Narodna republika
Narodna republika je zvanični naziv države i federalne jedinice koji su najčešće koristile socijalističke vlade marksističko-lenjinističkog tipa. Naziv je bio opravdavan činjenicom da socijalistička vlada deluje u korist naroda ili da je u tim državama oblik vlasti tzv. „narodna demokratija“.
U nekim slučajevima, država je nosila naziv Narodna republika u tzv. „fazi prelaska iz kapitalizma u socijalizam“ ili „fazi klasne borbe“, odnosno provođenja kolektivizacije, nacionalizacije i industrijalizacije. Po toj definiciji, te zemlje još uvek nisu bile došle u fazu izgradnje socijalizma, te nisu imale „opravdanje“ da nose naziv „Socijalistička republika“.
Ovaj naziv su koristile ili koriste i države, koje nisu ni usvajale socijalistički sistem. Vlade nekih država su se mogle okarakterisati i kao nacionalističke, a svejedno su nosile prefiks „Narodna“, poput Ukrajinske Narodne Republike (1917–1920) ili Beloruske Narodne Republike (1918–1920). Primeri država koje imaju prefiks „Narodna“, a nisu socijalističke, su Alžir i Bangladeš.
Države koje danas nose naziv „Narodna republika“:
- Narodna Demokratska Republika Alžir – od 15. septembra 1963.
- Narodna Republika Bangladeš – od 16. decembra 1971.
- Narodna Republika Kina – od 1. oktobra 1949.
- Demokratska Narodna Republika Koreja – od 9. septembra 1948.
- Demokratska Narodna Republika Laos – od 2. decembra 1975.
Države koje su nekad nosile naziv „Narodna Republika“:
- Narodna Socijalistička Republika Albanija (1946–1992)
- Narodna Republika Angola (1975–1992)
- Beloruska Narodna Republika (1918–1920)
- Narodna Republika Benin (1975–1990)
- Narodna Republika Bugarska (1946–1990)
- Buharska Narodna Sovjetska Republika (1920–1925)
- Narodna Revolucionarna Republika Gvineja (1958–1984)
- Narodna Republika Zanzibar i Pemba (1964)
- Narodna Demokratska Republika Etiopija (1987–1991)
- Demokratska Narodna Republika Jemen (1970–1990)
- Federativna Narodna Republika Jugoslavija (1945–1963)
- Narodna Republika Bosna i Hercegovina (1945–1963)
- Narodna Republika Makedonija (1945–1963)
- Narodna Republika Slovenija (1945–1963)
- Narodna Republika Srbija (1945–1963)
- Narodna Republika Hrvatska (1945–1963)
- Narodna Republika Crna Gora (1945–1963)
- Narodna Republika Kampućija (1979–1989)
- Narodna Republika Kongo (1970–1992)
- Narodna Republika Koreja (1945–1946)
- Krimska Narodna Republika (1917–1919)
- Kubanska Narodna Republika (1918–1920)
- Velika Socijalistička Narodna Libijska Arapska Džamahirija (1977–2011)
- Narodna Republika Mađarska (1949–1989)
- Narodna Republika Mozambik (1975–1990)
- Narodna Republika Mongolija (1924–1992)
- Narodna Republika Poljska (1952–1989)
- Narodna Republika Rumunija (1947–1965)
- Rusinska Narodna Republika Lemko (1918–1920)
- Narodna Republika Tiva (1921–1944)
- Ukrajinska Narodna Republika (1917–1920)
- Zapadnoukrajinska Narodna Republika (1918–1920)
- Horezmanska Narodna Sovjetska Republika (1920–1923)