Ancona – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m redirect na sr.wiki |
m n / č |
||
Red 1:
{{Naselje (HR)
| ime =Ancona
| ime_genitiv =Ancone
| izvorno_ime =
| translit_jezik1 =
| slika_panorama =AnkonPanorama.jpg
| veličina_slike =280px
| opis_slike =Panorama Ancone iz zraka
| slika_zastava =
| slika_zastava_veličina =
| slika_pečat =
| slika_pečat_veličina =
| slika_grb =
| slika_grb_veličina =
| slika_amblem_prazno =
| slika_amblem_prazno_veličina =
| slika_amblem_prazno_opis =
| nadimak =
| geslo =
| širina-stupnjevi =43
| širina-minute =37
| širina-oznaka =N
| dužina-stupnjevi =13
| dužina-minute =31
| dužina-oznaka =E
| lokacija_ime =[[Popis država|Država]]
| lokacija_info ={{flag|Italija}}
| lokacija1_ime =[[Regije Italije|regija]]
| lokacija1_info =[[Marche]]
| lokacija2_ime =
| lokacija2_info =
| lokacija3_ime =
| lokacija3_info =
| utemeljenje_ime =
| utemeljenje_datum =
| utemeljenje1_ime =
| utemeljenje1_datum =
| utemeljenje2_ime =
| utemeljenje2_datum =
| utemeljenje3_ime =
| utemeljenje3_datum =
| osnivač =
| nazvan_po =
| dijelovi =
| vrsta_dijelova =
| d1-d50
| vrsta_vlasti =
| vlast_bilješke =
| titula_vođe =[[gradonačelnik]]
| ime_vođe = Fiorello Gramillano
| stranka_vođe =
| titula_vođe1 =
| ime_vođe1 =
| titula_vođe2 =
| ime_vođe2 =
| titula_vođe3 =
| ime_vođe3 =
| titula_vođe4 =
| ime_vođe4 =
| površina_bilješke =
| površina_ukupna =123 [[km²]]
| površina_kopna =
| površina_vode =
| postotak_vode =
| površina_uža =
| površina_šira =
| površina_prazno1_ime =
| površina_prazno1 =
| površina_prazno2_ime =
| površina_prazno2 =
| visina = 16
| visina_izvor =
| visina_max =
| visina_min =
| stanovništvo_godina =2011.
| stanovništvo_bilješke =
| stanovništvo =100 497
| stanovništvo_gustoća =
| stanovništvo_uže =
| stanovništvo_uže_gustoća =
| stanovništvo_šire =
| stanovništvo_šire_gustoća =
| stanovništvo_prazno1_ime =
| stanovništvo_prazno1 =
| stanovništvo_gustoća_prazno1 =
| stanovništvo_prazno2_ime =
| stanovništvo_prazno2 =
| stanovništvo_gustoća_prazno2 =
| vremenska_zona =[[UTC+1]]
| utc_pomak =+2
| vremenska_zona_DST =
| utc_pomak_DST =
| poštanski_broj =60100, od 60121 do 60129, 60131
| pozivni_broj =071
| gradovi_prijatelji =
| države_gradova_prijatelja =
| web_stranica =[http://www.comune.ancona.it/ankonline/it/index.html www.ancona]
| slika_lokacijska_karta_država =Italija
| slika_lokacijska_karta_opis =<center>Ancona na karti Italije
| bilješke =
}}
'''Ancona''' je [[glavni grad]] u [[Italija|talijanske]] [[Regije Italije|regije]] [[Marche]] od 100 497 stanovnika,<ref name=city>{{cite web
| url =http://www.citypopulation.de/Italy-Marche.html
| title =''ITALY: Marche''
| accessdate = 2. 04. 2013
| language=engleski
| publisher=Citypopulationde
}}</ref> ali grad sa širom okolicom [[Provincije Italije|provincija]] ima 473 865 stanovnika. <ref name=city/>
''Ancona'' je poznata kao jedna od važnijih [[Italija|talijanskih]] luka na [[Jadransko more|Jadranu]], centralna baza talijanske mornarice za Jadransko more i sjedište [[nadbiskupija|nadbiskupije]]. <ref name=brit/>
==Geografske karakteristike==
''Ancona'' leži na obali [[Jadransko more|Jadranskog mora]], udaljena 200 [[km]] jugoistočno od [[Bologna|Bologne]] i 210 km od [[Rim]]a, duž padina najudaljenijeg ogranka rta koji se spušta sa [[Conero (planina)|Monte Conero]]. <ref name=brit/>
==Historija==
Grad su osnovali [[Antička Grčka|grčki]] [[kolonist]]i iz [[Sirakuza|Sirakuze]] oko [[390. pne.]]. <ref name=brit/> U [[2. vijek pne.|2. vijeku pne.]] zauzeli su je [[Rimljani]], pod čijom je upravom procvjetala kao lučki grad, koji je posebno simpatizirao rimski [[car]]a [[Trajan]], koji joj je bitno povećao luku. <ref name=brit/>
[[datoteka:Ancona01.jpg|thumb|left|260px|<center>Centar grada]]
Nakon propasti [[Antički Rim|Rima]] ''Anconu'' su napadali; [[Goti]], [[Langobardi]] i [[Saraceni]], grad je uspješno odbio te napade, ali je osiromašio i bitno se smanjio. Oporavio se za ranog [[Srednji vijek|srednjeg vijeka]], kao jedan od pet gradova [[Pentapolis]]a pod upravom [[Ravenski egzarhat|Ravenskog egzarhata]]. Jedno vrijeme je bila prijestolnica [[Karolinzi|karolinške]] [[Marka (granični teritorij)|marke]], a s vremenom i polu-nezavisna republika pod [[Papinska Država|papinskom]] kontrolom. <ref name=brit/>
[[Papinska Država]] stekla je potpunu vlast nad ''Anconom'' - [[1532]]. i odtad kontinuirano vladala (uz izuzetak [[Francuska|francuske]] vladavine za [[napoleonski ratovi|napoleonskih ratova]] [[1797]].-[[1816]].), sve do [[1860]]., kad je ''Ancona'' postala dio [[Kraljevina Italije|Kraljevine Italije]]. Za vrijeme [[Prvi svjetski rat|Prvog svjetskog rata]] grad je bombardirala [[Austro-ugarska ratna mornarica]] - [[1915]]. ''Ancona'' je još više stradala za [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]] kad je pretrpila višestruka bombardiranja od strane [[Saveznici|savezničke]] [[Avijacija|avijacije]] ([[1943]]. -[[1944]].). <ref name=brit>{{cite web
|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/23405/Ancona
|title = ''Ancona''
|publisher = Encyclopædia Britannica
|language = engleski
|accessdate = 2. 04. 2013}}</ref>
==Znamenitosti==
[[datoteka:San Ciriaco-Ancona.JPG|thumb|left|260px|<center>[[Katedrala]] San Ciriaco]]
Poznate znamenitosti ''Ancone'', koje su obnovljene nakon rata su; Trajanov [[mramor]]ni [[slavoluk]] iz [[115]]., [[crkva]] Santa Maria della Piazza, građena od [[11. vijek|11.]] do [[12. vijek]]a, sa fasadom iz [[1210]]. i ostacima [[mozaik]]a iz [[5. vijek|5.]] do [[7. vijek]]a i [[katedrala]] San Ciriaco ([[12. vijek|12.]] - [[13. vijek]]), za koju se pretpostavlja da je izgrađena na mjestu [[Antički Rim|rimskog]] [[hram]]a božice [[Venera (mitologija)|Venere]], iznad kojeg je podignuta [[ranokršćanstvo|ranokršćanska]] [[Bazilika|bazilike]] ([[5. vijek|5.]] - [[6. vijek]]). <ref name=brit/>
''Ancona'' ima puno finih [[Gotika|gotičkih]] građevina, Nacionalni muzej Marcha, s vrijednom [[Arheologija|arheološkom]] kolekcijom i Umjetničku galeriju.
Grad je pretrpio dosta oštećenja za [[potres]]a - [[1970]]. <ref name=brit/>
==Privreda==
Od [[industrija|industrije]] ''Ancona'' ima [[brodogradilište]], [[Tvornica|tvornice]] mašina, kemikalija, [[lijek]]ova, prehrambenih proizvoda, [[tekstil]]a, namještaja i građevinskog materijala. <ref name=brit/>
Za [[Antika|antičkih]] vremena luka ''Ancone'', bila je zaštićena samo [[rt]]om u obliku [[Lakat|lakta]], zbog tog je grad i dobio ime dobio ime ''Ancona'', jer je lakat na [[grčki|grčkom]] angkon. <ref name=brit/>
Moderne lučke instalacije izgrađene su nakon [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]], tad je izgrađena velika rafinerija nafte. Iako je danas važnost Ancone kao luke bitno manja, ipak je i danas prilično prometna, osobito ljeti kad se intezivira promet trajektima prema lukama u [[Hrvatska|Hrvatskoj]]. Ancona je raskrsnica [[Željeznička pruga|željezničkih pruga]] na istočnoj [[Apenini|apeninskoj]] obali, tu se spajaju linije iz [[Milano|Milana]], [[Bologna|Bologne]] sa onima prema [[Brindisi]]ju i [[Foggia|Foggi]], kao i onom prema [[Rim]]u. <ref name=brit/>
{{Panoramica|Pano Ancona 2.jpg|1200px|<center>Panorama Ancone}}
==Izvori==
{{izvori}}
== Vanjske veze ==
{{Commonscat|Ancona}}
* [http://www.comune.ancona.it/ankonline/it/index.html Službene stranice grada] {{it icon}}
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/23405/Ancona ''Ancona'' na portalu Encyclopædia Britannica] {{en icon}}
[[Kategorija:Gradovi u Italiji]]
[[Kategorija:Marche]]
| |||