Olga Alkalaj
Olga Alkalaj (1907 — 1942), jugoslavenski advokat, aktivistica predratnog ženskog pokreta i učesnica pokreta otpora u Drugom svetskom ratu.
| OLGA ALKALAJ | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 23. 11. 1907. |
| Mesto rođenja | Beograd Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 15. 3. 1942. (dob: 34) |
| Mesto smrti | Beograd Kraljevina Jugoslavija |
| Profesija | advokat |
| Članica KPJ od | 1923. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
Biografija uredi
Rođena je 23. novembra 1907. godine u Beogradu. Još kao učenica gimnazije pristupila je omladinskom reolucionarnom pokretu i postala članica Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Kao studentkinja Pravnog fakulteta u Beogradu, bila je aktivna u studentskom revolucionarnom pokretu i 1923. godine je primljena u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).
Bila je jedna od najaktivnijih žena, članova KPJ, u Ženskom pokretu u Beogradu. Od 1938. godine je bila član Komisije za rad sa ženama pri Pokrajinskom komitetu KPJ za Srbiju. Takođe, po nalogu Partije, radila je i u redakciji lista „Žena danas“. Pred početak Drugog svetskog rata, bila je sekretar partijske organizacije Petog rejona u Beogradu. Kao advokat branila je komuniste na sudu.
Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije i početka progona Jevreja, 1941. godine, nasatvila je da živi u okupiranom Beogradu pod lažnim indentitetom kao Sofija Aleksić, kućna pomoćnica kod Zorice Veljković. Nastavila je i sa partijskim radom i učestvovala u pripremama za organizovanje ustanka. Bila je učesnica u organizovanju spasavanja Aleksandra Rankovića, člana Centralnog komiteta KPJ, iz zatvorske bolnice u Vidinskoj ulici u Beogradu, jula 1941. godine.
Septembra 1941. godine imenovana je za člana privremenog Mesnog komiteta KPJ u Beogradu. Prilikom jedne partijske provale, novembra 1941. godine, bila je uhapšena od starne Gestapoa. Najpre se nalazila u logoru na Banjici, gde je bila podvrgnuta strašnim mučenjima u nameri da oda druge članove organizacije. Pošto ništa nije priznala, prebačena je u sabrini logor za Jevreje na Sajmištu. Zbog teških povreda, koje je zadobila prilikom saslušavanja na Banjici, morala je biti prebačena u Jevrejsku bolnicu.
Partijska organizacija u Beogradu, organizovala je njeno bekstvo, ali ona nije htela da pobegne jer se plašila da svojim begom dovede u smrtnu opasnost ostale bolesnike, koji bi mogli stradati kao taoci. Po nalogu Gestapoa odvedena je iz bolnice 15. marta 1942. godine i u kamionu (zvanom „dušegupka“), zajeno da grupom drugih Jevreja, na putu do Jajinaca ugušena otrovnim gasom.
Jedna ulica u beogradskom naselju Konjarnik nosi njeno ime.
Literatura uredi
|
Segment isključivo posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi. |
- Žene Srbije u NOB. „Nolit“ Beograd, 1975. godina.
- Dr Jaša Romano „Jevreji Jugoslavije 1941-1945. Žrtve genocida i učesnici Narodnooslobodilačkog rata“. Beograd 1980. godina.
- Radivoje Davidović, "Od Daviča do Čelebonovića - ulice beogradskih Jevreja", Čigoja štampa, Beograd, 2010.