Srpsko Kraljevstvo
Ovom članku ili jednom njegovom dijelu nedostaju izvori. Molimo vas da pomognete Wikipediji i dodate odgovarajuće izvore u članak. |
Kraljevina Srbija u srednjem veku je termin koji se koristi u istorijskoj nauci za srpsku feudalnu državu koja se pod Stefanom Prvovenčanim (veliki župan 1196—1217, kralj 1217—1228) razvila iz Raške 1217. godine i trajala do 16. aprila 1346. godine, kada je za vladavine Stefana Dušana (kralj 1331—1346, car 1346—1355) uzdignuta na rang carevine odnosno postala Srpsko carstvo.
| Kraljevina Srbija Srpsko kraljevstvo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Geografija | |||||||
| Kontinent | Evropa | ||||||
| Regija | Balkan | ||||||
| Stanovništvo | Srbi, Bugari | ||||||
| Društvo | |||||||
| Zvanični jezici | srpskoslovenski | ||||||
| Religija | pravoslavlje | ||||||
| Vladavina | |||||||
| Oblik vladavine | kraljevina | ||||||
| Titula vladara | Kralj | ||||||
| Vladar | Stefan Prvovenčani Stefan Radoslav Stefan Vladislav Stefan Uroš I Stefan Dragutin Stefan Uroš II Milutin Stefan Uroš III Dečanski Stefan Vladislav II Stefan Dušan | ||||||
| Istorijsko doba | srednji vek | ||||||
| Osnivanje | 1217. | ||||||
| Prestanak | 1346. | ||||||
| Status | bivša država | ||||||
| Događaji | |||||||
| 4. januar 1217. | Krunisanje Stefana Prvovenčanog za kralja | ||||||
| 16. april 1346. | Krunisanje Stefana Dušana za cara | ||||||
| Prethodnici i naslednici | |||||||
| Prethodile su: | Nasledile su: | ||||||
| [[Datoteka:|22x20px|border]] | [[Datoteka:|22x20px|border]] | ||||||
| [[Portal:Istorija Srbije]] | |||||||
.svg)
Istorijat uredi
Prvi period njenog postojanja karakterišu mala proširenja i unutrašnja konsolidacija države koji su omogućili značajan prodor na jug koji je otpočeo pod Milutinom (1282—1321.) i nastavio se pod Dušanom koji je udvostručio svoju državu. Tokom skoro 130. godina postojanja kraljevina Srbija je ratovala sa svim svojim susedima, ali je njeno širenje bilo gotovo isključivo okrenuto ka jugu na račun Vizantije, dok su ostali sukobi gotovo uvek bili odbrambrenog tipa.
Religija uredi
Paralelno sa razvojem države razvila se i crkva koja je pod vođstvom Rastka Nemanjića dobila 1219. godine u Nikeji svoju autokefalnost i uzdigla se na rang arhiepiskopije, da bi neposredno pre proglašenja Carstva 1346. godine ona bila uzdignuta na rang patrijaršije pod Joanikijem II.
Privreda uredi
Privredni razvoj se bazirao na razvoju rudarstva sredinom 13. veka i trgovačkim vezama, prvenstveno sa Dubrovačkom republikom što je Milutinu omogućilo da se po sjaju svog dvora utrkuje sa vizantijskim carevima.
Kultura uredi
Kao i drugde u Evropi tokom srednjeg veka, jedino obeležje kulturi davalo je hrišćanstvo što je dovelo do velikog broja hagiografija u književnost, manastirskih osnivačkih povelja i tipika u oblasti pravosuđa, ali je najviši domet dostignut na polju freskoslikarstva i sakralne arhitekture. Njen razvoj je išao od raškog stila koji je otpočeo 1172. godine i čiji su najlepši predstavnici Studenica, Hilandar i Žiča, preko zlatnog veka srpskog freskoslikarstva(1175—1275) u kome se ističu živopisi Mileševe, Morače, Pećke patrijaršije i Sopoćani do vardarskog stila, koji je nastao krajem 13. veka pod uticajem Renesanse Paleologa. Freskoslikarstvo u ovom periodu je rađeno po uzoru na ono koje se u to doba radilo u Vizantiji, tako da nema one autentičnosti i originalnosti koje su karakteristične za prethodni vek, ali se ta neoriginalnost nadomešćuje u sakralnoj arhitekturi koja u to doba stvara neke od najlepših svojih predstavnika, među kojima se ističu Bogorodica Ljeviška, Kraljeva crkva u Studenici, Visoki Dečani i Gračanica koja se smatra za najlepši srpski manastir.
Arhitektura uredi
Na polju fortifikacione arhitekture u ovom periodu nema podizanja monumentalnih tvrđava (poput Beogradske tvrđave (čije je širenje započeo Milutin) ili Smederevske tvrđave), dok profana arhitektura ostaje potpuna nepoznanica jer su njeni tragovi stradali i praktično nestali u narednim vekovima usled silnih pljački, rušenja i dejstva zuba vremena.
Kraljevi Srbije (1217—1346) uredi
- Stefan Prvovenčani (veliki župan 1196—1217, kralj 1217—1228)
- Stefan Radoslav (1228—1233)
- Radoslav je u jesen 1233. godine usled pobune vlastele napustio državu, a Vladislav je krunisan početkom 1234. godine.
- Stefan Vladislav (1234—1243)
- Stefan Uroš I (1243—1276)
- Stefan Dragutin (1276—1282)
- Stefan Uroš II Milutin (1282—1321)
- Konstantin Nemanjić (1321—1322) je de iure bio naslednik, ali su po Milutinovoj smrti počele borbe oko vlasti sa Stefanom i Vladislavom
- Stefan Uroš III Dečanski (1322—1331)
- Stefan Uroš IV Dušan Silni (kralj 1331—1346, car 1346—1355)
- Stefan Uroš V (kralj 1346—1355. kao očev savladar)
U procesu raspadanja srpskog carstva Vukašinu Mrnjavčeviću je car Stefan Uroš V (1355—1371) dodelio titulu kralja, tako da se njegova država može smatrati nekom vrstom De iure nastavljača kraljevine Srbije u srednjem veku.
- Vukašin Mrnjavčević (carev savladar 1365—1369, samostalno 1369—1371)
- Marko Kraljević (1371—1395)
