Mitilene
Mitilene ili Mitileni (grčki: Μυτιλήνη) je glavni grad otoka Lezbosa, u grčkom Egejskom moru. Mitilene je sjedište prefekture Lezbos i regije Sjeverni Egej. Mitilene se nalazi na jugoistočnom kraju otoka i sjedište je episkopije.
Μυτιλήνη | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Grčka
|
| Periferija | Sjeverni Egej |
| Prefektura | Lezbos |
| Stanovništvo | 36, 196 (2001) |
| Površina | 107.460 km² |
| Visina | 8 m |
| Koordinate | 39°6′N 26°33′E / 39.100°N 26.550°E |
| Poštanski broj | 811 00 |
| Pozivni broj | 22510 |
| Registarska oznaka | MY |
| Gradonačelnik | Nasos Giakalis |
| Službena stranica | www.mytilene.gr |
| Karta | |
  Mitilene | |
Geografija uredi
Mitilena se nalazi u krajnje istočnom delu grčke države. Grad je smešten u istočnom delu ostrva Lezbos, u prirodnoj luci - omanjem zalivu, udaljen svega 20-ak km od obale Turske. Severno do grada nalazi se brdovitiji deo ostrva, dok se na jugu nalazi manje brdoviti i plodan deo.
Mitiline je okružen poljoprivrednim površinama, brda se uzdižu na zapad i sjever od grada. Grad se nalazi na jugoistočnom dijelu otoka u zaljevu Gera, rasprostire se na površini od 107.46 km2 i ima ukupno 36 196 stanovnika (popis iz 2001. godine).
Historija uredi
Antički Mitilene bio je na mjestu malog otoka u zaljevu koji je kasnije spojen s ostatkom otoka i postao dio njegove luke. Mitilene se stalno i uspješno borio za prvenstvo na otoku sa obližnjim gradom Metimnom na sjeveru otoka, za vrijeme 6. vijek pne.. Iz te borbe izašao je kao pobjednik i postao i ostao glavno otočko mjesto. Najpoznatiji stanovnici Lezbosa bili su; pjesnici Sappho, Alkej i državnik Pitakus (jedan od sedam mudraca antičke Grčke). Grad je bio slavan po svojoj moneti, kovanoj od kasnog 6. do polovice 4. vijeka pne.[1] Mitilene se pobunio protiv Atene 427. pne., ali je ubrzo kažnjen i poražen od atenskih kaznenih snaga. U Atenskoj skupštini glasali su u prilog pogubljenja svih muških stanovnika Mitilenea, i prodaju u ropstvo svog ženskog stanovništva i djece. Ali poslije slavnog nastupa u skupšini pozatog kao Mitilenska Debata skupština je promjenila mišljenje i odustala od tako grubih metoda osvete.
Slavni filozof Aristotel živio je u Mitileni dvije godine, 337.-335. pne., sa svojim prijateljem i nastavljačem, Teofrastom nakon što je postao učitelj Aleksandra Makedonskog.[2][3]
Rimljani, a među njima i tada vrlo mladi Julije Cezar, zauzeli su Mitilene 80. pne. I pored toga što je Mitilene podržavao gubitnike u svim velikim ratnim sukobima na početku nove ere, to nije utjecalo na njihov dobar položaj u očima Rimljana i grad je imao siguran i ravnomjerni razvoj za rimskih vremena.
Godine 56. Apostol Pavao zaustavio se u Mitileneu na povratku sa svog trećeg misionarskog putovanja.
Veći dio srednjeg vijeka Mitilenom vlada Bizant, sve do Četvrtog križarskog rata i pada Konstatinopolisa 1204 godine, nakon toga je pod Latinskim Carstvom do 1225. Zatim je ponovno pod Bizantom, a od 14. vijeka pod Genovom, koja gradi snažnu utvrdu i brani Mitilene od Turaka. Mitilene zauzimaju Turci 1460 godine, za sultana Mehmeda II. i vladaju njime do Drugog balkanskog rata 1913, kad je Mitilene ušao u sastav Kraljevine Grčke.
Za otomanske uprave grad se je zvao Midili.
Rast stanovništva Mitileneja posljednjih decenija uredi
Danas u Mitileneu živi 1/4 svih otočkih stanovnika.
| Godina | Stanovništvo | Promjena | Stanovništvo općine | Promjena |
|---|---|---|---|---|
| 1981 | 24,991 | - | - | - |
| 1991 | 23,971 | -1,020/-4.08% | 33,157 | - |
| 2001 | 27,247 | +3,276/+13.7% | - | - |
Promet i privreda uredi
Mitiline ima trajektnu luku sa brojnim linijama za obližnje otoke Lemnos, Hios i Ayvalık u Turskoj. Iz luke plove brodovi i za luke na grčkom kopnu; Pirej i Solun. Mitilene je povezan s drugim velikim otočkim gradom Skala Eresu, na drugoj strani otoka, cestom - GR-67. Mitilene ima i međunarodni aerodrom, smješten par kilometara od sjedišta grada.
Mitiline je poznat po svojim srdelama koje se love u zaljevu Kaloni, i po svom uzu (alkoholno piće) kojeg proizvodi čak 15 destilerija.
Arheološke iskopine uredi
Arheološka iskapanja i istraživanja u Mitileneu počela su pri kraju 19. vijeka, kada je Robert Koldewey (kasniji otkrivač Babilona) i grupa njemačkih arheologa počela provoditi mjesece i mjesece u Mitileneu pripremajući prva iskapanja na vidljivim dijelovima vrijednih antičkih spomenika. Ipak značajna iskapanja počela su tek nakon Prvog svjetskog rata kad je 1920-ih Evangelides, otkopao kazalište (po Plutarhu to kazalište bilo je inspiracija za poznije Pompejevo kazalište u Rimu 55. pne.
Arheološka iskapanja provedena između 1984. - 1994. na srednjovjekovnoj utvrdi Mitilene od strane Sveučilišta Britanska Kolumbija, pod vodstvom Caroline i Hectora Williamsa, otkrila su ranije nepoznato svetište Demetre i Kore iz kasnog helenističkog perioda i pogrebnu kapelu genoveške velikaške obitelji Gattelusi, koja je vladala sjevernim Egejem od polovice 14. vijeka do 15. vijeka
Izvori uredi
- ↑ „Asia Minor Coins - ancient coins of Mytilene”. Arhivirano iz originala na datum 2011-04-30. Pristupljeno 2010-11-02.
- ↑ Bio of Theophrastus (pristupljeno 11. decembra 2007.)
- ↑ Grade Saver bio on Aristotle (pristupljeno 11. decembra 2007.)
Eksterni linkovi uredi
- Službene stranice (el)