Inah
Inah (starogrčki: Ἴναχος) bio je, u grčkoj mitologiji, prvi kralj grada Arga, po kojem je ime dobila reka Inah,[1] današnja Panitsa koja plavi zapadnu obalu argivske doline.[2]
Pausanija kaže da je Inah bio najstariji kralj Arga koji je tu reku nazvao po sebi i potom prineo žrtvu boginji Heri. Primećuje i da neki govore kako Inah nije bio smrtnik, nego reka. Kaže i da su Inah, Kefis i Asterion posredovali u sporu oko prevlasti nad Argolidom između Posejdona i Here te da je Posejdon, kad su oni presudili u Herinu korist, njima oduzeo vodu (na drugom mestu piše da je Posejdon za osvetu poplavio tu oblast). Spominje da su Inahove kćeri bile Diomena (Ija) i Mikena.[3]
Premda su i Hijeronim i Evsevije (koji se pozivaju na Kastora sa Rodosa) ― pa još i John Lemprière 1812. godine[4] ― euhemerovski tvrdili da je Inah bio prvi kralj Arga, a Robert Graves da se radilo o Japetovom potomku, većina modernih naučnika smatra Inaha jednim od rečnih bogova, koji su svi bili sinovi Okeana i Tetide i stoga za Grke bili deo predolimpskog ili "pelaškog" mita; u grčkoj ikonografiji, primećuje Walter Burkert,[5] reke su predstavljane u obliku bika s ljudskom glavom ili ljudskim licem. Prema danajskom osnivačkom mitu, Posejdon je isušio sve izvore vode u Argolidi razgnevljen Inahovom presudom da ta oblast pripada drevnoj boginji Heri; da bi se izborio sa sušom, Danaj je svoje kćeri poslao po vodu. Jedna od njih, Amiona, tražeći vodu spavala je s Posejdonom, a on joj je pokazao izvore vode kod Lerne.[6]
Kako su reke i inače povezane s plodnošću, Inah je imao mnogo dece, od kojih su najvažniji bili njegova dva sina, Foronej i Egijalej ili Fegej, i dve kćeri, Ija i Filodika, žena Leukipova. Kao majku ove dece neki izvori navode iskonsku nimfu jasena Meliju, koja je smatrana majkom Foroneja i Egijaleja, ili Argiju (njegovu sestru), koja se spominje kao majka Ije i takođe Foroneja. Za Iju se ponekad navodi da je biča Inahova i Melijina kći, no ona je zapravo samo Inahova kći, jer se rodila iz Inahovih usta, a smatra se Inahovim i Melijinim detetom jer je rođena kad su njih dvoje bili u braku. Među ostalom Inahovom decom jesu Mikena, duh grada Mikene, videna nimfa Amiona, Meseida, Hiperija i možda Teledika.
Prema jednom mitu o osnivanju Arga, Inah je taj grad utemeljio nakon što jer od te oblasti, uništene u Deukalionovom potopu, ponovo načinio mesto na kome se može živeti, i to tako što je isušio njene močvare, kanalima regulisao tokove reka i iskrčio šume, te u argivsku dolinu doveo ljude s planine.[7]
Sofokle je napisao jednu dramu pod naslovom Inah, koja je verovatno bila satirska igra i od koje je sačuvano samo nekoliko papirusnih fragmenata pronađenih u Oksirinhu i u Tebtunisu (kod današnjeg sela Tell Umm el-Baragat); u toj drami Inah gubi svoju veličanstvenost i pati zbog Zevsove neuzvraćene ljubavi prema Inahovoj kćeri Iji;[8] Hermes na glavi nosi kapu tmine, koja ga čini nevidljivim, ali svira na aulosu uz hor satira; pojavljuju se i div Arg i Irida, kao Herina poslanica, neki "tuđinac" dodirom ruke pretvara Iju u junicu, a na kraju, kako se čini, satiri su oslobođeni ropstva i postaju Inahovi pastiri.[9] Još jedan papirusni fragment Sofoklovog Inaha objavljen je 1960.[10]
U Vergilijevoj Eneidi Inah je jedan od likova predstavljenih na Turnovom štitu.
Reference uredi
- ↑ Pseudo-Apolodor, Biblioteka, II, 1, 1.
- ↑ TheoiProject:Inakhos
- ↑ Pausanija, Opis Helade, II, 15, 4.
- ↑ Lemprière, John (1812). A classical dictionary. Original from Oxford University.
- ↑ Walter Burkert, Greek Religion, 1985: "Nature deities" 3.3, str. 175.
- ↑ Pseudo-Apolodor, Biblioteka, II, 1, 4.
- ↑ Sholija uz Euripidovog Oresta, 932.
- ↑ To je možda htonski Zevs, Zevs-Pluto, kako sugeriše Richard Seaford (Richard Seaford, "Black Zeus in Sophocles' Inachos" The Classical Quarterly New Series, 30.1 (1980), str. 23–29.
- ↑ Rudolf Pfeiffer, Die Netzfischer des Aischylos und der Inachos des Sophokles (Munich: Beck) 1938.
- ↑ Rudolph Pfeiffer, Ein neues Inachos-Fragment des Sophokles (Munich:Beck) 1958; R.J. Carden, The Papyrus Fragments of Sophocles (de Gruyter) 1974.
| Prethodi: nema |
Kralj Arga |
Slijedi: Foronej |