Dužine

Dužine (mađ. Szécsenfalva) su selo u Vojvodini, u opštini Plandište u Južnobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 219 stanovnika (prema popisu iz Popis stanovništva 1991. u SFRJ|1991. bilo je 234 stanovnika). Većinsko stanovništvo su Srbi, a u selu živi i i značajan broj Makedonaca,koji imaju status nacionalne manjine.

Dužine
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobanatski
Opština	Plandište
Stanovništvo
Geografija
Koordinate
Dužine Dužine (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj	013
Registarska oznaka	VŠ

Istorija

Dužine - Naselje Dužine pod imenom Sečenjifalva (Szecsenfalva) nastaje nakon odlaska Turaka iz Banata u prvoj polovini 19 veka.Formirano je 1837. godine od strane posednika pustare, grofa Sečen de Temerina koji je naselio Nemce. Po njemu selo dobija ime Sečenjifalva. Godine 1843. bilo je u ovom naselju 187 stanovnika. Ovi kolonisti pripadali su velikogajskoj parohiji, a bogomolju su imali u školskoj zgradi.

O kolonizaciji Nemaca nakon odlaska Turaka iz Banata u Pregledu kolonizacije Vojvodine u 18 i 19 veku, posebnom izdanju Matice srpske iz 1961. stoji „Rat protiv Turske koji je vodio car Josif II u savezu sa caricom Katarinom II, jako je opustošio južne krajeve Ugarske, a naročito Banat. Trebalo je nadoknaditi gubitke u ljudstvu putem kolonizacije većeg razmera, ali s obzirom na nesigurnost života i imovine u ovim krajevima, pogotovo u Banatu, nije se moglo pridobiti ni približno onoliko kolonista koliko u terezijanska doba. Ovaj rat je potpuno otreznio Nemce iz snova o negdašnjem Eldorado u južnoj Ugarskoj, gde je koloniste čekao naporan rad u podizanju jedno zapušteno zemlje, a uz to i stalna spremnost na borbu protiv pljačkaša iz turske carevine ... Potreba kolonizacije ovih krajeva, naročito Banata, postala je najaktuelnija u doba stalnih ratova protiv Napoleona radi povećanja ubojne snage graničara, s jedne strane, a sve većeg prinosa hrane za ishranu vojske i stanovništva, s druge strane ". Nemci u ovom periodu u Banat stižu iz Virtemberga, Badena i Hesena. Poljoprivreda određuje i sam oblik naselja u vreme kada je formirana Sečenjifalva.

Arhitektura naselja

Naselja su građena po planu iu kvadratnom obliku. Taj plan je predviđao sve teškoće saobraćaja vojvođanskih barovitih krajeva, naročito blatnjavog Banata, te tako omogućavaju naseljenicima da puteve u naseljima lakše popravljaju i kraćim putem izlaze na svoje oranice, stoji u Pregledu kolonizacije Vojvodine u 18 i 19 veku. U tu svrhu naselja su ispresecana mnogim uzdužnim i poprečnim ulicama, a radi sasušivanja puteva i iz higijenskih razloga ulice su kanalisane pomoću jendeka (jarka). Kuće iz tog doba su uglavnom od tvrđeg materijala i planski jednoobrazno su sazidane iu punom smislu imaju zemljoradnički karakter. Kuće su veće, od opeka i crepa, što je omogućilo njihovo rogljasta građenje. Sobe i nuz prostorije su veće i bolje osvetljene, štale na rogljasta produženju preglednije, odeljene od kuća u dvorištu. U njima nema više ognjišta već štednjaka u kuhinjama, dok su u sobama zidane pećke. Iz tog doba je i otvoren hodnik u koji vode vrata sa ulice.Vrata, uvučena u zid sa dve do tri stepenice, daju i danas karakteristično obeležje švapskim kućama u Banatu. Zvale su se Gangturhojzer (nem. (Gangturhauser), ) a po dugačkim hodnicima Laubenganghojzer (nem. (Laubenganghauser, ) Ove tradicionalne poprečne kuće građene su do prve polovine 19 veka, a kasnije zbog povećanog blagostanja i većeg prirasta dece nastaju kuće uzdužnog tipa paralelno sa ulicom i sa poprečnim rogljasta produženjem za štale i šupe. Poznate su pod imenom Langhauz (nem. (Langhaus)) ili Gangzajtigeshauz (Gangseitiges Haus). Nemačka kuća poprečnog i uzdužnog tipa u 19 veku ima i jednu karakterističnu novinu socijalnog značaja. To je kućica u dvorištu takozvana Klajnhauz. Pošto najstariji sin dovede ženu u kuću i preuzme gazdinstvo, njegovi roditelji mu predaju glavnu kuću, njive i celo gazdinstvo, a sami prelaze u malu kuću gde žive odvojeno, da ne budu ni u čemu na smetnji mlađima. Uz poprečnu kuću pravi se i poprečno dvorište ograđeno kućom samo sa ulične strane, sa rogljasta kućom rogljasta dvorište, sa dvorogljasto izduženom kućom dvorogljasto i trorogljasto dvorište ogrtadjeno kućom sa tri strane. Postojalo je i zatvoreno dvorište ograđeno sa sve četiri strane. Dvorište je najčešće popločano opekama, a iza dvorišta je guvno za ambar, Kotarku, svinjac, slamu, plevu i tuluzinu. Iza guvna obično je bio vrt. Tako su izgledala nemačka naselja u prvoj polovini 19 veka, dakle i (mađ. Sečenjifalva.)

Brojno kretanje stanovništva, i kultura

u ovom naselju bilo je sledeće: 1869 - 768 stanovnika; 1880 - 720 stanovnika; 1890. imalo je 922 stanovnika; 1900. usled iseljavanja 733 stanovnika; 1910. godine 659 stanovnika; 1921. nakon Prvog svetskog rata 982 stanovnika; 1948. nakon Drugog svetskog rata 514 stanovnika i 1991.godine po poslednjem popisu svega 234 stanovnika. Do Drugog svetskog rata većinu stanovnika činili su Nemci. Danas u dužini žive Srbi 49,1%, Makedonci 35,9% i Slovaci 9%. Grof Sečen svoj posed 1888.godine prodao je Ignacu Cavos, od koga je 1892.godine opština uzela ovaj posed amortizacijom na 50 godina. Železnička stanica u ovom naselju otvorena je 1.maja 1889.godine.

Demografija

U naselju Dužine živi 190 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 48,9 godina (45,1 kod muškaraca i 52,2 kod žena). U naselju ima 97 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,26.

Stanovništvo u ovom naselju veoma je nehomogeno, a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 514 1953. 620 1961. 623 1971. 400 1981. 282 1991. 234 229 2002. 226 219

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			119	54.33%
Makedonci			68	31.05%
Slovenci			18	8.21%
Mađari			5	2.28%
Hrvati			1	0.45%
Rumuni			1	0.45%
Bugari			1	0.45%
nepoznato			6	2.73%

Stanovništvo prema polu i starosti

	m			ž
?	0			0
80+	3			11
75-79	10			7
70-74	8			20
65-69	3			7
60-64	6			8
55-59	6			4
50-54	7			5
45-49	12			11
40-44	8			10
35-39	6			4
30-34	4			4
25-29	4			3
20-24	8			6
15-19	8			5
10-14	7			6
5-9	2			3
0-4	2			1
prosek	45.1			52.2

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 120 136 135 105 108 93 97

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 34 33 7 17 6 - - - - - 2.26

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 93 25 57 8 3 - 105

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 14 55 34 2 -

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	49	39	-	-	2	-	1	1	-	2
Ženski	34	21	-	-	4	-	-	2	-	-
Oba	83	60	-	-	6	-	1	3	-	2
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	2	-	2	-	-	-	-
Ženski	-	-	2	3	2	-	-	-	-
Oba	-	-	4	3	4	-	-	-	-

Korišćena Literatura

• Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927 sastavio Dr, Vladimir Margan biv. Predsednik Oblasnog odbora Komesar Oblasne Samouprave, objavljeno 1927„Napredak Pančevo,,
• Istorijiski preglad Podunavske Oblasti Banatski deo napisao: Feliks Mileker bibliotekar i kustos gradske biblioteke i muzeja u Vršcu 1928.
• Letopis Opština u južnom Banatu: Banatska mesta i običaji Marina M.(Beč 1999). Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju o Banatskih mesta i običaji nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani.

Spoljašnje veze

Dužine na Wikimedijinoj ostavi

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)