Nekropola sa stećcima u Ljubljenici
Nekropola sa stećcima u Ljubljenici, općina Berkovići, Bosna i Hercegovina. Na sjednici komisije za očuvanje nacionalnih spomenika održanoj 4. do 10. jula 2006. godine, nekropola proglašena je za nacionalni spomenik BiH.[1] Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Martin Cherry, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović, Ljiljana Ševo i Tina Wik. Nacionalni spomenik čini srednjovjekovna nekropola sa 15 stećaka.
Lokacija uredi
Ljubljenica je oko 9 km zračne linije sjeverno od Stoca i oko 4 km jugoistočno od Hodova.
Historija uredi
U vrijeme XIV. i XV. stoljeća područje šire okoline Stoca pripadalo je srednjovjekovnoj župi Dubravi u oblasti Hum. Nekropola u Hodovu pripadala je teritoriju kojim su vladali potomci vojvode Stjepana Miloradovića iz vojvodske porodice Hrabrena-Miloradovića u XV. i XVI. vijeku. Hrabreni-Miloradovići su pripadali vlaškom rodu Hrabrena i katunarskoj i vojvodskoj porodici Miloradovića. Rodonačelnik porodice Miloradovića je bio Milorad koji je živio u drugoj polovini XIV. vijeka. Njegov sin Stjepan živio je od druge polovine ili kraja XIV. do sredine XV. vijeka.
Opis uredi
Na lokalitetu Pravoslavnog groblja stećci su razasuti po skoro čitavom grobljanskom prostoru i izvan njega. Tu se nalazi 15 spomenika (2 ploče, 12 sanduka i 1 sljemenjak).[2] Stećci su jako dobro klesani i dosta dobro očuvani. Neki su nagnuti i utonuli.
Stećak br. 1 Sanduk, dim. 1,25 x 0,68 x 1,05 m. Uz gornji rub okomitih strana je friz od povijene linije sa trolistovima obrubljen uskim trakama. Na zapadnoj čeonoj strani je prikazana muška figura sa mačem u jednoj i štitom drugoj ruci. Ruka sa mačem je podignuta u visini ramena, a mač u visini glave. Štit sa dvije poprečne pruge je u visini prsa. Između mača i glave je tordirani vijenac. Na licu prikazane su oči, nos i usta. Preko odjeće, koja je u pasu uska a nadolje se širi, urezane su poprečne pruge. Donji dio odjeće seže do koljena.[3]
Stećak br. 7 Sanduk na postolju, dim. 1,55 x 0,8 x 1,72 m. Odlično klesan dobro očuvan. Pri dnu je sužen. Gornji dio sanduka je malo izbočen u odnosu na uspravne stranice. Ispod izbočenog pojasa preko svih uspravnih strana pruža se friz od povijene linije sa trolistovima, sa donje strane obrubljen plastičnom trakom[4]. Na izbočenom dijelu zapadne čeone strane je na svakom kraju po jedan ukrasni motiv: okruglo udubljenje obrubljeno plastičnim tordiranim vijencem i motiv od dva koncentrična tordirana vijenca. Između njih je natpis iz XV vijeka, pisan bosanskom ćirilicom u tri reda:
ASE LEŽI VUKOSLAV` CRIJEPOVIĆ`
Literatura uredi
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: “Veselin Masleša“, 1982. STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST
- Šefik Bešlagić, Stećci Hodova. Anali Historijskog instituta Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti u Dubrovniku, godina XII, Dubrovnik, 1970., 113-163.
Reference uredi
- ↑ „Nekropola sa stećcima na lokalitetu Pravoslavnog groblja u selu Ljubljenici”. Komisija za nacionalne spomenike. Pristupljeno 13. 9. 2016.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Marian Wenzel, Ukrasni motivi na stećcima”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1965. Pristupljeno 9. 2. 2018.
- ↑ „Nada Miletić: STEĆCI – Umjetnost na tlu Jugoslavije”. Izdavački zavod Jugoslavija, Beograd – Spektar Zagreb – Prva književna komuna Mostar, 1982. Pristupljeno 9. 2. 2017.
