John Stuart, 3. earl od Butea
John Stuart, 3. earl od Butea, KG PC (/bjuːt/; 25. maj 1713 – 10. mart 1792) bio je britanski plemić i političar koji je od 1762. do 1763. godine služio kao premijer Velike Britanije, postavši prvi Škot i prvi torijevac na tom položaju, a koji je također poznat i kao posljednji kraljevski favorit u historiji Velike Britanije.
| The Right Honourable Earl od Butea KG PC | |
|---|---|
 3. earl od Butea; autor: Sir Joshua Reynolds | |
| premijer Velike Britanije | |
| Na položaju 26. maj 1762 – 8. april 1763 | |
| Monarh | George III |
| Prethodi | Vojvoda od Newcastlea |
| Slijedi | George Grenville |
| vođa Doma lordova | |
| Na položaju 26. maj 1762 – 8. april 1763 | |
| Monarh | George III |
| Premijer | on sam |
| Prethodi | Vojvoda od Newcastlea |
| Slijedi | nepoznato |
| državni sekretar za Sjever | |
| Na položaju 25. mart 1761 – 27. maj 1762 | |
| Monarh | George III |
| Premijer | Vojvoda od Newcastlea |
| Prethodi | Earl od Holdernessea |
| Slijedi | George Grenville |
| Lični detalji | |
| Rođenje | John Stuart 25. 5. 1713. |
| Smrt | 10. 3. 1792. (dob: 78)
|
| Počivalište | St Mary's Chapel, Rothesay, Isle of Bute |
| Nacionalnost | škotska i britanska |
| Politička stranka | Torijevska stranka |
| Supružnik/ci | Mary Wortley Montagu (v. 1736) |
| Djeca | 11, među kojima |
| Roditelji | James Stuart, 2nd Earl of Bute Lady Anne Campbell |
| Alma mater | Leidenski univerzitet |
Bute, koji se rodio porodici škotskih plemića rodbinski vezanoj za pro-unionistički klan Campbell, političku karijeru je započeo u Domu lordova 1737. godine, gdje je bio istaknut član opozicije vladi Roberta Walpolea. Godine 1744. je upoznao prijestonasljednika Fredericka i postao njegov blizak prijatelj; nakon Frederickove smrti 1751. godine je postao tutor njegovom mlađem bratu, novom prijestonasljedniku i budućem kralju Georgeu III.
Dvije godine nakon Georgeovog dolaska na vlast, Bute je vješto iskoristio njegovu antipatiju prema premijeru vojvodi od Newcastlea, te nizom manevara ishodio njegovu smjenu, iako je Newcastle uživao popularnost zbog uspjeha u Sedmogodišnjem ratu. Bute je imenovan za premijera te je ishodio Pariški mir kojim je rat uspješno okončan, iako su Butea Newcastle i William Pitt Stariji kritizirali zbog toga što je prema poraženoj Francuskoj i Španiji bio preblag. Bute je, sa druge strane, smatrao da teritorijalne dobitke u Sjevernoj Americi može očuvati jedino tako što tamo zadrži snažnu vojsku a koju su, po njegovoj zamisli, trebali financirati tamošnji kolonisti; zbog toga je uveo poreze i potakao niz događaja koji će nekoliko decenija kasnije kulminirati sa Američkom revolucijom. Sam Buteov mandat, međutim, nije dugo potrajao, jer se brzo okrenuo protiv svog kraljevskog pokrovitelja, kritizirajući ga u anonimnim pamfletima; kada je George doznao za njihovo autorstvo, Butea je zamijenio sa vigovcem Georgeom Grenvilleom.
Bute je ostatak života proveo na svom imanju, baveći se botanikom i pokroviteljstvom književnosti.
