Narodnooslobodilačka borba Albanije – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene |
||
Red 5:
Ta je borba počela u [[Albanija|Albaniji]] zapravo još [[1939]]. kada je fašistička [[Italija]] okupirala ovu malu sredozemnu i balkansku zemlju, svojeg neposrednog suseda na drugoj obali [[Jadransko more|Jadranskog mora]]. Organizovane oblike dobila je ipak tek osnivanjem [[KP Albanije|Komunističke parije Albanije]], [[8. novembra]] [[1941]]. godine u [[Tirana|Tirani]]. Već na početku [[1942]]. godine albanski komunisti osnovali su diverzanske grupe, koje ubrzo prerastaju u čete. Svojim uspešnim akcijama protiv okupatora albanski partizani su sticali sve veći ugled među narodom. Pogotovo kada je leta [[1942]]. stvorena prva oslobođena teritorija u predelima: Podgori, Opari, Skraprari, a oslobođeno je i mesto Corovode, bili su stvoreni povoljni uslovi za jači razmah oslobodilačkog pokreta. Veliku pomoć oslobodilačkom pokretu u Albaniji pružio je i [[CK KPJ]].
Da bi se tome što delotvornije oduprle, a same na suzbijanje NOP-a Albanije pokrenule što manje snaga, okupatorske vlasti počele su reakcionarne krugove albanskih zemljoposednika i trgovaca da osnuju svoju organizaciju za borbu protiv komunističke opasnosti. Tako je nastala vojna
[[Datoteka:Map of Albania during WWII.png|thumb|Mapa Albanije u tokom Drugog svetskog rata]]
{{citiranje|[[Bali Kombetar]] zapravo kaže: „Hajde da se organizujemo odmah, a da se borimo kasnije." Ili, kako navodi još jedan izveštaj: „Krenućemo u akciju kad se Britanci iskrcaju U Draču." [[LNÇ]] zapravo kaže: „Organizujmo se odmah i borimo se odmah. Nastavimo borbu sve dok se saveznički vojnik ne pojavi na tlu Albanije".<ref name="Čitanka">[http://cdsee.org/jhp/pdf/workbook4_srb_ed2.pdf Istorijska čitanka, Drugi svetski rat]</ref>|Saveznički izveštaj o strategiji gerile u Albaniji}}
[[Datoteka:Bundesarchiv Bild 101I-049-1605-30A, Tirana, Raupenschlepper Ost mit Anhänger.jpg|desno|thumb|Nemci u [[Tirana|Tirani]] septembra [[1943]].]]
Kada je kapitulirala Italija, Vrhovni štab NOV Albanije pozvao je italijanske vojnike da predaju oružje i da se priključe partizanima. Budući da se komandant italijanskih trupa u Albaniji, general Dalmazzo, nije odazvao ovom pozivu, nemački 21. brdski korpus razoružao je
{{citiranje|„Komunističke bande, koje su u stalnom porastu, usudile su se da 18. 10, sa udaljenja od 5 km, artiljerijom gađaju Narodnu skupštinu koja je zasedala u Tirani... Situacija se može dalje odvijati na potpuno sličan način kao u [[NDH|Hrvatskoj]], ukoliko jače nemačke policijske snage blagovremeno ne zavedu red. Tito je već uspostavio vezu sa komunističkim baridama Albanije i sada se radi na jedinstvenom delovanju. Takođe i u graničnoj Makedoniji pre kraćeg vremena [[Tito]] deluje u smislu boljševičkih odluka. Njegove pristalice ovde su ga priznale za svog vrhovnog komandanta.“<ref>[https://sr.wikisource.org/sr-el/%D0%98%D0%B7%D0%B2%D0%B5%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%98_%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D1%87%D0%BA%D0%BE%D0%B3_%D0%BA%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B0_%D0%88%D1%83%D0%B3%D0%BE%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BA%D0%B0_%D0%BE_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%9A%D1%83_%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%83_1.11.1943. Izveštaj nemačkog komandanta Jugoistoka o stanju na Balkanu 1.11.1943.]</ref>|Izveštaj nemačkog komandanta Jugoistoka o stanju na Balkanu 1.11.1943.}}
| |||