Opsada Hela

Bitka za Hel, opsada Hela ili obrana Hela (poljski: Obrona Helu se odigrala u jesen 1939. godine između poljskih snaga na jednoj, i njemačkih snaga na drugoj strani, te je predstavljala jednu od najdugotrajnijih, odnosno posljednjih operacija njemačke invazije Poljske kojom je započet Drugi svjetski rat.

Opsada Hela
Deo invazije Poljske (Drugog svjetsko rata)
Vrijeme: 9. septembar – 2. oktobar 1939 Mjesto: poluotok Hel, Pomeransko vojvodstvo, Poljska Rezultat: njemačka pobjeda
Sukobljene strane
Njemačka	Poljska
Komandanti i vođe
Friedrich-Georg Eberhardt	Józef Unrug Włodzimierz Steyer Adam Mohuczy
Snaga
38.000 pripadnika kopnene vojske 2 pre-drednota 2 razarača	2.800 ljudi 46 artiljerijsko oruđe 1 razarač 1 minopologač 1 patrolni brod
Žrtve i gubici
Luftwaffe: 46–53 aviona Heer: nepoznato Kriegsmarine: 2 razarača oštećena, 1 predrednot lakše oštećen	nepoznati 1 razarač potopljen 1 minopologača potopljen

Poluotok Hel, koji sa sjevera zatvara Gdanjski zaliv, prije rata je pripadao Poljskoj, odnosno predstavljao dio tzv. Poljskog koridora kojim je tadašnja poljska država dobila izlaz na Baltičko more. Svjesne njegove strateške važnosti, poljske vlasti su još od 1920-ih otpočele pripreme za obranu, te je do 1939. godine izgrađen sistem fortifikacija poznat kao Helski utvrđeni rajon te postavljen niz obalnih i protivavionskih baterija. Na samom početku njemačke invazije Hel je branio garnizon koji je brojao oko 2800 ljudi.

Iako je Luftwaffe Hel bombardirati već na prvi dan kampanje 1. septembra, kopnene akcije su započete nešto kasnije, odnosno 9. septembra, nakon što je u bitci u Tucholskoj šumi razbijena poljska Pomeranska armija i odbačena sa područja Koridora. Do 20. septembra su Nijemci u nekoliko operacija - (bitka za Westerplatte, bitka za Gdinju i Bitka kod Kępe Oksywske - likvidirali druga poljska obalna uporište, te je tada Hel preostao kao jedino poljsko uporište na Baltiku.

Poljska obrana se pokazala prilično efikasnom, a čemu je pripomoglo i korištenje mornaričkih efektiva, bilo da je riječ o brodovima poljske mornarice koji su namjerno nasukani da bi poslužili kao improvizirana fortifikacija, bilo njihove posade koje su se pridružile braniteljima. Iako su Nijemci Hel bombardirali sa zraka i iz mora, a sa kopna uz pomoć željezničke artiljerije, napredovanja Nijemaca prema poluotoku Hel je bilo prilično sporo. Nakon što su Nijemci 25. septembra zauzeli selo Chalupa (današnji grad Władysławowo) na krajnjem zapadu poluotoka, poljski inženjerci su detonirali eksploziv te tako Hel privremeno odvojili od ostatka kopna.

Branitelji, međutim, nisu bili u stanju riješiti logističke probleme, odnosno nedostatak municije i drugih zaliha. 1. oktobra je admiral Józef Unrug, zapovjednik poljske mornarice, donio odluku o predaji, te je sljedeći dan zajedno sa svojim ljudima otišao u zarobljeništvu. U tom trenutku je posada Hela bila posljednja organizirana formacija oružanih snaga u samoj Poljskoj, sa izuzetkom Samostalne operativne grupe Polesie koja je 6. oktobra uništena u bitci kod Kocka kojom je okončana njemačka kampanja.

Napomene

• ↑  Izvori se razlikuju o preciznom datumu kapitulacije Hela, odnosno navode se i 1. i 2. oktobra. Commager piše da su brobene aktivnosti obustavljene u 14:00 1. oktobra, a Kaufmann i Jurga tvrde da se Hel predao 2. oktobra.

Vanjske veze

• Strona o obronie Helu w serwisie „Helska Tawerna” Arhivirano 2016-03-04 na Wayback Machine-u