Konstantin Dragaš
Konstantin Dragaš Dejanović je bio srpski srednjevekovni velmoža koji je u drugoj polovini XIV veka vladao delovima današnje severoistočne Makedonije, jugoistočne Srbije i jugozapadne Bugarske.
Konstantin Dragaš Dejanović | |
---|---|
Datum smrti | 1395. |
Poreklo i porodica | |
Dinastija | Dejanovići |
Otac | Dejan |
Majka | Teodora Nemanjić |
Bio je sin sevastokratora Dejana i Teodore Nemanjić, a vlast je delio sa bratom Jovanom, do njegove smrti 1378. ili 1379. godine. Braća su posle Maričke bitke 1371. godine postali otomanski vazali.[1] Konstantin Dejanović je i ugostio tursku vojsku koja je preko njegove oblasti polazila u Kosovski boj i dao joj je i svoje pomoćne čete.[2]
Sam Konstantin je poginuo 1395. godine, predvodeći vazalne odrede u bici na Rovinama. Ženio se dva puta, a njegova ćerka Jelena se 1392. godine udala za vizantijskog cara Manojla II (1391 — 1425) i bila je majka poslednjih vizantijskih careva Jovana VIII (1425 — 1448) i Konstantina XI (1449 — 1453).
Grad Ćustendil u današnjoj Bugarskoj, nazvan je po njemu.
Poreklo i porodica
urediKonstantin je sin Dušanovog velmože Dejana (rodonačelnika Dejanovića) i Teodore (Evdokije) Nemanjić, ćerke kralja Stefana Dečanskog (1322 — 1331) i Marije Paleolog. Konstantin je imao i starijeg brata Jovana Dragaša, sa kojim je delio vlast.
Oženio se nepoznatom plemkinjom sa kojom je najverovatnije imao dvoje dece:
- Jelenu, koja se udala za vizantijskog cara Manojla II
- Jakova, koji je primio islam i kao Jakub jedno vreme upravljao njegovim posedima
Drugi put se oženio Evdokijom iz porodice Velikih Komnina, sa kojom nije imao dece. Ona je bila ćerka trapezuntskog cara Aleksija III (1349 — 1380) i Teodore Kantakuzin, iz bočne linije Kantakuzina.
Život i vladavina
urediNakon smrti sevastokratora Dejana, sredinom XIV veka, vladavinu njegovim posedima preuzeli su njegovi sinovi Jovan i Konstantin. Oni su, zajedno sa svojom majkom Teodorom (Evdokijom), bogato darivali svetogorske manastire, pogotovo Hilandar, Pantelejmon i Vatoped[1].
Posle Maričke bitke 1371. godine, u kojoj su poginuli njihovi susedi Vukašin (1365 — 1371) i Uglješa Mrnjavčević, braća Dragaš su, kao i Marko Mrnjavčević (1371 — 1395), postali vazali sultana Murata I (1359 — 1389). Jovan Dragaš je umro 1378. ili 1379. godine, nakon čega je Konstantin nastavio da samostalno vlada državom.
Na čelu svojih snaga, učestvovao je, kao otomanski vazal, u bici na Rovinama 17.03.1395. godine. Pored njega, kao otomanski vazali, protiv vlaškog vojvode Mirče (1386 — 1418) borili su se i knez Stefan Lazarević i kralj Marko Mrnjavčević. Vlaške snage su odnele pobedu u bici, tokom koje su poginuli i Marko i Konstantin. Nakon bitke, njegov sin Jakov (Jakub) je nasledio njegovu državu, ali su Osmanlije, tokom narednih godina, preuzele sve njegove posede.
U istorijskim izvorima na srpskom jeziku, Konstantin se pominje sa titulom gospodin, dok se u onima na grčkom jeziku pominje kao kir i autentes, dok neki autori smatraju da je nosio titulu despota[1]. Grad Velbužd, kod koga su srpske snage predvođene njegovim dedom (Stefanom Dečanskim) potukle u bici Bugare 1330. godine, bio je prestonica njegove države. Osmanlije su grad po njemu nazivali Konstantinova Banja odnosno Köstendil, a taj naziv se održao do danas, kao Ćustendil.
Reference
urediLiteratura
uredi- Alexander Kazhdan (editor), „The Oxford Dictionary of Byzantium“, Oxford, 1991. ((en))