Sjenica – razlika između verzija

 

== Geografski položaj ==

Sjenica se nalazi na zapadu [[Sandžak]]a (Raška oblast). Nalazi se na putu [[Novi Pazar]] - Sjenica - [[Nova Varoš]] koji spaja Ibarsku magistralu sa Zlatiborskom magistralom pa ima dobre saobraćajne veze sa istokom i zapadom [[Raška oblast|Raške oblasti]]. U okolini Sjenice nalaze se veće planine [[Jadovnik]] (1734 mnv), [[Zlatar]] (1627 mnv), [[Giljeva]] (1617 mnv), [[Javor]] (1520 mnv) i [[Golija]] (1833 mnv).

 

[[Datoteka:Sjenica Mosque.JPG|thumb|Džamija u Sjenici]]

Sjenica se prvi put pominje [[1253]]. godine kao mesto na dubrovačkom putu, gde su pristajali i plaćali carinu dubrovački trgovci. Zbog svog geostrateškog i političkog položaja u 19. veku Sjenica je smatrana veoma važnom tačkom, pa su prema njoj bile usmeravane vojne operacije, tako je bilo i u [[Prvi srpski ustanak|Prvom srpskom ustanku]] kojim je rukovodio [[Karađorđe]]. Po zapisima iz [[1809]]. godine Karađorđevi ustanici su zauzeli Sjenicu i odatle istjerali muslimansko stanovništvo. Sjenica im je bila usputna stanica na putu ka Novom Pazaru i Rogozni.

 

Uskoro je uslijedio novi talas nemira u ovom kraju, vezan za pokret otpora radikalnim reformama [[Sultan Mahmud II|Sultana Mahmuda II]] (1809-1839). Ukidanje [[janičari|janičara]] i zavođenje regularne vojske (nizama) izazvalo je širom carstva otpore, što se odrazilo i na feudalce u [[Bosna|Bosni]] i [[Albanija|Albaniji]]. Počev od 1831. godine kada su Bosanci predvođeni [[Husein-kapetan Gradaščević|Huseinom-kapetanom Gradaščevićem]] ( u narodu zvanim [[Zmaj od Bosne]]) krenuli u direktan okršaj sa sultanovom vojskom na [[Kosovo|Kosovu]], u narednim godinama sve do slamanja otpora 1850.godine od strane [[Omer-paša Latas|Omer-paše Latasa]], bosansko pobunjeničko plemstvo je stajalo na putu [[Porta|Porti]] da sprovede zacrtane reforme. Sjenica je tada bila u sastavu [[Bosanski sandžak|Bosanskog sandžaka]] kao nahija Stari Vlah. Kroz Sjenicu je tada prolazio put koji je preko [[Nova Varoš|Nove Varoši]] i [[Priboj|Priboja]] vezivao [[Bosanski pašaluk]] sa ostalim dijelovima [[Osmansko carstvo|Osmanskog Carstva]], tzv. carskim drumom. Ovim putem prošla je kroz Sjenicu [[bosanska vojska|bosanska vojska]] na čelu sa Huseinom Kapetanom Gradaščevićem, pozdravljena ispaljivanjem topovske salve iz topova sa tvrđave, a na isti način pozdravljena je i pobjeda ustanika na povratku. Za bosanskom vojskom, koja nije znala pravilno da iskoristi pobjedu već je došlo do rasula pri povratku prema Bosni, nastupala je sultanova vojska sa zadatkom da smiri Bosnu. Sjenički kraj je tada stradao zbog svoje podrške ustanicima.

 

== Stanovništvo ==

 

Sjenica (gradsko područje) je 1910. godine imala 4840 stanovnika. U 710 kuća ovog naselja 1921. godine bilo je 3503 stanovnika, 1931. godine Sjenica je imala 3446 stanovnika. Po popisu 1948. godine ona je imala 4083 stanovnika, 1953. godine 4801 stanovnika, 1961. godine 5494 stanovnika dok je u opštini živjelo 36 950 stanovnika.Aprila 1971. godine Sjenica ima 8834 stanovnika. 1981 oko 13 000 iste te godine Sjenica sa okolinom ima 33681 stanovnika a 2002 oko 34500 u 101 naselju od kojih najviše ima [[Bošnjaci|Bošnjaka]] (Muslimana)80,1%, pa zatim Srba 19,6% i neznatno ostalih.U gradu danas zivi oko 17 000 stanovnika,Sjenoca je poslije Novog Pazara i Priboja najvece gradsko naselje u jugozapadnoj Srbiji

 

==Privreda==

Od poznatijih privrednih organizacija tu su: Fabrika lasteksa i ženske modne konfekcije „Vesna“, Rudnik uglja „Štavalj“, Poljoprivredno-šumarski kombinat „Pešter“ koji se bavi ratarskom i stočarskom proizvodnjom, otkupom poljoprivrednih proizvoda. Pešterska visoravan je poznato po svojim predispozicijama za odgoj ovaca i goveda, od kojih se proizvodi veoma ukusan i cenjen „sjenički“ sir i kačkavalj.

 

*[[Opština Sjenica]]

 

*[http://www.sjenica.com/ Zvanični sajt grada Sjenica.com]

*[http://atko.se/ Photo Blog with pictures from Sjenica]