Opština Ivanjica
Opština Ivanjica se nalazi u Moravičkog upravnog okruga, na jugozapadu Srbije. Po površini je jedna od najvećih opština u Srbiji. sa površinom 1.090 km2,od čega je polovina pod šumama[1]. Sedište opštine je gradsko naselje Ivanjica.
| Opština Ivanjica | |
|---|---|
|
| |
| |
| Opšte informacije | |
| Površina (2004) | 1.090 km² |
| Stanovništvo (2002) | 35.445 st. |
| Broj naselja | 49 |
| Administracija | |
| Okrug | Moravički okrug |
| Sedište | Ivanjica |
| Statistika | |
Opština ima 18 mesnih zajednica, najveća po površini je Ostatija, (112 km2), dok je po broju stanovnika najveća Ivanjica.[1]
Kulturno-istorijski spomenici
urediOd kulturno-istorijskih spomenika posebno se ističe Crkva Sv. Cara Konstantina i Carice Jelene iz 1836 . godine, zatim Jeremića kuća, najstarija sačuvana zgrada u Ivanjici, jedna je od 12 koje nisu izgorele u velikom požaru 1846. godine, kao simbol Ivanjice[2], hidroelektrana na Moravici iz 1911. godine, peta u Srbiji[1], još uvek u funkciji,[3], osvetljava gradski park[4], koja koristi vodopad, simbol je grada Ivanjice[1] i istovremeno muzej[4]. Spomenik revoluciji, u centru Ivanjice, u vidu mozaika, delo Đorđa Andrejevića Kuna[4], kao i spomenik Draži Mihailoviću podignut 2003. godine[4], pored koga se nalazii „čičin dom“, sa muzejom i bibliotekom.[1]
Kameni most na reci Moravici iz 1906 godine, najveći jednolučni most na Balkanu[1], na Javorsko—Dragačevskom putu[4]. Palibrčki grob, gde se veruje da je sahranjen Boška Jugovića (Kosovski junak), sa crkvom Lazaricom, nalazi na brdu iznad Ivanjice[4], zatim, Manastir Kovilje iz 13. veka, udaljen 25 km od Ivanjice,[1] u selu Smiljevac[4], izgrađen u steni i Manastir Pridvorica u istoimenom selu, tipičan predstavnik srednjovekovne Raške škole,[3] koji se pominje u povelji Stefana Nemanje[4]. Na planini Javor nalazi se spomenik Majoru Iliću iz prvog oslobodilačkog rata 1876. godine[4], podiginut 1907. godine.
Seoski turizam
urediU okviru seoskog turizma, posebno se ističu selo Katići, nadomak planine Mučanj na 1.000 mnv, koje je 2000. godine proglašeno vazdušnom banjom, Međurečje, na obroncima Golije, sa rekama Moravica i Nošnica, Lisa u čijoj se blizini nalazi Hadži Prodanova pećina, Kušići, na obroncima Javora i Devići.[5]
Znamenite ličnosti
urediZnamenite ličnosti rođene u opštini Ivanjica: Milica Lukovic Jana Savicevic Layo
- Vladika Janja (1804—1873) rođen u zaseoku Milandža[6] u Opaljeniku[7]
- Stevan R. Popović (1841—1902) rođen u Ivanjici, pravnik i ekonomista, profesor Velike škole, načelnik i ministar Ministarstva narodne privrede, državni savetnik i senator[6]
- Svetislav Vulović (1847—1898) rođen u Ivanjici, srpski književni i pozorišni kritičar, istoričar književnosti, rektor Velike škole i akademik[6]
- Kirilo Savić (1874—1934) rođen u Ivanjici, profesor Tehničkog fakulteta u Beogradu, a zatim načelnik Uprave za građenje železnica[6]
- Nedeljko Košanin (1874—1934) rođen u Ivanjici, botaničar, profesor, redovni član Srpske kraljevske akademije, koji je ispitivao nastanak i poreklo Dajićkog jezera na Goliji, zajedno sa Josifom Pančićem i Jovanom Cvijićem[6]
- Vojislav Novičić (1886—1917) rođen u Ivanjici, vazduhoplovni podnarednik - pilot, šesti srpski školovani pilot[6]
- Dušan Purić (1893—1914) potpukovnik, posthumno pukovnik srpske vojske, komandant Četvrtog puka, poginuo u borbi prsa u prsa na Mačkovom Kamenu[6]
- Dragoljub Draža Mihailović (1893—1946) , rođen u Ivanjici, najodlikovaniji oficir Srpske vojske u istoriji, učesnik u Balkanskim ratovima, Prvom svetskom ratu,[6] armijski general i načelnik štaba Vrhovne komande Jugoslovenske vojske u Otadžbini
- Branislav Stanojević (1893—1967) rođen u Ivanjici, lekar specijalista interne medicine, profesor Medicinskog faklulteta u Beogradu[6]
- Milinko Kušić (1912—1943) rođen u selu Sveštica[6] politički komesar Četvrte krajiške divizije i narodni heroj Jugoslavije
- Petar Stambolić (1912—2007) rođen u selu Brezova[6], učesnik Narodnooslobodilačke borbe, srpski političar u SFRJ i SR Srbiji, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije
- Srboljub Krivokuća (1928—2003), rođen u Ivanjici, jugoslovenski fudbaler - reprezentativac i trener
- Momčilo M. Ristić (1929—2003) rođen u Mrčajevcima, član Srpske akademije nauka i umetnosti, profesor Univerziteta u Beogradu, stručnjak iz oblasti nauke o materijalima i osnivač Beogradske škole sinterovanja[n 1]
- Nedeljko Parezanović rođen 1932 u Ivanjici, srpski matematičar i informatičar, profesor Univerziteta u Beogradu i član Naučnog društva Srbije[6]
- Ivan Stambolić (1936—2000) rođen u selu Brezova[6], srpski političar, visoki funkcioner Saveza komunista Srbije i predsednik Predsedništva Srbije u doba SFRJ.
- Đorđe Milosavljević rođen 1969 rođen u Ivanjici, dramaturg, scenarista i reditelj. Autor scenarija za filmove kao što su „Točkovi“, „Nebeska udica“ i „Apsolutnih sto“[6]
Demografija
urediPrema popisu iz 2002. bilo je 35.445 stanovnika, dok je prema preliminarnim rezultatima popisa iz 2011. bilo 32.047 stanovnika.
Napomene
urediIzvori
uredi- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 TO Opštine Ivanjica: O Ivanjici Arhivirano 2013-01-21 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ Ivanjica: Spomenici kulture Arhivirano 2013-04-13 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 3. 2. 2013.
- ↑ 3,0 3,1 Srbija Trevel: Ivanjica, Golija, Arilje Arhivirano 2013-03-15 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Aladin: TO opštine Ivanjice, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ TO opština Ivanjica: seoski turizam Arhivirano 2013-01-25 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 1. 2. 2013.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 Ivanjica: Znamenite ličnosti, Pristupljeno 2. 2. 2013.
- ↑ Poreklo: Feljton Ko su Šumadinci? (36) - Naseljavanje Divostina, Mile Nedeljković, Glas javnosti 17. april 2001. godine, Pristupljeno 2. 2. 2013.
- ↑ Uticaj aditiva na sinterovanje sistema, mr. Nina M. Obradović, doktorska disertacija, Beograd (2007), Pristupljeno 2. 2. 2013.
