Verzija na datum 13 mart 2013 u 01:12 uredi Addbot (razgovor \| doprinos) 46.972 izmene m Bot: migracija 18 međuwiki veza sada dostupnih na stranici d:q556036 na Wikidati ← Starija izmjena		Verzija na datum 10 juni 2013 u 15:27 uredi poništi Kolega2357-Bot (razgovor \| doprinos) 64.473 izmene m Bot: popravljanje preusmjeravanja Novija izmjena →
Red 1: Bronsted-Lorijeva teorija predstavlja teoriju [[kiselina]] i [[baza (hemija)\|baza]] koju su nezavisno jedan od drugog predložili Johanes Nikolaus Bronsted i Martin Lori 1923. U ovom sistemu su Bronstedove baze i Bronstedove kiseline definisane tako što je kiselina [[molekula\|molekul]] ili [[jon]] koji je u mogućnosti da izgubi ili donira katjon [[~~vodonik~~vodik\|vodonika]]a tj. [[proton]] H<sup>+</sup>, a baza je vrsta koja je u mogućnosti da prihvati katjon vodonika tj. proton. [[Datoteka:Autoprotolyse eau.svg\|thumb\|upright=1.5\|Voda kao i kiselina i baza. Jedan H<sub>2</sub>O se ponaša kao baza i prihvata H<sup>+</sup> da bi postao H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>; drugi H<sub>2</sub>O se ponaša kao kiselina i gubi H<sup>+</sup> pri čemu postaje OH<sup>-</sup>.]] ==Osobine kiselina i baza== Ako se neko [[hemijsko jedinjenje\|jedinjenje]] ponaša kao kiselina tj. donira proton onda mora postojati baza koja će prihvatiti proton. Tako da koncept Bronsted-Lorija može biti predstavljen reakcijom :kiselina + baza {{eqm}} kongjugovana baza + konjugovana kiselina. Konjugovana baza je jon ili molekul koji ostaje nakon što kiselina izgubi proton a konjugovana kiselina je vrsta koja nastaje nakon što baza primi proton. Reakcija se može odvijati u oba smjera i u oba slučaja kiselina donira proton bazi. Red 16: u kojoj voda donira proton amonijaku. Hidroksidni jon je konjugovana baza vode koja se ponaša kao kiselina a amonijum jon je konjugovana kiselina baze amonijaka. Jake kiselina kao što je [[hlorovodonična kiselina]] [[~~elektrolitička~~elektrolitska disocijacija\|disosuje]] potpuno. Slabe kiseline kao što je [[sirćetna kiselina]] disosuju djelimično pri čemu je [[elektrolitska disocijacija\|konstanta disocijacije]] kiseline, pKa kvantitativna mjera jačine kiseline. Veliki broj jedinjenja može biti klasifikovano u Bronsted-Lorijeve kiseline: neorganske kiseline i njihovi derivati kao što su [[sulfonat]]i, fosfonati itd., [[karboksilne kiseline]], [[amini]], karbonske kiseline, 1,3 diketoni kao što je acetilaceton, etil acetoacetat ili Meldrumova kiselina i mnoge druge. Luisova baza koja je definisana kao donor [[elektron]]skog para može se ponašati kao Bronsted-Lorijeva baza pošto slobodni elektronski par može biti doniran protonu. To znači da koncept Bronsteda i Lorija nije ograničen samo na vodene [[~~rastvor~~otopine\|rastvore]]e. Svaki [[otapalo\|rastvarač]] koji je donor elektronskog para se može ponašati kao akceptor protona. :AH + S: {{eqm}} A<sup>-</sup> + SH<sup>+</sup> Tipični rastvarači donori koji se koriste u hemiji kiselina i baza su [[di-metil-sulfoksid]] ili tečni amonijak imaju [[atom]] [[kiseonik]]a ili [[~~azot~~dušik\|azota]]a sa slobodnim elektronskim parom koji može biti korišten da se veže sa protonom. ==Bronstedova kiselost nekih Luisovih kiselina== Red 31: Ukupna reakcija je opisana kao kisela [[hidroliza]] aluminijumovog jona. Međutim ne pokazuju sve Luisove kiseline i Bronsted-Lorijevu kiselost. [[~~Magnezijum~~Magnezij]]ovumov jon reaguje slično kao Luisova kiselina sa šest molekula vode: :Mg<sup>2+</sup> + 6H<sub>2</sub>O → Mg(H<sub>2</sub>O)<sub>6</sub><sup>2+</sup> ali ovdje nema razmjene protona i Bronsted-Lorijeva kiselost vodenog jona je zanemariva (Ka ~ 10<sup>-12</sup>).

Brønsted–Lowryjeva teorija kiselina i baza – razlika između verzija