Jelisaveta Nemanjić
'Jelisaveta Nemanjić, poznata i kao Elizabeta Nemanjić, (Ras 1270 - Bosna 1331) je bila srpska i sremska princeza iz porodice Nemanjić i bosanska banica kao supruga bana Stjepana I Kotromanića.
| Jelisaveta Nemanjić | |
|---|---|
| Supružnik | Stjepan I Kotromanić |
| Djeca | Miroslav Ulirh sin Stjepan II Kotromanić Katarina, kćerka bana Stjepana I Marija od Bosne Vladislav Kotromanić Ninoslav Kotromanić |
| Dinastija | Nemanjići , zatim Kotromanići |
| Otac | Stefan Dragutin |
| Majka | Katalina Arpad |
| Rođenje | oko 1270 Bosanska banovina |
| Smrt | 1331. Srebrenik |
| Mjesto sahrane | Mile? |
Jelisaveta je bila kćerka srpskog kralja Stefana Dragutina iz dinastije Nemanjića i ugarske princeze Katarine iz dinastije Arpadovića.Pored Jelisavete Dragutin i Katarina su imali još nekoliko djece :
- Vladislav II Nemanjić, kralj Ugarske i Srema
- Stefan Urošić, umro kao monah Stefan
- Margarita, umrla kao beba
- Ursula Nemanjić, supruga Pavla I Šubića
- Katarina ?
Jelisaveta je mladost provodila u Sremu. U kasnu jesen 1284. godine u Vrhbosni udala se za bosanskog tadašnjeg princa i budućeg bana Stjepana I. Njihov brak je bio pokušaj ostvarivanja alijanse između Prijezde I i Jelisavetinog oca Dragutina.Ban Stjepan i Jelisaveta su imali barem šestero djece :
- Miroslav
- Stjepan II, ban Bosne
- Vladislav
- Ninoslav, čija se kćerka Marija (1333 - 27. april 1403 udala za helfenštajnskog grofa Ulriha oko 1352. godine
- Ulirh
- sin
- Katarina, supruga zahumskog župana Nikole, i
- Marija, supruga određenog Ludovika. [1]
Banica Jelisaveta je ostala udovica 1314. godine. Pošto je Stjepanov nasljednik, njen sin, Stjepan II, bio maloljetan, Jelisaveta je nakratko preuzela de facto vlast. Međutim, banica Jelisaveta je sa svojom djecom bila prisiljena skloniti se u Dubrovnik iste godine jer je uvidjela da ne može očuvati za njih vlast nad Bosnom. Njen bijeg u Dubrovnik je bio prvi od mnogobrojnih kasnijih odlazaka bosanskih plemića u egzil u Dubrovnik. Ne zna se do kada su Jelisaveta i njena djeca ostali u Dubrovniku. Jelisaveta je u sinovo ime izdavala povelje, a njeno se ime uglavnom pojavljivalo prije imena njenog sina.[2] Umrla je oko 1331. godine.
Nakon Jelisavete, sljedeća banica Bosne bila je njena snaha i imenjakinja, Elizabeta Ortenburška. Nakon izumiranja dinastije Nemanjić, Jelisavetin unuk, Tvrtko I Kotromanić, je polagao pravo na srpsku krunu kao unuk Jelisavete Nemanjić.
Porodično stablo uredi
Jelisaveta je patrilinearno bila potomak srpske dinastije Nemanjića, a matrilinearno potomak turskog plemena Kumana.