Ljubica Janković
Ljubica Janković (14. juni 1894 – 3. maj 1974) bila je etnomuzikolog, saradnik Etnografskog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti i član više međunarodnih ustanova za proučavanje narodne kulture.[1]
| Ljubica Janković | |
| Rođenje | Aleksinac, Kraljevina Srbija |
|---|---|
| Smrt | 3. 5. 1974. (79 godina) Beograd, SFRJ |
| Polje | etnomuzikolog |
| Alma mater | Filozofski fakultet, Univerzitet u Beogradu |
Biografija uredi
Ljubica Janković diplomirala je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu, gde je studirala jugoslovensku i komparativnu književnost, srpski i grčki jezik i srpsku istoriju. Godine 1937. u Etnografskome muzeju u Beogradu osnovala je Arhiv o narodnim igrama, a od 1939. vodila je Odeljenje za muzički folklor. Od 1951. bila je kustos Muzeja. Sistematski je prikupljala terminološko-enciklopedijsku i bibliografsku građu o narodnim igrama i muzici. U Beogradu je u svojoj kući održavala i kurseve narodnih igara. Za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabrana je 5. decembra 1963. s pristupim govorom „Etnomuzikologija i etnokoreologija: Osvrt na definicije, naziv, metode, veze i odnose”, a za redovnog 21. marta 1974.[1]
Sa sestrom Danicom izdala je knjigu Narodne igre u osam tomova, izdavanih od 1934. do 1964. Knjiga je nastala kao rezultat brojnih istraživanja, a sadrži teorijske rasprave, zapise igara i melodija i crno-bele fotografije. Ljubica i Danica napisale su i devetu knjigu, ali ona nije izdata. Osim toga, objavile su brojne radove u kojima razmatraju značajne etnokoreološke probleme: strukturu, vrste i način zapisivanja igara, odnos između igre i muzike, stil i tehniku igranja, obredne igre, psihološke osnove igranja, ulogu žene u igri, način sakupljanja igara na terenu, vaspitnu ulogu i čuvanje igara. Ljubica i Danica bile su začetnice srpske etnokoreologije. Bavile su se sakupljanjem i proučavanjem tradicionalnih igara, pesama i običaja. Pisale su o kulturnom podrijetlu i očuvanju plesova, a posebno je istaknuto da su prepoznali doprinos “darovitih plesača” u oplemenjivanju plesova. Prilagodba plesa za pozornicu, smatrali su, izvukla je taj ples iz narodnog područja i učinila ga prilagođenim plesom; odbili su išta nazvati narodnim plesom osim anonimno stvorenog plesa koji se izvodi u tradicionalnom okruženju. Sestre Janković skovale su termin parafrazirani folklorni ples za prilagođene plesove.[2]
Obuhvatile su igre s područja današnje Srbije, Crne Gore, Kosova, Bosne i Hercegovine, Severne Makedonije, Hrvatske i pojedinih područja Slovenije. Ujak im je bio etnolog Tihomir Đorđević.
Bibliografija uredi
- Narodne igre (sa sestrom Danicom)
- „Problem i teorija pojedinačne aritmičnosti i ritmičnosti celine izvođenja orske igre i melodije”, Srpski etnografski zbornik, knjiga LXXXII, 1968;[3]
Nagrade uredi
- Sedmojulska nagrada (1949, sa sestrom Danicom)[1]
Reference uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Ljubica Janković” (sr). SANU. Pristupljeno 29. 1. 2022.
- ↑ „Ljubica Janković”. Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 26. marta 2023.
- ↑ Ivančan, Ivan. „Problem i teorija pojedinačne aritmičnosti i ritmičnosti celine izvođenja orske igre i melodije” (hr). Pristupljeno 29. 1. 2022.