Njemački jezik – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene |
||
Red 18:
|sil=GER
}}
'''Nemački jezik''' ({{jez-nem|Deutsche Sprache}}), je jedan od jezika zapadne grupe [[Germanski jezici|germanskih jezika]] i spada među najveće svetske [[jezik]]e.<ref name="Many tongues, one family">{{cite web|title=Many tongues, one family. Languages in the European Union|publisher=Europa (web portal) |author=European Commission |year=2004|url=http://ec.europa.eu/archives/publications/booklets/move/45/en.pdf|format=PDF |accessdate=5 April 2013}}</ref> To je maternji jezik najvećeg broja stanovnika [[Evropska unija|Evropske unije]].
Nemačkim jezikom se govori u Nemačkoj, Austriji, Lihtenštajnu, u dve trećine Švajcarske, u dve trećine provincije Južni Tirol u [[Italija|Italiji]], istočnim kantonima [[Belgija|Belgije]] i u pograničnim delovima [[Danska|Danske]].<ref name=goethe1>{{cite web|title=Why Learn German?|url=https://www.goethe.de/en/spr/wdl.html|publisher=Goethe Institute|accessdate=28 September 2014}}</ref><ref name=sdsu>{{cite web|title=Why Learn German?|url=http://german.sdsu.edu/why_learn_german.html|publisher=SDSU - German Studies Department of European Studies|accessdate=28 September 2014}}</ref>
U [[Luksemburg]]u ({{jez-nem|Luxemburg}}), kao i u francuskim oblastima [[Alzas]] ({{jez-nem|Elsass}}) i [[Lorena]] ({{jez-nem|Lothringen}}), starosedeoci ovih oblasti govore različitim nemačkim dijalektima, dok je deo stanovništva ovladao standardnim nemačkim (posebno u Luksemburgu), mada je u Alzasu i Lorenu [[francuski jezik]] potisnuo nemački u poslednjih četrdeset godina.
Red 30:
Zajednice u kojima se govori nemački se mogu takođe naći u bivšoj nemačkoj koloniji [[Namibija|Namibiji]], kao i drugim zemljama u koje su emigrirali Nemci, kao npr. [[Kanada]], [[Island]], [[Argentina]], [[Paragvaj]], [[Čile]], [[Peru]], [[Venecuela]], [[Tajland]] i [[Australija]].
Nemački jezik je maternji jezik oko sto miliona ljudi u Evropi (podaci iz 2004),<ref>{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/10128380/German-should-be-a-working-language-of-EU-says-Merkels-party.html|title=German 'should be a working language of EU', says Merkel's party|date=18 June 2013|work=Telegraph.co.uk}}</ref> odnosno maternji je jezik 13,3% Evropljana, što ga čini jezikom kojim se služi najviše govornika u Evropi bez Rusije, više od francuskog jezika (66,5 miliona govornika 2004) i engleskog jezika (64.2 miliona govornika 2004). Nemački je treći jezik po broju onih koji ga uče u školama, drugi po broju onih koji ga uče u Evropi, i treći u SAD (posle španskog i francuskog). Nemački je jedan od zvaničnih jezika Evropske unije, gde je treći jezik po broju onih koji ga uče (odmah posle francuskog).
Standardni nemački jezik nije nastao iz nekog dijalekta, već su ga osmislili pesnici, filozofi i drugi obrazovaniji ljudi. U [[16. vek]]u Martin Luter je preveo [[Biblija|Bibliju]] na nemački, svesno spajajući karakteristike različitih dijalekata. Želeo je da što veći broj ljudi razume prevod.
Red 406:
* [[letonski jezik|letonski]]: ''vācu''
* [[litvanski jezik|litvanski]]: ''vokiečių''
|}
== Izvori ==
{{reflist|2}}
== Literatura ==
{{
* George Oliver Curme, ''A Grammar of the German Language'' (1904, 1922) — the most complete and authoritative work in English
* [http://www.uni-wuerzburg.de/germanistik/spr/suf/baydat-udi/pdf/Grob%FCbersicht%20Dialekte.pdf Karta dijalekata nemačkog jezika] (na nemačkom, PDF)
* Fausto Cercignani, ''The Consonants of German: Synchrony and Diachrony'', Milano, Cisalpino, 1979.
* Michael Clyne, ''The German Language in a Changing Europe'' (1995) ISBN 0-521-49970-4
* {{cite encyclopedia |last=Durrell |first=M |title=Germanic Languages |encyclopedia=Encyclopedia of language & linguistics |editor1-last=Brown |editor1-first=Keith |date=2006 |publisher=Elsevier |isbn=978-0-08-044299-0 |url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B0080448542021891 |accessdate=6 February 2015 |doi=10.1016/B0-08-044854-2/02189-1 |pages=53–55 |laysummary=http://www.elsevier.com/books/encyclopedia-of-language-and-linguistics-14-volume-set/brown/978-0-08-044854-1 |laydate=6 February 2015 |ref=harv}}{{Subscription or libraries|sentence|via=[[ScienceDirect]]}}
* Anthony Fox, ''The Structure of German'' (2005) ISBN 0-19-927399-5
* {{cite book |last=Harbert |first=Wayne |title=The Germanic Languages |url=http://ebooks.cambridge.org/ebook.jsf?bid=CBO9780511755071 |accessdate=26 February 2015 |date=2007 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-01511-0 |series=Cambridge Language Surveys |doi=10.1017/CBO9780511755071 |laysummary=http://www.jstor.org/stable/40492966 |laysource=Language (journal of the Linguistic Society of America) |laydate=26 February 2015 |ref=harv}}
* {{cite book |editor1-last=König |editor1-first=Ekkehard |editor2-last=van der Auwera |editor2-first=Johan |title=The Germanic Languages |date=1994 |publisher=Routledge |isbn=978-0-415-28079-2 |series=Routledge Language Family Descriptions |url=http://www.routledge.com/books/details/9780415280792/ |accessdate=26 February 2015 |laysummary=http://www.jstor.org/stable/4176538 |laydate=26 February 2015 |ref=harv}} The survey of the Germanic branch languages includes chapters by Winfred P. Lehmann, Ans van Kemenade, John Ole Askedal, Erik Andersson, Neil Jacobs, Silke Van Ness, and Suzanne Romaine.
* W.B. Lockwood, ''German Today: The Advanced Learner's Guide'' (1987) ISBN 0-19-815850-5
* Ruth H. Sanders. ''German: Biography of a Language'' (Oxford University Press; 2010) 240 pages. Combines linguistic, anthropological, and historical perspectives in a "biography" of German in terms of six "signal events" over millennia, including the Battle of Kalkriese, which blocked the spread of Latin-based language north.
{{refend}}
| |||