Kraljevina Italija (Sveto Rimsko Carstvo)
Za ostale upotrebe, v. Kraljevina Italija (razvrstavanje).
Kraljevina Italija (lat. Regnum Italiae; ital. Regno d'Italia) je bilo jedno od konstitutivnih kraljevina Svetog rimskog carstva, uz kraljevine Nemačku, Bohemiju i Burgundiju. Obuhvatalo je severnu i centralnu Italiju, ali ne i Mletačku republiku. Njena prva prestonica je bila Pavia sve do 11. veka.
Karlo Veliki, franački kralj, je 773. prešao Alpe da napadne Langobardsko kraljevstvo, koje je obuhvatalo celu Italiju osim Vojvodstva Rim i nekih vizantijskih poseda na jugu. Langobarsko kraljevstvo je, palo juna 774. i Franci su postali gospodari severne Italije. Južni krajevi su ostali pod Langobardima kao Vojvodstvo Benevento. Karlo Veliki je uzeo titulu "Kralj Langobarda" i 800. godine je u Rimu krunisan za "cara Rimljana". Karolinzi su nastavili da vladaju Italijom sve do zbacivanja Karla Debelog 887, posle čega su još jednom na kratko povratili presto od 894–896. Sve do 961, za vlast nad Italijom su se stalno borilo nekoliko aristokratskih porodica iz i izvan kraljevstva.
Kralj Oton, već oženjen Adelaidom, udovicom prethodnog kralja Italije, je 961. napao kraljevstvo i krunisao se u Paviji 25. decembra. Nastavio je pohod na Rim, gde se krunisao za cara 7. februara 962. Unija kruna Italije i Nemačke sa takozvanom titulom "cara Rimljana" se pokazala stabilnom. Ovoj unije pre 1032. pridodata Burgundija, i do 12. veka u upotrebu je ušao izraz "Sveto rimsko carstvo" da se opiše. Od 961. pa nadalje, car Rimljana je obično bio kralj Italije i Nemačke, iako su carevi nekada imenovali svoje naslednike da vladaju u Italiji, a povremeno su italijanski biskupi i plemići izabrali kralja po svojoj volji nasuprot onome u Nemačkoj. Nepostojanje italijanskog monarha je dovelo do brzog nestanka centralne vlasti u razvijenom srednjem veku, ali ideja da je Italija bila kraljevstvo u okviru carstva je opstala i carevi su često pokušavali da nametnu svoju volju na italijanske gradove-države. zbog toga su ratovi gvelfa i gibelina, anticarističke i carističke stranke bili odlika italijanske politike u periodu od 12. do 14. veka. Lombardski savez je bio najpoznatiji primer ove situacije; iako nije bio separatistički pokret, on je otvoreno osporavao careve zahteve za vlašću.
Do 15. veka, moć gradova-država je bila uglavnom slomljena. Niz ratova u Lombardiji od 1423. do 1454. su dalje smanjili broj zaraćenih država u Italiji. Sledećih četrdeset godina su bile relativno mirne u Italiji, ali 1494. Apeninsko poluostrvo je napala Francuska. Italijanski ratovi su trajali sve do 1559. kada je kontrola nad većinom italijanskih država prešla u ruke kralju Filipu II od Španije. Westfalski mir iz 1648. je formalno okončao vlast careva Svetog rimskog carstva u Italiji. Međutim, španski ogranak dinastije Habzburg—iste dinastije čiji je drugi ogranak davao careve Svetog rimskog carstva—je nastavilo da vlada većim delom Italije sve do Rata za špansko nasleđe (1701–14). Posle Imperijalnih reformi iz 1495–1512, Kraljevina Italija je odgovarala teritorijama južno od Alpa. Zakonski je car održavao svoj interes u njima kao nominalni kralj i vladar, ali vlast na „kraljevstvom” se sastojala tek od specijalnih izazslanika koje je car imenovao i guvernera koje je on ivenovam da vladaju u njegovim italijanskim državama. Habzburška vlast u Italiji je došla do svog kraja u pohodima francuskih revolucionara 1792–97, kada je osnovan niz vazalnih republika. Sveto rimsko carstvo je raspustio 1806. poslednji car Franc II, posle svog poraza od Napoleona u bici kod Austerlijca.
