Geosinklinala – razlika između verzija

'''Geosinklinale''' su linearno izduženi i pokretljivi dijelovi [[Zemljina kora|Zemljine kore]], prekriveni [[More|morskom]] [[Voda|vodom]]. Odlikuju se visokom mobilnošću, snažnim geodinamičkim naprezanjima, znatnom debljinom sedimenata (10 ‒ 20 [[kilometar|km]]), raščlanjenošću i znatnom propustljivošću [[Zemljina kora|Zemljine kore]], što se izražava snažnim magmatizmom, metamorfizmom i [[Potres|seizmičkom aktivnošću]].

S obzirom da su geosinklinalni prostori tijesno u vezi sa dubinskim [[rasjed]]ima, osim visoke mobilnosti karakteriziraju ih i jako izražene [[magnet]]ske i [[Gravitacija|gravitacijske]] anomalije odnosno znatan termički protok. Građa i debljina Zemljine kore i gornjeg dijela [[Zemljin plaštmantl|omotača]] u predjelima geosinklinala znatno variraju. U početku evolucije, geosinklinale se odlikuju preovlađujućim pokretima tonjenja i intenzivnom [[Sedimentacija|sedimentacijom]]. Poslije ove faze nastupa drugi stadij razvoja geosinklinala, kada preovlađuju procesi ubiranja i izdizanja, tj. nastupa prelazak geosinklinale u [[orogeneza|orogen]] (planinski masiv), čija tektonska aktivnost sa vremenom slabi. Orogene strukture se formiraju prije svega djelovanjem potisaka od relativno stabilnih kontinentalnih blokova ([[kraton]]a).

Teorija o geosinklinalama je do prije nekoliko desetaka godina bila jedna od najznačajnijih teorija o strukturi i evoluciji [[Zemljina kora|Zemljine kore]]. Pojam ''geosinklinala'' u [[Geologija|geološku]] terminologiju prvi su uveli [[SADsjedinjene Američke Države|američki]] geolozi [[James Hall (paleontolog)|J. Hall]] i [[James Dwight Dana|J. D. Dana]]. Danas je u geološkoj literaturi generalno prihvaćena [[teorija]] o [[Tektonika ploča|tektonici ploča]]. Teorija o geosinklinalama navodi se zbog toga što se u literaturi iz oblasti geologije i dalje mogu naći pojmovi vezani za nju.