Mijaci

Mijaci (mak. Мијаци) su etnografska skupina Makedonaca koja živi u regiji Donje Reke, također poznata kao Mijačija (mak. Мијачија), uz rijeku Radiku, u zapadnoj Sjevernoj Makedoniji. Oblast broji između 30.000 i 60.000 ljudi. Mijaci se pretežno bave stočarstvom, a poznati su po svojoj crkvenoj arhitekturi, obradi drveta, ikonografiji i drugim bogatim tradicijama, kao i po svom karakterističnom galičkom dijalektu makedonskog jezika. Glavno naselje Mijačije je Galičnik. Druga naselja su im Lazaropolje, Selce, Bituše, Rosoki, Osoj, Gari, Sušica i Tresonče, koja sve više ostaju pusta jer mlađi Mijaci odlaze za kruhom u veće gradove (pečalba). Neki od Mijaka doselili su se i u druge krajeve, i to u četiri sela u okolici Debra, u veleški kraj, i područja kod Bitole, Smiljeva i Kičeva. Mijaci govore makedonskim jezikom i članovi su kršćansko-pravoslavne vjere odnosno pripadaju makedonskoj pravoslavnoj crkvi.

Povijesna zastava Mijaka

Poznati su kao vrsni majstori i umjetnici (naročito) po vrsnom crtanju ikona i fresaka te drvorezima (Manastir Sveti Jovan Bigorski ), a poznata je i njihova čipka. Dio Mijaka primio je u vrijeme širenja islama muslimansku vjeru, pa su ih ostali Mijaci prozvali Torbešima, to jest onima, koji su vjeru prodali za torbu. Ovaj podrugljivi naziv ukorijenio se, pa su ga prihvatili i sami Torbeši.

Etimologija

Ne zna se točno kako su dobili ime. Prema jednom predanju, tako se zovu jer su uvijek bili čisti, umijeni. Drugo predanje kaže da se ovako zovu zato što ličnu zamenicu «mi» izgovaraju mije. Ovo bi moglo biti najtočnije jer susjedno stanovništvo od Debra do Ohrida se nazivalo Estevci, pošto su u govoru dodavali uzrečicu esti ili estit. Prema trećem tumačenju, naziv im dolazi od «mi jaki», odnosno «mi smo jaki».

Bibliografija

• Smiljanić, Toma (1925). Mijaci, Gorna Reka i Mavrovsko Polje. Beograd.