Neurogeni šok
Neurogeni šok vrsta je distributivnog šoka koji nastaje kao posledica smanjenja ili supresije simpatičkog tonusa. Ovaj šok karakteriše se oštećenjem periferne regulacije vazomotornih refleksa krvnih sudova i negativnom inotropnim dejstvom na srčani mišić, zbog teškog cerebralnog (moždanog) oštećenja.[1] Uglavnom nastaje kod neuroloških oboljenja, pre svega nakon povreda glave i kičmene moždine, praćenih teškim oštećenjima i narušenih funkcija centralnog nervnog sistema.
| Neurogeni šok | |
|---|---|
| Specijalnost | neurologija |
| Klasifikacija i eksterni resursi | |
| ICD-10 | R57.8 |
| ICD-9 | 785 |
| MedlinePlus | 000167 |
| MeSH | D012769 |
Njegov tok manje je dramatičan od svih drugih oblika distributivnog šoka. Neurološka trauma sama po sebi retko je jedini uzrok teškog, protrahiranog šoka. Zato je u dijagnostici neophodno tragati za ostalim povredama i uzrocima šoknog stanja.
Etiologija uredi
Neurogeni šok najčešće nastaje kod neuroloških bolesti ili kod povreda glave i kičmene moždine usled oštećenja centralnog nervnog sistema.[2]
Patofiziologija uredi
Mehanizam nastanka neurogenog šoka tumači se oštećenjima periferne regulacije vazomotornih refleksa krvnih sudova i negativnim inotropnim delovanje na srčani mišić zbog teškog oštećenja mozga.[3]
Klinička slika uredi
Kliničkom slikom neurogenog šoka dominiraju simptomi i znaci vezani uz neurološku simptomatologiju (povreda glave).[4][5] U simptomatici ovog oblika šoka pored opštih simptoma prisutni su neurološki poremećaji nastali kao posledica neuroloških oboljenja ili češće neurotraume.
Terapija uredi
Kada se postavi dijagnoza pristupa se terapiji, koja se sastoji u oksigenaciji, nadoknadi tečnosti, primeni kateholamina (dopamina) ako je neophodno. Pošto je u početnom statusu ovog šoka normalan volumen tečnosti, reanimaciju treba izvoditi sa posebnim oprezom.
Ako hipotenzija ne reaguje na infuziju tečnosti, ona se može tretirati sa alfaadrenergicčnim lekovima, a prateća bradikardija (usporen rad srca) može se koriagovati atropinom koji treba da blokira preovlađujući uticaj parasimpatikusa. Veoima važno je što pre podići sistolni arterijski pritisak na oko 140 mm Hg, da bi se obezbedila adekvatna perfuzija moždanog tkiva.
U većina slučajeva neurogeni šok, sa hipotenzijom uspešno se rešava u roku od 24 do 48 sati.[6]
Izvori uredi
- ↑ Lassen NA. Cerebral blood flow and oxygenconsumption in man. Physiol Rev 1959;39:183-238.
- ↑ Guly HR, Bouamra O, Lecky FE. The incidence of neurogenic shock in patients with isolated spinal cord injury in the emergency department. Resuscitation (2008) 76, pp. 57–62
- ↑ Hinshaw LB, Cox BG. The fundamental mechanisms of shock. New York, Plenum Press. 1972. pp. 13
- ↑ Soderstrom CA, McArdle DQ, Ducker TB, etal. The diagnosis of intra-abdominal injury inpatients with cervical cord trauma. J Trauma1983;23:1061-1065.
- ↑ Zipnick RI, Scalea TM, Trooskin SZ, et al. Hemodynamic responses to penetratingspinal cord injuries. J Trauma 1993; 35:578-582.
- ↑ Unterberg AW, Kiening KL, Hartl R, et al. Multimodal monitoring in patients with head injury: Evaluation of the effects of treatment on cerebral oxygenation. J Trauma 1997; 42:S32-S37.