Přemyslovići
Pšemislovići (češ. Přemyslovci, polj. Przemyślidzi, Premislovci), su češka kraljevska dinastija koja je vladala Češkom (IX vek–1306), Poljskom (1300–1306), Austrijom (1253-1276) i djelom Italije (1272 – 1276)
Početak dinastije uredi
Ime dinastije, dolazi od legendarnog osnivača, Pšemisla iz sela Stadice, muža princeze Libuše. Njih dvoje se u Češkoj smatraju mitskim precima svih Čeha.
Prvi istorijski pripadnik ove dinastije bio je vojvoda Borivoj I, koga je 874. krstio Sveti Metodije. Godine 895. Češka je stekla nezavisnost od Velike Moravske.
Vojvoda Otakar I Pšemisl (kralj 1198—1230) je 1198, dobio naslednu titulu kralja Češke.
Vrhunac dinastije uredi
Kralj Otakar II Pšemisl (vladao 1253—1278) istakao se osvajanjima od Sudeta do Jadrana, vladao je Gornjoj Austriji, Štajerskoj, Koruškoj, Kranjskoj, Furlaniji, Akvilejskoj patriaršiji i Istri, istakao se i ekspedicijama protiv Pruskih plemena, osnovao je Kalinjingrad / Kralovec / Keningzberg i pomagao razvoj trgovine, gradova i zamaka. Kao najmoćniji kralj svog doba bio je poznat širom Evrope, više puta je neuspješno kandidirao za Cara Svetog rimskog carstva, pominje ga i Dante u „Božanstvenoj komediji“.
Vaclav II Pšemisl (kralj Češke 1278-1305, kralj Poljske 1300-1305) postao je kralj i Češke i Poljske 1300. Za vreme njegove vladavine počela je eksploatacija srebra u bogatom rudniku Kutna Hora.
Smrću kralja Vaclava III, ugasila se ova kraljevska linija. Češka kruna prešla je u posed dinastije Luksemburg, a poljska dinastiji Pjastovića.
Vladari iz porodice Pšemislovića uredi
- Borivoj I (oko 870–889)
- Zbignjev I (895–915)
- Vratislav I (915–921)
- Vaclav, sveti (921–935)
- Boleslav I Okrutni (935–972)
- Boleslav II Pobožni (972–999)
- Boleslav III Riđi (999–1002)
- Vladivoj (1002–1003)
- Boleslav III (1003)
- Jaromir (1003)
- Boleslav III (1003)
- Jaromir (1004–1012)
- Oldrih (1012–1033)
- Jaromir (1033–1034)
- Oldrih (1034)
- Bretislav I (1035–1055)
- Zbignjev II (1055–1061)
- Vratislav II (1061–1092)
- Konrad I (1092)
- Bretislav II (1092–1100)
- Borivoj II (1101–1107)
- Svatopluk (1107–1109)
- Vladislav I (1109–1117)
- Borivoj II (1117–1120)
- Vladislav I (1120–1125)
- Sobjeslav I (1125–1140)
- Vladislav II (1140–1172)
- Bedržih (1172–1173)
- Sobjeslav II (1173–1178)
- Bedržih (1178–1189)
- Konrad II (1189–1191)
- Vaclav II (1191–1192)
- Otakar I Pšemisl (1192–1193)
- Jirži Bžetislav (1193–1197)
- Vladislav III Jirži (1197)
- Otakar I Pšemisl (1197–1198)
Kraljevi Češke uredi
- Otakar I Pšemisl (1198–1230)
- Vaclav I (1230–1253)
- Otakar II Pšemisl (1253–1278)
- Vaclav II (1278–1300)
- Vaclav III (1305–1306)
Kraljevi Češke i Poljske uredi
Bilješke uredi
Literatura uredi
- Opća enciklopedija, sv. VI, JLZ, Zagreb, 1980.
