'''Evnapije iz Sarda''' ([[grč]]. Εὔναπιος ὁ Σάρδιος, oko [[345]]–[[420]]) bio je [[Kasna antika|kasnoantički]] odnosno [[Vizantijaвизантијско царство|vizantijski]] pisac. Bio je veoma učen čovek, [[Filozofija|filozof]] i [[Retorikaреторика|retor]], koji je u [[AtinaAtena|Atini]] dobio izvrsno obrazovanje. Bio je [[Paganstvopaganizam|paganin]], ali i poštovalac svojih [[Hrišćanstvo|hrišćanskih]] učitelja. U svom delu ''Životi sofista'' (Βίοι σοφιστῶν) donosi [[Biografija|biografije]] je živote slavnih [[Neoplatonizam|neoplatoničara]], [[Medicina|lekara]] i retora. Hrišćanski pandan ovom žanru jeste [[hagiografija]].
Evnapijevo [[Istoriografijahistoriografija|istoriografsko]] delo ''Istorijska sećanja'' sačuvano je u odlomcima, a pokriva period od vladavine [[Klaudije IIGotski|Klaudija II Gotičkog]] ([[270]]) do 10. godine vladavine cara [[Arkadije|Arkadija]] ([[414]]). [[Fotije]] zna za dve verzije ovog dela: ovo koje imamo je druga verija, manje anti-hrišćanska. Evnapije je antičkim istoričarima bio blizak po strukturi i logici svog dela; on tvrdi da je istina osnovni zadatak istoričara. Ali, nije mu strana ni [[Didaktična književnost|didaktika]]: dužnost je istoričara da istakne poučni karakter, pa on osuđuje puko nabrajanje. Glavni junak Evnapijevog dela je car [[Flavije Klaudije Julijan|Julijan Apostata]]. On podvlači neophodnost carske vlasti, ali smatra da je ona korisna samo kada je u dobrim rukama. Antipod Julijana je bio [[Teodosije I]], predan niskim strastima i neobuzdanim porocima. Za Evnapija je karakterističan eklektički spoj neoplatonske filozofije sa istočnim verovanjima; bio je tolerantan prema šarolikosti paganske kulture. Stil mu je donekle retoričan, ali jasan u karakterizaciji pojedinih ličnosti. Uvek je energičan i oštar u razobličavanju zala savremenog društva. Evnapiju se zamera otvoreno prenebregavanje [[Hronologijakronologija|hronologije]], kao i to što je pun retorskih digresija i opisa. Prethodnik je poslednjeg paganskog istoričara [[Zosim]]a, koji je neke delove Evnapijevog dela u celini prenosio.
