Heraklije Konstantin

(Preusmjereno sa stranice Konstantin III (bizantski car))
Za ostale upotrebe, v. Konstantin (razvrstavanje).
Ukoliko ste tražili članak o zapadnorimskom uzurpatoru iz 5. veka, vidite članak Konstantin III (407-411).

Iraklije Novi Konstantin (rođ. 3. maja 612. - umro 24. ili 26. maja 641. godine) bio je vizantijski car iz Iraklijeve dinastije i vladao je carstvom od 11. januara 641. do svoje smrti u maju iste godine. Iraklije Novi Konstantin je zvanično carevao pod vladarskim imenom Konstantin tako da se u modernoj literaturi često spominje i kao Konstantin II, Konstantin III ili Iraklije Konstantin [1].

Iraklije Novi Konstantin

Iraklije, Iraklije Novi Konstantin i Irakliona na obversu zlatnog novca.
Iraklije, Iraklije Novi Konstantin i Irakliona na obversu zlatnog novca.

Datum rođenja 3. maj 612.
Datum smrti 641.
Poreklo
Porodica

Iraklije Konstantin je rođen u Konstantinopolju 3. maja 612. kao jedini sin cara Iraklija i Fabije Eudokije. Carica Fabija je bolovala od epilepsije i umrla je iste godine kada je svom suprugu rodila sina. Posle godinu dana Iraklije se oženio rođenom sestričinom Martinom što je dočekano sa neodobravanjem pa i otvorenim nezadovoljstvom unutar carske porodice, u visokim crkvenim krugovima i među carigradskom svetinom.

Svestan nepopoluranosti svog braka sa Martinom, Iraklije je pokušao da javno prikaže kako se ne odriče Fabijine dece, ćerke Eudokije i sina Iraklija Novog Konstantina koga je 613. proglasio za savladara. Već 629. ili 630. godine Iraklije je oženio svog najstarijeg sina svojom sinovicom Gregorijom. U ovom braku Gregorija mu je rodila dva sina Iraklija, koji je kasnije postao poznatiji javnosti kao Konstans, i Teodosija.

Kada je Iraklije umro u februaru 641. za sobom je ostavio kao prestolonaslednike dvadesetosmogodišnjeg Iraklija Novog Konstantina i petnaestogodišnjeg Iraklija II, poznatijeg kao Irakliona, Martininog sina. Po carevom testamentu, koji je Martina predstavila carigradskom senatu, Iraklijevi sinovi su trebali da vladaju kao savladari i da pri tom poštuju Martinu kao caricu i majku. Učešće Iraklijeve udovice u vlasti je odbačeno, ali su sinovi umrlog cara prihvaćeni kao carevi-savladari.

Iraklije Novi Konstantin je izgleda uživao veću podršku carigradske svetine, ali je već bio teško bolestan, najverovatnije od tuberkuloze. Kako bi pridobio podršku vojske, Konstantin je podelio 50 000 vojnicima. Novac za odbranu Egipta, Konstantin je nabavio tako što je naložio da se iz Iraklijeve grobnice ukloni sve dragocenosti skupa sa carskom krunom. I pored svega, muslimanski Arapi su zauzeli veći deo provincije i carigradska vlada je izgubila jednu od najbogatijih istočnih provincija.

Pored gubitka Egipta, podele u carskoj porodici je produbilo i pitanje verske politike pošto je Konstantin, sudeći po poznom izvoru, Mihailu Pselu iz 11. veka, bio pristalica pravoslavlja, a Martina i njena deca u Carigradu nepopularnog monotelitskog učenja.

Iraklije Novi Konstantin je najposle umro 24. ili 26. maja 641. godine, ali je pre toga svoje sinove Iraklija i Teodosija preporučio staranju senatora i visokih vojnih krugova. Iako se o njegovoj ličnosti i kratkoj vladi praktično ne može mnogo toga reći, njegova popularnost je bila jedan od uzroka svrgavanja Martine i njenih sinova u septembru 641. godine. Carski presto je tada pripao mladom Irakliju-Konstansu II, Konstantinovom sinu.

Beleške

uredi
  1. U članku je korišćen naziv Iraklije Novi Konstantin u skladu sa oblikom imena zastupljenim u spisku vizantijskih careva u priručniku Ostrogorskog koji je najuticajniji i najdostupniji u našoj sredini. Međutim, u tekstu i sam Ostrogorski koristi naziv Konstantin III.

Literatura

uredi
  • G. Ostrogorski, Istorija Vizantije, Beograd 1997 (više izdanja).
  • The Oxford Dictionary of Byzantium, I—III, ed. A.P. Kazdhan, New York, Oxford, 1991, 917.
Prethodnik:
Iraklije
Vizantijski carevi
(641)
Nasljednik:
Irakliona