Masakr u Pustom Selu
Masakr u Pustom Selu je bilo pogubljenje po kratkom postupku više od stotinu kosovskih Albanaca u Pustom Selu (albanski: Pastasel) na Kosovu, počinjeno 31. marta 1999. godine od strane srpskih snaga.
Pripadnici VJ i paravojnih jedinica su opkolili selo i sakupili meštane na jednom mestu.[1] Razdvojili su muškarce od žena i dece. Ženama i deci je bilo rečeno da peške idu prema Albaniji. Muškarci su zatim streljani, a neki od ranjenika su živi zapaljeni.[1]
Human Right Watch opisuje ovaj događaj kao "najveće zverstvo u opštini Orahovac" počinjeno tokom kosovskog rata.[2]
Pozadina uredi
Pusto Selo se nalazi oko 6 km severozapadno od Orahovca. U selu su živeli isključivo kosovski Albanci.[1] Kada su izbile borbe između OVK i vladinih snaga u obližnjem selu Drenoč, mnogi stanovnici iz okoline su pobegli u Pusto Selo.[1] Smatra se da su prethodni sukobi između OVK-a i vladinih snaga u Drenoču, verovatno doprineli da dođe do ovog pokolja.[2]
Napad na Pusto Selo uredi
Pripadnici srpskih snaga bezbednosti, uključujući i pripadnike paravojnih formacija, su izvršili veliki napad na Pusto Selo 31. marta, tenkovima, artiljerijom i minobacačima.[2] Stanovnici Pustog Sela, sa izbeglicama iz okolnih sela (ukupno više od 2.000 ljudi), su se sklonili u obližnje polje. Oko 15 časova su se, mašući belim maramicama, predali pripadnicima paravojnih formacija koji su ih opkolili.[2]
Srpski vojnici su nakon toga razdvojili muškarce od žena i dece, pretresli žene i oduzeli im novac i nakit. Oko 16,30 žene su oterali iz sela, naredivši im da “idu u Albaniju”.[2] Muškarci su uglavnom imali više od pedeset pet godina, jer su mlađi mahom već bili pobegli u brda. Nakon što su žene otišle, srpski vojnici su naredili muškarcima da isprazne džepove, i uzeli su im nekoliko hiljada nemačkih maraka koje su našli. Srbi su takođe zaplenili lična dokumenta seljana. Jedan od preživelih je kazao da su mu vojnici, kada su mu oduzeli dokumenta, rekli: “Neće ti trebati lična karta tamo gde ideš.”[2]
Srpski vojnici su iz grupe zarobljenih muškaraca izdvojili sedam ili osam mlađih muškaraca, koje su zatim ispitivali u vezi OVK i surovo tukli. Nakon toga su ih pripadnici srpskih snaga bezbednosti, za koje očevici misle da su bili paramilitarci, postrojili nedaleko odatle i ubili iz automatskih pušaka. Nakon toga su odvodili grupe muškaraca do ivice jaruge i streljali ih na isti način. Ukupno su odveli četiri grupe od 25 do 30 muškaraca do ivice jaruge i ubili ih iz automatskog oružja.[2]
Sto šest kosovskih Albanaca pogubljeno je po kratkom postupku. Masakr je preživelo ukupno trinaest ljudi.[2]
Uklanjanje leševa uredi
Sutradan su srpske snage uklonile oko 20-25 leševa iz jaruge i spalile ih u jednoj kući u selu.[2] Navodi se da je zajedno sa leševima i šest ranjenika bilo živo spaljeno.[1] U jaruzi je ostalo oko 75-80 preostalih leševa. Seljanima koji su se vratili trebalo je dva dana da prenesu leševe uzbrdo do mesta pored seoske džamije, gde su ih sahranili.[2] Na telima su bile rane od metaka, a neka su bila više ili mane spaljena.[1]
NATO je 11. aprila 1999. objavio fotografiju snimljenu iz vazduha 9. aprila, koja je otkrila novu masovnu grobnicu u Pustom Selu. Dokaz o masovnoj grobnici objavljen je u mnogim zapadnim medijima.[3][4] Oko dve nedelje nakon objavljivanja fotografija srpske snage su se vratile u Pusto Selo da uklone fizičke dokaze zločina. Oko 24. aprila su muškarci u lekarskoj odeći s maskama iskopali tela, koristeći za raskopavanje grobnice mali traktor. Tela su odneli prema Orahovcu u dva civilna kamiona.[2]
To što ne znamo gde su tela skrivena, za nas je kao da su ih ponovo ubili.
– Izjava jednog od rođaka
Prema podacima BBC-a, neki od leševa su odnešeni u selo Zrze, jugozapadno od Orahovca, gde su sahranjeni na seoskom groblju.[5]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Kosovo: kako viđeno, tako rečeno Arhivirano 2010-11-14 na Wayback Machine-u (Izveštaj OEBS-a)
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Po naređenju: ratni zločini na Kosovu (Izveštaj Human Right Watch-a)
- ↑ “NATO: Aerial photo may show mass graves in Kosovo”, CNN, 11. april 1999
- ↑ “Mountain Refugees and Mass Graves”, ABC.NEWS.com, 11. april 1999.
- ↑ Panorama, “The Valley of the Dead”, emisija prikazana 5. jula 1999. (dostupna na internet adresi http://news.bbc.co.uk/hi/english/static/inside_kosovo/ (dobavljeno 22. marta 2001)).