Operacija Žitni cvet
Operacija Žitni cvet[1] (njem. Kornblume, modri ili njivski različak) je bila zajednička operacija Vermahta i snaga NDH protiv partizana u oblasti Fruške gore i čitavog Srema. Vođena je u četiri faze, od 14. juna do 6. avgusta 1944. godine.
U ovoj operaciji je angažovano između 10.000 i 15.000 osovinskih vojnika.[2]
Tok operacije uredi
Zbog stalne aktivnosti sremskih partizana na prugama Beograd-Zagreb, Vinkovci-Brčko, Šid-Sremska Mitrovica, Vrdnik-Ruma i Ruma-Klenak i ometanja okupatora u prikupljanju letine, Nemci su 14. juna preduzeli operaciju pod nazivom „Žitni cvet“ (nem. Kornblune).[1]
I faza uredi
Glavni štab NOV i PO Vojvodine je pravovremeno saznao za nemačku operaciju i prebacio Šestu vojvođansku brigadu u bosutske šume, a deo Prvog sremskog odreda u jugoistočni deo Srema.
Do 30. juna okupator je završio pretres Fruške gore, na kojoj nije zatekao jače partizanske snage, već je samo uspeo da otkrije nekoliko partizanskih baza i u njima pohvata oko 100 boraca.
II faza uredi
Od 1. do 11. jula okupator je iz rejona Vrdnika i Jarka produžio s akcijama i u severnoistočnom delu Srema u selima: Maradiku, Čortanovcima, Beški, Krčedinu, Novom i Starom Slankamenu, Surduku i Belegišu, terorisao je i opljačkao stanovništvo. Za to vreme Šesta vojvođanska brigada, Prvi i Drugi sremski odred napali su u pozadini neprijatelja: 7/8. jula napali su posadu u selu Čalmi i izvršili sedam diverzija na pruzi Beograd-Zagreb.
III faza uredi
Od 12. jula okupator je preneo akciju na jugoistočni i južni deo Srema, gde je pobio oko 100 i odveo u logore oko 250 ljudi.[1] Nemci su potom 17. jula s jednom borbenom grupom, od oko 4.000 ljudi, s pravca Ruma-Bešanovački Prnjavor, a zatim sa drugom, jačine oko 2.000 ljudi iz Šida i Sremske Mitrovice preduzeli koncentrično dejstvo prema Fruškoj gori rotiv Šeste vojvođanske brigade i Prvog sremskog NOP odreda. Borbe su vođene 17. i 18. jula, a naročito kod sela Divoša, na Vetrenjači i Crvenom čotu, kod Bešanova i Bešanovačkog Prnjavora.
IV faza uredi
Nemci su 26. jula, s istim snagama, izveli operaciju u Bosutskim šumama protiv Sedme vojvođanske brigade, Drugog sremskog i Majevičkog NOP odreda. Zbog nadmoćnosti neprijatelja Glavni štab Vojvodine je povukao jedinice iz Bosutskih šuma u Slavoniju, na Dilj-planinu, gde su do 9. septembra dejstvovale sa slavonskim partizanima.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Vojvodina u Narodnooslobodilačkoj borbi, Vojna enciklopedija. Beograd 1975. godina
- ↑ Operation "Kornblume"