Opština Ivanjica
Opština Ivanjica se nalazi u Moravičkog upravnog okruga, na jugozapadu Srbije. Po površini je jedna od najvećih opština u Srbiji. sa površinom 1.090 km2,od čega je polovina pod šumama[1]. Sedište opštine je gradsko naselje Ivanjica.
| Opština Ivanjica | |
|---|---|
|
| |
| |
| Opšte informacije | |
| Površina (2004) | 1.090 km² |
| Stanovništvo (2002) | 35.445 st. |
| Broj naselja | 49 |
| Administracija | |
| Okrug | Moravički okrug |
| Sedište | Ivanjica |
| Statistika | |
Opština ima 18 mesnih zajednica, najveća po površini je Ostatija, (112 km2), dok je po broju stanovnika najveća Ivanjica.[1]
Kulturno-istorijski spomenici uredi
Od kulturno-istorijskih spomenika posebno se ističe Crkva Sv. Cara Konstantina i Carice Jelene iz 1836 . godine, zatim Jeremića kuća, najstarija sačuvana zgrada u Ivanjici, jedna je od 12 koje nisu izgorele u velikom požaru 1846. godine, kao simbol Ivanjice[2], hidroelektrana na Moravici iz 1911. godine, peta u Srbiji[1], još uvek u funkciji,[3], osvetljava gradski park[4], koja koristi vodopad, simbol je grada Ivanjice[1] i istovremeno muzej[4]. Spomenik revoluciji, u centru Ivanjice, u vidu mozaika, delo Đorđa Andrejevića Kuna[4], kao i spomenik Draži Mihailoviću podignut 2003. godine[4], pored koga se nalazii „čičin dom“, sa muzejom i bibliotekom. [1]
Kameni most na reci Moravici iz 1906 godine, najveći jednolučni most na Balkanu[1], na Javorsko—Dragačevskom putu[4]. Palibrčki grob, gde se veruje da je sahranjen Boška Jugovića (Kosovski junak), sa crkvom Lazaricom, nalazi na brdu iznad Ivanjice[4], zatim, Manastir Kovilje iz 13. veka, udaljen 25 km od Ivanjice, [1] u selu Smiljevac[4], izgrađen u steni i Manastir Pridvorica u istoimenom selu, tipičan predstavnik srednjovekovne Raške škole,[3] koji se pominje u povelji Stefana Nemanje[4]. Na planini Javor nalazi se spomenik Majoru Iliću iz prvog oslobodilačkog rata 1876. godine[4], podiginut 1907. godine.
Seoski turizam uredi
U okviru seoskog turizma, posebno se ističu selo Katići, nadomak planine Mučanj na 1.000 mnv, koje je 2000. godine proglašeno vazdušnom banjom, Međurečje, na obroncima Golije, sa rekama Moravica i Nošnica, Lisa u čijoj se blizini nalazi Hadži Prodanova pećina, Kušići, na obroncima Javora i Devići.[5]
Znamenite ličnosti uredi
Znamenite ličnosti rođene u opštini Ivanjica: Milica Lukovic Jana Savicevic Layo
- Vladika Janja (1804—1873) rođen u zaseoku Milandža[6] u Opaljeniku[7]
- Stevan R. Popović (1841—1902) rođen u Ivanjici, pravnik i ekonomista, profesor Velike škole, načelnik i ministar Ministarstva narodne privrede, državni savetnik i senator[6]
- Svetislav Vulović (1847—1898) rođen u Ivanjici, srpski književni i pozorišni kritičar, istoričar književnosti, rektor Velike škole i akademik[6]
- Kirilo Savić (1874—1934) rođen u Ivanjici, profesor Tehničkog fakulteta u Beogradu, a zatim načelnik Uprave za građenje železnica[6]
- Nedeljko Košanin (1874—1934) rođen u Ivanjici, botaničar, profesor, redovni član Srpske kraljevske akademije, koji je ispitivao nastanak i poreklo Dajićkog jezera na Goliji, zajedno sa Josifom Pančićem i Jovanom Cvijićem[6]
- Vojislav Novičić (1886—1917) rođen u Ivanjici, vazduhoplovni podnarednik - pilot, šesti srpski školovani pilot[6]
- Dušan Purić (1893—1914) potpukovnik, posthumno pukovnik srpske vojske, komandant Četvrtog puka, poginuo u borbi prsa u prsa na Mačkovom Kamenu[6]
- Dragoljub Draža Mihailović (1893—1946) , rođen u Ivanjici, najodlikovaniji oficir Srpske vojske u istoriji, učesnik u Balkanskim ratovima, Prvom svetskom ratu,[6] armijski general i načelnik štaba Vrhovne komande Jugoslovenske vojske u Otadžbini
- Branislav Stanojević (1893—1967) rođen u Ivanjici, lekar specijalista interne medicine, profesor Medicinskog faklulteta u Beogradu[6]
- Milinko Kušić (1912—1943) rođen u selu Sveštica[6] politički komesar Četvrte krajiške divizije i narodni heroj Jugoslavije
- Petar Stambolić (1912—2007) rođen u selu Brezova[6], učesnik Narodnooslobodilačke borbe, srpski političar u SFRJ i SR Srbiji, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije
- Srboljub Krivokuća (1928—2003), rođen u Ivanjici, jugoslovenski fudbaler - reprezentativac i trener
- Momčilo M. Ristić (1929—2003) rođen u Mrčajevcima, član Srpske akademije nauka i umetnosti, profesor Univerziteta u Beogradu, stručnjak iz oblasti nauke o materijalima i osnivač Beogradske škole sinterovanja[n 1]
- Nedeljko Parezanović rođen 1932 u Ivanjici, srpski matematičar i informatičar, profesor Univerziteta u Beogradu i član Naučnog društva Srbije[6]
- Ivan Stambolić (1936—2000) rođen u selu Brezova[6], srpski političar, visoki funkcioner Saveza komunista Srbije i predsednik Predsedništva Srbije u doba SFRJ.
- Đorđe Milosavljević rođen 1969 rođen u Ivanjici, dramaturg, scenarista i reditelj. Autor scenarija za filmove kao što su „Točkovi“, „Nebeska udica“ i „Apsolutnih sto“[6]
Demografija uredi
Prema popisu iz 2002. bilo je 35.445 stanovnika, dok je prema preliminarnim rezultatima popisa iz 2011. bilo 32.047 stanovnika.
Napomene uredi
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 TO Opštine Ivanjica: O Ivanjici Arhivirano 2013-01-21 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ Ivanjica: Spomenici kulture Arhivirano 2013-04-13 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 3. 2. 2013.
- ↑ 3,0 3,1 Srbija Trevel: Ivanjica, Golija, Arilje Arhivirano 2013-03-15 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Aladin: TO opštine Ivanjice, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ TO opština Ivanjica: seoski turizam Arhivirano 2013-01-25 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 Ivanjica: Znamenite ličnosti, Pristupljeno 2. 2. 2013.
- ↑ Poreklo: Feljton Ko su Šumadinci? (36) - Naseljavanje Divostina, Mile Nedeljković, Glas javnosti 17. april 2001. godine, Pristupljeno 2. 2. 2013.
- ↑ Uticaj aditiva na sinterovanje sistema, mr. Nina M. Obradović, doktorska disertacija, Beograd (2007), Pristupljeno 2. 2. 2013.
Vidi još uredi
