Kanopus (Egipat)
Kanopus ili Kanopos (starogrčki: Κάνωπος) bio je važan grad u Antičkom Egiptu, koji se nalazio na sjeverozapadu Delte Nila.
Κάνωπος | |
|---|---|
| |
| Zemlja |  Egipat
|
| Regija | Delta Nila (Muhafaza Aleksandrija) |
| Civilizacija | Antički Egipat |
  Kanopus | |
| Period postojanja | 5. vijek pne. - 4. vijek |
| Koordinate: 31°18′N 30°5′E / 31.300°N 30.083°E | |
Danas se njegovi ostatci nalaze na dnu mora u Zaljevu Abu Kir, a ima ih na kopnu - 3 km od centra grada Abukira leže ostatci Hrama Serapisa.[1]
Historija uredi
Kanopus je nastao kao Grčka kolonija u 5. vijeku pne., na ušću antičkog rukavca Nila - Kanop. Ime je dobio po kormilaru broda Menelaja, koji je umro na tom mjestu od ugriza zmije, na povratku iz Trojanskog rata.[2] Po legendi kralj Menelaj mu je podigao spomenik, uz koji je niknuo grad.
Kanopus je uz obližnji Thonis-Heraklion izrastao u važnu luku preko koje se odvijala trgovina sa Grčkom.[2]
Nakon osnivanja Aleksandrije za ptolomejskih vremena postao je centar za proizvodnju maslinovog ulja i ladanje za građane Aleksandrije.[1]
Kanopus je bio važan centar iz kog se širilo kršćanstvo, grad brojnih martira za Dioklecijanovih progona, a nakon tog sjedište eparhije.[3]
Kanopus je nastavio prosperirati najmanje do kraja 4. vijeka nove ere.[2]
U jednom trenutku počeo je tonuti, pa je do 8. vijeka je potpuno potonuo nekoliko metara ispod Sredozemnog mora, njegova precizna lokacija se vremenom zaboravila i izgubila.[2]
Krajem 1990-ih ekipa Evropskog instituta za podvodnu arheologiju iz Pariza, uspjela je uz pomoć vrlo sofisticirane opreme otkriti u geološkim slojevima dna točnu lokaciju Kanopusa. Ronioci su otkrili temelje zgrada, monumentalne skulpture i brojne artefakte.[2]
U Kanopusu se njegovao kult sinkretičkog helenističko-egipatskog Ozirisa, koji je prikazvan kao brod sa ljudskom glavom. Na osnovu tog su stariji egiptolozi pogrešno nazvali - slične predmete u kojima se čuvala iznutrica mumificiranih leševa -Kanopskim vazama.[1]
