za ravnopravnost. To „''prodavanje uvjeta za ravnopravnost“'' spočitava queer teorija smatravši da je takvo formiranje lezbijsko] i gej ideala izdvajanjem iz donedavno „devijantne“ skupine, ništa drugo nego priklanjanje bjelačkoj [[buržoazija\|buržoaziji]]. Osamdesetih godina XX.st. tako su se našli na jednoj strani „asimilirani“ bijeli [[gej]]evi i [[~~lezbijka~~lezbejka\|lezbijke]], a s druge strane osobe koje se nisu mogle uklopiti u društvenu normu: [[transrodnost\|transrodne osobe]]: ''butch'' (maskulinizirane) žene, feminizirani muškarci, [[transrodnost\|transeksualne osobe]], [[transrodnost\|transvestiti/kinje – crossdreseri]], [[transrodnost\|drag queens/drag kings]]; [[feminizam\|feministkinje]], pobornici/e [[poligmija\|poligamije]], pobornici/e grupnog seksa, ''the aggressives'' (Afroamerički [[transrodnost\|transrodni identitet]], [[BDSM\|sado-mazohisti]], Afroamerička i Latino(američka) manjina.... Pojavom [[~~kopnica~~AIDS\|HIV/AIDS]]-a cijela razjedinjena [[~~LGBTIQ~~LGBT zajednica\|LGBTI(Q)]] zajednica doživljava novi potres. HIV/AIDS se počinje tumačiti kao „bolest [[homoseksualnost\|homoseksualaca]]“ a cijela strategija prilagodbe (socijalna integracija) postaje upitna. Prije pojave HIV/AIDS-a objekt gej i lezbijske politike bila je seksualna preferencije subjekta, te stoga se neki subjekti nisu mogli socijalno integrirati. Pojavom HIV/AIDS-a, dolazi do radikalizacije gej i lezbijske politike. Može se reći da identitet više ne postaje centar cijele politike, već se daje kolektiva podrška oboljelima i dolazi do zajedničkih istupa protiv novog vala homofobije. Seksualna praksa jedino dolazi do izražaja kao edukacija o sigurnom seksu. Red 47: == Vidi još: == * [[LGBT zajednica\|LGBTIQ]] * [[Queer]]

Queer teorija – razlika između verzija