1492 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
dopuna prema en Wiki (1) |
en Wiki (2) i de Wiki |
||
Red 1:
{{year dab|1492}}{{otheruses}}
{{godina nav}}
[[Datoteka:Primer viaje de Colón.svg|thumb|
{{godina u drugim kalendarima|1492}}
Godina '''1492''' ('''[[rimski brojevi|MCDXCII]]''') bila je [[prijestupna godina koja počinje u nedjelju]] (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
Red 12:
* [[31. 3.]] - '''[[Granadski edikt]]''' (Alhambranski edikt, Edikt o proterivanju) - Katolički monarsi naređuju Jevrejima Kastilje i Aragona da do [[31. 7.]] napuste Španiju, pokrste se ili budu pogubljeni - [[Jevrejska dijaspora|rasejanje Jevreja]] po [[Magreb]]u i osmanskoj jugoistočnoj Evropi.
* [[9. 4.]] - Umro [[Lorenzo de' Medici]], de fakto vladar [[Firenca|Firence]], nasleđuje ga sin [[Piero di Lorenzo de' Medici|Piero Nesrećni]] (do 1494.).
* [[17. 4.]] - [[Kapitulacije iz Santa Fea]]: sporazum Katoličkih kraljeva i [[Kristifor Kolumbo|Kolumba]] o njegovom planiranom putovanju.
* [[7. 6.]] - Umro poljski kralj [[Kazimir IV]], u Poljskoj ga nasleđuje [[Jan I Olbraht]] (brat ugarsko-hrvatskog kralja [[Vladislav II.|Vladislava II.]]) a u Litvaniji [[Aleksandar Jagelončik]].
[[Datoteka:Sepharadic Migrations.jpg|thumb|200px|Migracije [[sefardi|sefarda]]]]
* [[2. 8.]] - Proterivanje Jevreja iz Kastilje i Aragona; sultan [[Bajazit II]]
* [[3. 8.]] - [[Kristifor Kolumbo]] kreće iz [[Palos de la Frontera]]-e sa tri broda na svoje prvo putovanje - prema Aziji, kako veruje.
* [[11. 8.]] - Nadbiskup [[Valencia|Valencije]] Rodrigo Lanzol de Borja je izabran za papu [[Aleksandar VI.|Aleksandra VI.]] (vl. 1492-[[1503]]).
Linija 30 ⟶ 32:
* [[5. 12.]] - Kolumbo na [[Hispaniola|Hispanioli]].
* [[25. 12.]] - Kolumbova ''[[Santa Maria]]'' se nepopravljivo nasukala.
===Tokom/tijekom godine===
* [[Antonio de Nebrija]] napisao prvu gramatiku kastiljanskog ([[Španski jezik|španskog]]) jezika.
* [[Martin Behaim]] napravio ''[[Erdapfel]]'', najstariji sačuvani [[globus]].
* Antoine de Ville, sluga [[Šarl VIII|Šarla VIII]], se popeo na [[Mont Aiguille]], što se smatra prvim planinarskim poduhvatom.
* [[Ivan III., moskovski veliki knez]], gradi tvrđavu [[Ivangorod]] protiv [[Livonski vitezovi|Livonskih vitezova]].
* U Kini monetizovana razmena žita za severnu granicu i certifikata za so.
Linija 40 ⟶ 44:
==Rođenja==
{{main|:Kategorija:Rođeni 1492.}}
* [[1. 1.]] - [[Silvestro Ganassi dal Fontego]], mletački muzičar (†
* [[4. 3.]] - [[Francesco de Layolle]], italijanski kompozitor i orguljaš († ca. 1540)
* [[Adam Ries]], nemački matematičar († [[1559]])
* [[20. 4.]] - [[Pietro Aretino]], italijanski književnik († [[1556]])
* [[7. 9.]] - [[Iacopo Aconcio]], pionir verske tolerancije († ca. 1566)
* [[12. 9.]] - [[Lorenzo de' Medici, vojvoda Urbina]] († [[1519]])
* [[Edward Wotton]], engleski zoolog († [[1555]])
* [[Bernal Díaz del Castillo]], konkistador i hroničar († ca. 1581)
== Smrti ==
{{main|:Kategorija:Umrli 1492.}}
* [[
* [[7. 6.]] - [[Kazimir IV]] Jagelončik, poljski kralj i litvanski veliki vojvoda (* [[1427]])
* [[25. 7.]] - [[Inocent VIII.]], papa (* [[1432]])
* [[12. 10.]] - [[Pjero dela Frančeska]] - [[italija]]nski slikar rane [[renesansa|renesanse]] (* ca. 1412)
* [[17. 11.]] - [[Džami]], persijski pesnik (* [[1414]])
* [[Baccio Pontelli]], italijanski arhitekta (* ca. 1450)
* [[Andreas Ricos]], grčki ikonopisac (* 1421)
==Reference==
| |||