Yukon (rijeka) – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
n / č |
m link |
||
Red 9:
| Ušće= [[Zaljev Norton]] ([[Beringovo more]])
| Tip ušća =[[Riječna delta|delta]]
| Pritoke= <small>desne: [[Teslin (rijeka)|Teslin]], [[Big Salmon (Yukon)|Big Salmon]], Little Salmon, [[Pelly (rijeka)|Pelly]], [[Stewart (rijeka)|Stewart]], [[
| Države kroz koje protječe = {{flag|SAD}}<br>{{flag|Kanada}}
|Gradovi kroz koje protječe=[[Whitehorse, Yukon|Whitehorse]], [[Dawson, Yukon)|Dawson]]
Red 28:
''Yukon'' sa svojim pritocima ima [[porječje]] od oko 850 000 [[km²]] <ref name=brit/>okruženo visokim planinama. Taj veliki prostor, veći od [[Turska|Turske]], sve do sredine [[19. vijek]]a nastanjivali su isključivo [[Indijanci|sjevernoamerički Indijanci]], tek tad su se pojavili prvi [[Evropa|evropski]] trgovci [[krzno]]m i tragači za vrijednim [[ruda]]ma (među njima i [[Rusi]] čija je tad [[Aljaska]] bila). Otkriće [[zlato|zlata]] u [[Klondike|Klondikeu]] - [[1896]]. izazvalo je [[Zlatna groznica u Klondikeu|zlatnu groznicu]] nalik na onu u [[Zlatna groznica u Kaliforniji|Kaliforniji]], tad su nastala brojna naselje tragača za zlatom i sva [[mitologija]] vezana uz njih i običaje života na granici. <ref name=brit/>
[[datoteka:Yukon watershed.png|thumb|left|240px|Karta [[porječje|porječja]] Yukona]]
Glavne pritoke ''Yukona'' sa sjeveroistoka su rijeke; [[Teslin (rijeka)|Teslin]], [[Big Salmon (Yukon)|Big Salmon]], [[Pelly (rijeka)|Pelly]], [[Stewart (rijeka)|Stewart]], [[
Najudaljenija pritoka ''Yukona'' je rijeka [[McNeil (rijeka)|McNeil]] koja izvire u [[Planine Pelly|Masivu Pelly]] na jugu [[Kanada|kanadskog]] [[Yukon]]a i teče do [[jezero|jezera]] [[Teslin (jezero)|Teslin]] iz kog izvire rijeka [[Teslin (rijeka)|Teslin]]. <ref name=brit/>Ipak najviše voda ''Yukonu'', donose jezera [[Atlin (jezero)|Atlin]] i [[Tagish (jezero)|Tagish]] na granici [[Britanska Kolumbija|Britanske Kolumbije]] i [[Yukon]]a, pa se [[Tagish (jezero)|Tagish]] računa kao izvor ''Yukona''<ref name=brit/>, jer se tek rijeka koja se izlijeva iz njega zove ''Yukon'' (u tom slučaju ''Yukon'' ima samo 2 554 km). Oko 80 km, nizvodno od jezera ''Yukon'' se probija kroz uski kameni [[kanjon]] Miles, gdje su nekada bili slavni ''Slapovi Whitehorse'', nesavladiva prepreka za tragače zlata u eri zlatne groznice. Oni su danas potopljeni, od kad je izgrađena [[hidroelektrana]] kod grada [[Whitehorse, Yukon|Whitehorsa]]. <ref name=brit/>
Red 34:
Nešto niže od [[Whitehorse, Yukon|Whitehorsa]] ''Yukon'' ima prirodno proširenje [[Laberge (jezero)|Jezero Laberge]]. Sjevernije od jezera rijeka teče kroz široku, pretežno ravnu dolinu, po kojoj lijeno krivuda. Tu joj obale nisu visoke, pa se rijeka razliva u brojne kanale, s brojnim pješčanim otočićima. Kod naselja Selkirk u ''Yukon'' uvire sa sjevera velika pritoka rijeka [[Pelly (rijeka)|Pelly]] koja donosi puno voda. Odmah nakon Pellya uviru i velike pritoke [[White (Yukon)|White]] i [[Stewart (rijeka)|Stewart]]. Tako da kod grada [[Dawson, Yukon)|Dawsona]] ''Yukon'' ima prosječni protok od 2 095 m², ali to oscilira od visokog vodostaja u junu, do niskog u martu, kad je rijeka zaleđena. <ref name=brit/>
Kod [[Dawson, Yukon)|Dawsona]] u rijeku uvire slavna [[zlato]]nosna mala rijeka [[
Nizvodno od Dawsona kotlina rijeke se sužava, tu ''Yukon'' teče pored planina visokih preko 1 200 m, ali je samo korito rijeke na 300 m, nakon tog rijeka ulazi u [[Aljaska|Aljasku]] i prima rijeku [[Porcupine (rijeka)|Porcupine]]. Od tud rijeka skreće prema jugozapadu i teče nekih 240 km preko široke, ravne doline razlijevajući se u brojne rukavce između kojih su brojni otoci. Veliki dio te doline danas je rezervat prirode - ''Yukon Flats National Wildlife Refuge''. Na kraju doline rijeka se probija kroz uski kanjon. <ref name=brit/>
| |||