Korisnik:Gorran/Ustaški zločini
Kalnik 21. rujna 1943. uredi
Na Kalniku se 21. rujna 1943. godine dogodila tragedija. Naime, pošto je brigada "Braća Radić" izgubila kontakt s ustašama s kojima je vodila borbu, dvije satnije željezne ustaške bojne su se, zahvaljujući izdaji jednog intendanta, iznenada probile i napale tajnu partizansku bolnicu u šumi iznad Osijeka i pobile četrnaest ranjenika, dok su se ostalih osamdesetak uz pomoć straže i osoblja uspjeh spasiti[1].
U SPOMEN OD USTAŠA UBIJENIM RANJENICIMA U PARTIZANSKOJ BOLNICI STUPE NA KALNIKU Zvjerski su ubijeni
- BIBER NIKOLA
- ČIŽMEKOVIĆ PAVAO
- GRGAC ĐURO
- KUHAR ANDRIJA
- LESKOVAR MARIJA
- ORLIĆ PETAR
- PAVKOVIĆ JOVO
- PERKO BARICA
- PROTIĆ MILAN
- RESNEC MARIJA
- ROTIĆ DUŠAN
- ŠPREM IVAN
- TRKULJA VASO
- VIDAN JOSIP
- VRDULJAK MIJO
Žuberin 28. juna 1942. uredi
selo Žuberin je spaljeno 28. juna 1941. godine[2]
Marta 1942. godine ustaše su ponovo zapalile selo Žuberin i stanovništvo se sklonilo u katun Klepetuše (gde se održalo sve do 1948, da bi ga tada ponovo naselili)[3].
Donje Vukovsko 27. i 29. avgusta 1942. uredi
Najpre je, 27. avgusta, jedna kolona od oko 400 ustaša, podržana artiljerijom i avijacijom, uspela da prodre u Donje Vukovsko, odbacivši delove 4. bataljona 4. crnogorske brigade i vod Vukovske čete Kupreškog bataljona, da opljačka i popali selo i da u zaseoku Katanićima na zverski način pobije sve stanovništvo.88 Zatim je, dva dana kasnije, druga kolona ustaša, uz podršku tenkova i artiljerije, potisla 1. bataljon iste brigade i dve čete Kupreškog bataljona 3. krajiškog odreda i upala u selo Blagaj, gde je popalila oko 250 domova. Uz pomoć 3. bataljona, ustaše su bile zadržane.
88 Ustaše su do temelja spalile Donje Vukovsko, oterale svu stoku (oko 500 goveda i 1500 ovaca), popalile sazrelo žito i stočnu hranu i poklale 75 osoba (žene, decu i starce). Sve leševe su zatim zapalile na lomači (Izjava N. Manojlovića, komandanta Kupreškog bataljona, arhiva Opštinskog odbora Udruženja boraca NOR u Livnu)[4].
Vješanje 9. listopada 1944. uredi
OGLAS GLAVNOG RAVNATELJSTVA ZA JAVNI RED I SIGURNOST OD 4. XI.1944. O VJEŠANJU VIKICE TUČKORIĆ I OSTALIH
Oglas1
Dana 9. listopada 1944. izvršila je jedna manja skupina odmetnika zločinački napadaj na nedužno hrvatsko žiteljstvo u okolici Samobora. Tom prilikom odmetnici su na zvjerski način umorili obitelj jednog uglednog njemačkog državljanina, dok su nekoliko osoba prisilno odveli u šumu, opljačkavši pri tom njihovu imovinu.
Vješane su slijedeće osobe:
. . . 7. ELZA STRAŽIMANEC, rođena 1919. u Bos. Brodu, što je vršila nabavu zdravstvenog tvoriva, oružja, obuće i odjeće za partizane, raspačavala komunističko tvorivo, te .što je prenosila eksplozivno tvorivo za rušenje pruga i mostova.
. . . 10. VIKTORIJA TUČKORIĆ, rođena 1912. u Drvaru, što je vršila prebacivanje nasilno unovačenih osoba u Partizane, prenosila partizansku poštu, te obavještavala partizane o kretanju naših oružanih snaga.2
Ministarstvo unutrašnjih poslova
Glavno ravnateljstvo za javni red i sigurnost
1 Oglas je objavljen u »Hrvatskom narodu«, br. 1178 str. 2 od 4. studenoga 1944. g.
2 Vikica Tučkorić bila je organizacioni sekretar MK KPH Zagreb. Na policiji se herojski držala i nije ništa priznala, iako su je mučili.
U 1944. g. bile su mnoge drugarice članovi Mjesnog i Rajonskih komiteta. Većinu su ustaše pohvatali i ubili, a samo neke uspjele su da odu u partizane. Tako su ubijene članice MK KPH Zagreb: Ruža Crnković Erna, Ema 'Cekurić Neda, Boižena Žakman Maca, Jana Ilianić Sitoa, Vikica Tučkorić, poznata pod ilegalnim imenima Galja, Majda i Mira. Članice MK bile su i Lela i Dragica. Članice rajon, komiteta 1944. bile su Mira Kovačić Volga (I. RK), Ana Vorkapić Mirna (III. RK), Matija Crnković Dada ( I I I . RK). Vera Fabijanić Mara, Dunja (III. RK), Vlasta (III. RK). Ankica Kabalini Mia (III. RK), Ing. Vjeka Rubčić Daša (III. RK), Borošak Josipa Zlata (II. RK). Nataša (II. RK), Mira (II. RK), I l e v a (I. RK). Sia vica Bašić Maca (VI. RK), Anita Lelas Nina (V. RK), Milka (IV. RK).
Kuriri u 1944. g. bile su: Silva Miletić Sonja, Smilja i Zlata. (Redakcija nije uspjela ustanoviti imena i prezimena drugarica, koje se spominju samo pod ilegalnim imenima.)
U 1944. g. ustaše i Gestapo stalno povećavaju teror u Zagrebu, vrše blokade i pretrese čitavih kvartova u gradu, hapse na ulici, pregledavaju košare i pakete na trgovima i kod ulaza u grad, ali ipak ne nalaze sve ilegalce i antifašiste, koji su stalno radili za NOV. Sve uhapšenike proglašuju taocima, vješaju ih i ističu na svim javnim mjestima grada zastrašujuće plakate o tome. U drugoj polovini 1944. g. vrše se već pripreme za oslobođene Zagreba. Usprkos neprijateljskog terora, Povjerenstvo CK KPH za sjevernu Hrvatsku poslalo je sa oslobođenog teritorija nekoliko drugova i drugarica, da pomognu u radu organizacijama u Zagrebu. Tako su poslane Ankica Buden Vesela, Vera Cvetković Marica i Paula Martinčić-Rakamarić.[5]
Reference uredi
- ↑ Milićević 2010: str. 181
- ↑ HERCEGOVINA U NOB, knjiga 4 (Žarko Čabrilo: U UDARNOJ ČETI BATALJONA "BIŠINA") 1986: str. 112
- ↑ HERCEGOVINA U NOB, knjiga 4 (Žarko Čabrilo: U UDARNOJ ČETI BATALJONA "BIŠINA") 1986: str. 121
- ↑ Lekovic: str. 637–638
- ↑ ŽENE HRVATSKE 1955: str. 15–16
Literatura uredi
- ŽENE HRVATSKE U NARODNOOSLOBODILAČKOJ BORBI. Zagreb: Glavni odbor ženskih društava Hrvatske. 1955.
- Fumić, Ivan (2011). DJECA - ŽRTVE USTAŠKOG REŽIMA. Zagreb: Savez antifašističkih boraca i antifašista Republike Hrvatske ISBN 978-953-7587-09-3.
- Milićević, Žarko (2010). KALNIČKI PARTIZANSKI ODRED (2. izdanje). Varaždin: TIVA.
- HERCEGOVINA U NOB, knjiga 4. Beograd: Vojnoizdavački i novinski centar. 1986.