Jacques Cathelineau
Jacques Cathelineau (5. januar 1759 – 14. jula 1793) bio je vrhovni zapovjednik (generalissimo) Kraljevske i katoličke vojske, odnosno vođa kontrarevolucionarne pobune pobune u francuskoj pokrajini Vandeji protiv u Revoluciji uspostavljenog republikanskog režima. Cathelineau, koji je stekao nadimak "svetac iz Anjoua", se iskazao nizom uspjeha u borbama sa republikanskim snagama u proljeće 1793. godine, ali je smrtno ranjen u bitci kod Nantesa nakon čega je došlo do oseke ustanka i njegovog gušenja.
| Jacques Cathelineau | |
|---|---|
 Jacques Cathelineau (1759-1793), généralissime vendéen, autor: Girodet
| |
Karijera
| |
| Čin | generalissimo |
| Važnije bitke | Rat u Vendéeu |
Biografija uredi
Rodom iz mjesta Le Pin-en-Mauges, Chatelineau je u ancien regimeu živio kao putujući trgovac. Prije Revolucije je stekao reputaciju pobožnog katolika, a svoje sunarodnjake i poznanike duboko impresionirao fizičkom snagom. Kao i mnogi njegovi sunarodnjaci je nakon izbijanja Revolucije prema njoj zauzeo neprijateljski stav, dodatno pojačan mjerama republikanskih vlasti za kontrolu nad Crkvom, pogubljenjem kralja Luja XVI i prisilnom regrutacijom mladića za Rat Prve koalicije.
10. marta 1793. godine su se mladići u obližnjem mjestu Saint-Florent-le-Vieil pobunili protiv regrutacije i protjerali republikanske vlasti. Čuvši za to, Chatelineau je svoje susjede nagovorio da im pomognu oružjem, a nakon čega mu se priključilo 27 ljudi. Toj se koloni priključilo još seljaka, te su u mjestu Jallais uspjeli protjerati republikanski garnizon smješten u lokalnom chateauu i zarobiti jedan top. Nakon toga je Chatelineauova vojska narasla na čak 3000 ljudi. Iako je raspolagao sa slabo naoružanim i obučenim trupama, a sam nije imao nikakvog vojničkog iskustava, postigao je niz uspjeha u borbama sa republikanskim snagama te stekao izuzetnu popularnost među ljudstvom. To su prepoznali i drugi vođe vandejske pobune, kao Charles de Bonchamps, Louis d'Elbée i Louis Marie de Lescure, te su ga 12. juna 1793. proglasili vrhovnim zapovjednikom. Chatelineau je svoju popularnost dugovao i ličnoj hrabrosti, odnosno sklonosti da sam vodi juriše. Prilikom pokušaja da zauzme strateški važan grad Nantes je ranjen hicem iz puške, a nakon čega je napad obustavljen. Chatelineau je od rana umro 14. jula, a njegova smrt se često navodi kao početak kraja ustanka, koji je brutalno ugušen krajem godine.
Chatelineauovi potomci su za vrijeme Bourbonske restauracije dobili plemićke titule, a među lokalnim stanovništvom je decenijama kasnije postojala inicijativa da ga Katolička crkva proglasi svecem.
Literatura uredi
- Jacques Cretineau-Joly, Histoire de la Vendée militaire
- Célestin Port, Vie de J. Calhelineau (1882); La Légende de Cathelineau in the review La Révolution française, vol. xxiv; Les Origines de la Vendée (Paris, 1888, 2 vols.); Dictionnaire Historique, Géographique et Biographique de Maine-et-Loire (1874–1878, 3 vols.)
- Théodore Muret, Vie populaire de Cathelineau (1845)