Krašovani
Krašovani (Karašovani, Krašovanje, Karaševci ili Koroševci, rumunski: Caraşoveni, Cârşoveni, Cotcoreţi, Cocoşi) su južnoslovenska etnička zajednica koja pretežno živi u Rumuniji, odnosno u županiji Karaš-Severin u rumunskom delu Banata. Velika večina Krašovana su Hrvati katoličke veroispovesti doseljeni iz Turopolja i Bosne Srebrene, a manji deo uz granicu sa Srbijom Timočanski Srbi. Karašovani govore (ovisno o nacijonalnosti) uglavnom hrvatskim jezikom a dijalektalno spadaju pod (torlački dijalekt) koji su prihvatili od Bugara ili Srba tokom 3 veka izolovanosti.
Rumunska statistika Krašovane tretira kao hrvatsku manjinu i oko 200 ljudi kao posebnu Karašovansku zajednicu. Prema zadnjem popisu stanovništva Rumunije (županija Karaš-Severin) Karašovani se uglavnom smatraju Hrvatima, dok se manji deo smatra posebnim narodom, a najmanje deo uz granicu sa Srbijom Srbima. Srpski deo Krašovana se u Banat doselio iz Timočke Krajine krajem 14. veka, dok se drugi Hrvatski deo doselio iz Turopolje|Turopolja, čime se objašnjavaju tragovi kajkavštine u lokalnom govoru a manja grupa Hrvata doselila je i iz Bosne Srebrene.
Ima ih ukupno oko 6.000, od čega se većina izjašnjava kao Hrvati, a manji deo kao Srbi, a svega oko 200 kao posebna etnička grupacija ([1]).
Istorija i poreklo
urediPodručje koje naseljavaju Krašovani je bilo i ranije nastanjeno stanovništvom slovenskog porekla. Naseljavanje Krašovana je izvršeno iz tri oblasti, jedan deo oko reke Timok, stanovništvom koje je sa sobom donelo torlački govor i ono je prenelo torlački osnov na Hrvatsku Karašovansku enklavu koja je poreklom iz Turopolja i Bosne doseljena na posed Rimokatoličkog biskupa/episkopa. Početkom 20. veka se, pretežno među bugarskim naučnicima, smatralo se da su Krašovani - i to pre svega zbog torlačkog govora - bugarskog porekla.
Dijalekat
urediDijalekat kojim govori ova nevelika skupina je nekarakterističan za Banat, odnosno za Srbe koji žive u ovom delu Banata i koji govore ekavskom varijantom štokavskog dijalekta, taj govor je mešavina kajkavsko-štokavko-rumunijskog rečnika sa torlačkom afirmacijom.