Političko delovanje Srpske pravoslavne crkve – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
mNema sažetka izmjene |
||
Red 4:
Tokom [[Otomanska Srbija|otomanskog perioda]], srpska crkva (odnosno [[pećka patrijaršija]]) je u tim okolnostima često preuzimala ne samo [[vera|versko]] nego i [[politika|političko]] vođstvo.<ref name="Mikić6">[http://sr.wikisource.org/sr-el/%D0%A1%D1%80%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B0_%D1%86%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_6 Grigorije Mikić, Istorijski udeo Srpske Crkve u kulturnom, političkom i nacionalnom životu našega naroda]: "''Srpska Crkva je izvršila još jednu posebnu istorijsku zadaću, kakvu Crkve na drugim stranama nisu imale, barem ne u tolikoj meri. Kada smo ostali bez svoje države naša je Crkva, čim se snašla u novim prilikama, preuzela voćstvo svoga narodi, ne samo versko nego i političko''".</ref> Čak i u kasnije, uključujući i XX vek, Crkva je ostavljala po strani svoje primarne dužnosti, kako bi se aktivno uključila u borbu za "[[Velika Srbija|ujedinjenje srpstva]]".<ref>intervju patrijarha Pavla, Danas, 5.-7. januar 2001: "''Crkva je tokom cele svoje istorije, uključujući i XX vek, morala da ostavi po strani svoje primarne dužnosti, kako bi se aktivno uključila u borbu za ujedinjenje srpstva, u kojoj je sveštenik morao da bude i učitelj, i sudija, i da uzme pušku da brani sebe i svoju porodicu''."</ref>
Početkom [[20. vek]]a, crkva u Srbiji ([[beogradska mitropolija]]) je podržala stvaranje [[Kraljevina Jugoslavija|Jugoslavije]], što je omogućilo ujedinjenje svih pravoslavnih [[mesna crkva|mesnih crkava]] u novouspostavljenu Srpsku pravoslavnu crkvu. U razdoblju Kraljevine Jugoslavije SPC je podržavala režim i [[šestojanuarska diktatura|diktaturu]] [[Aleksandar I. Karađorđević|kralja Aleksandra]] i sarađivala sa tzv. nacionalnim organizacijama ([[Narodna odbrana]], [[četnici]], i dr.).<ref name="Žutić"/> U namesničkom razdoblju [[Pavle Karađorđević|kneza Pavla]] (nakon [[1935]]), dolazi do razlaza vlasti i SPC, usled političkog zaokreta. Nakon pristupanja Jugoslavije [[trojni pakt|trojnom paktu]] SPC učestvuje u pripremanju i realizaciji [[Vojni puč 27. marta 1941.|vojnog puča 27. marta 1941. godine]].<ref name="Žutić"/> Vrh SPC je uoči rata bio pro-engleski orjentisan.
[[Srpska pravoslavna crkva u Drugom svetskom ratu]] se našla u teškom položaju. U [[Srbija|Srbiji]], Nemci su predstavnike SPC smatrali glavnim saradnicima u izvođenju [[Војни пуч од 27. марта 1941.|puča od 27. marta]]<ref name="rastko"/>, zbog čega su [[Gavrilo Dožić|patrijarh Gavrilo]] i neki episkopi uhapšeni.<ref name="cpi.hr">[http://www.cpi.hr/download/links/hr/7950.pdf Milan Ristović: Treći Rajh i pravoslavne crkve na Balkanu u Drugom svetskom ratu, 552]</ref> U [[NDH]] je crkva bila izložena [[Genocid u NDH|krvavim progonima]] od strane [[ustaša]]. U [[Crna Gora|Crnoj Gori]] pravoslavna crkva je bila lojalna talijanskom [[okupator]]u (vidi mitropolit [[Joanikije Lipovac]]). Općenito, stav SPC je bio saradnja sa [[četnici]]ma i neprijateljstvo prema [[partizani]]ma.
| |||