Portobelo (Panama)
Portobelo je distrikt od 10,723[1] i grad od 4,559 stanovnika[2] na sjeveru Paname u Provinciji Colón.
Portobelo
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 09°33′N 79°39′W / 9.550°N 79.650°W | |
| država |  Panama
|
| Provincija | Colón |
| Osnovan | 1602.[1] |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Carlos Chavarria |
| Površina | |
| - Ukupna | 396.9 km²[1] |
| Stanovništvo (2020.) | |
| - Grad | 4,559[2] |
| - Područje utjecaja | 10,723[1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 27.02 stan./km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+5 (UTC) |
| Karta | |
  Portobelo | |
Danas je poznat kao dio lokaliteta Utvrde na karipskoj obali Paname kog je UNESCO - 1980. uvrstio na Listu svjetske baštine u Americi.[2]
Geografske karakteristike uredi
Portobelo leži na sjeveru Panamske prevlake, u istoimenom zaljevu Karipskog mora, udaljen pedesetak km sjeveroistočno od Colóna i ulaza u Panamski kanal.
Historija uredi
Do zaljeva je prvi doplovio Kristofor Kolumbo 1502. i nazvao ga Lijepa luka (porto belo.[3]
Mjesto je osnovano 1597. pod imenom San Felipe de Portobelo kao luka na kopnu.[2]
Portobelo je izrastao u dobro utvrđeno trgovište i luku na sjevernom kraju stare Zlatne ceste, kojom su se konjima i mazgama prenosile zlatne poluge iz andskih zemalja, preko prevlake, a zatim galeonima otpremale za Španjolsku. Ti su brodovi dopremali robu potrebnu tadašnjim malobrojnim španjolskim kolonijama na kopnu.
Postao je poznat po svom godišnjem sajmu, na kom se trgovalo po 30 do 60 dana.[3] Često su ga napadali a nekoliko puta i opljačkali engleski gusari i pirati.[2] Prvi put ga je napao Francis Drake 1596. koji je i umro od groznice za vrijeme napada pa je u zaljevu i Ipokopan.[3]
To je navelo španjolske admirale da tokom 18. vijeka, promjene rute plovidbe, radije su dulje plovili oko Rta Horn prema sigurnijim pacifičkim lukama. Izgradnja željezničke pruge Panamá-Colón 1850-ih i otvaranje Panamskog kanala 1914. potpuno su skrenuli promet sa njegove luke.[2]
Danas je grad koji sve više živi od turizma naročito za vrijeme festivala Cristo Negro (Crni Krist) koji se održava svakog oktobra.[2]
Utvrde uredi
Prve planove za utvrđivanje ulaza u zaljev Portobelo napravio je 1586. talijanski Inžinjerac Bautista Antonelli. Po njegovim nacrtima 1590-ih su započeli radovi, koji su potrajali do 18. vijeka.[4]
Pored samog Portobela koji je opasan bedemom, izgrađena su dva zamka Santiago de la Gloria i San Felipe i 6 utvrda za atiljerijske baterije koje su štitile ulaz u zaljev.[3]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Portobelo District in Panama” (engleski). City population. Pristupljeno 18.1.2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Portobelo, Panama” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 20.1.2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „San Felipe de Portobelo” (španjolski). EcuRed. Pristupljeno 20.1.2023.
- ↑ „Fortifications on the Caribbean Side of Panama: Portobelo-San Lorenzo” (engleski). Unesco. Pristupljeno 20.1.2023.
