Katedrala sv. Gilesa
Katedrala sv. Gilesa (engleski: St Giles' Cathedral koju zovu i High Kirk of Edinburgh) je katedrala u Edinburghu na sredini Royal Mile.[1] Katedrala sv. Gilesa posvećena je Svetom Egidiju (sv. Giles), danas pripada Škotskoj Crkvi, a zovu je i matičnom crkvom škotskih prezbiterijanaca.
High Kirk of Edinburgh | |
|---|---|
 | |
| Mjesto | Edinburgh |
| Država |  UK Škotska
|
| Vrijeme gradnje | 12. vijek. - 19. vijek |
| Obnova | 1872. - 1883. |
| Vlasnik | Škotska crkva |
| Korisnik | Škotska crkva |
| Tip građevine | katedrala |
| Arhitektonski stil | neogotika |
| Arhitekti i izvođači radova | |
| Arhitekt | William Hay i George Henderson |
| Koordinate: 55°56′N 3°11′W / 55.933°N 3.183°W | |
Karakteristike i historija gradnjeUredi
Svoj današnji izgled katedrala je dobila od 1872. do 1883. kad je gradski arhitekt Robert Morham zaposlio kolege Williama Haya i Georga Hendersona da je potpuno preurede. Oni su porušili sve stare kapele i pretvorili je u centralnu jednobrodnu baziliku u duhu neogotike. Jedini stari dio je centralno postavljeni zvonik iz 15. vijeka, na vrhu kojeg je otvorena kupola u obliku krune koju nosi osam kontrafora.[1]
Prva, tada još malena romanička crkva sv. Gilesa, podignuta je početkom 12. vijeka, njenu izgradnju pomagali su kraljevi Malcolm III (1058. - 1093.) i David I (1124–1153), koji su željeli na taj način proširiti katoličanstvo po škotskom Lowlandsu.[2] Zna se da je tadašnja puno veća gotička crkva 1385. djelomično izgorila, kao i to da je brzo obnovljena.[2] Tokom slijedećih 150 godina, podignuto je puno kapela (između ostalog i jedna za relikvije sv. Gilesa), koje su svojim novcem dograđivali bogatiji trgovci i razne gradske gilde.[2]
Sv. Giles bio je samo parohijalna crkva sve do 1635. kad je tadašnji škotski i engleski kralj Charles I. postavio Williama Forbesa za prvog biskupa nove edinbuške dijeceze, pa je tad postala katedralna.[3] U toj novoj katedrali izbili su 1637. neredi u znak protesta protiv nove liturgije, koji su doveli do škotske bune protiv Charlesa I. kao uvod u Ratove tri kraljevstva i Engleski građanski rat, koji je zahvatio cijelu Britaniju, i završio Charlesovim pogubljenjem.[1] Do sredine 17. vijeka, područje oko katedrale postalo je centar prijestolnice. Viteški red čička (Knights of the Thistle), podigao je u katedrali 1911. kapelu Thistle, koja im služi za ceremonijalne svrhe.[4]
IzvoriUredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Edinburgh” (engleski). Encyclopædia Britannica. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/179167/Edinburgh. Pristupljeno 25. 12. 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „St Giles’ in the Middle Ages” (engleski). St Giles cathedral Edinburgh. Arhivirano iz originala 2015-01-13. https://web.archive.org/web/20150113213506/http://www.stgilescathedral.org.uk/saint-giles-history/the-middle-ages/. Pristupljeno 25. 12. 2014.
- ↑ „St Giles Church becomes Saint Giles Cathedral” (engleski). St Giles cathedral Edinburgh. Arhivirano iz originala 2016-03-07. https://web.archive.org/web/20160307061850/http://www.stgilescathedral.org.uk/saint-giles-history/saint-giles-cathedral/. Pristupljeno 25. 12. 2014.
- ↑ „Cathedral of Saint Giles” (engleski). Encyclopædia Britannica. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/517217/cathedral-of-Saint-Giles. Pristupljeno 25. 12. 2014.
