Ibrahim Maglajlić
Hfz. Ibrahim ef. Maglajlić (Banja Luka, 25. aprila 1861. – Sarajevo, 16. septembra 1936.), bošnjački je teolog, peti po redu reis-ul-ulema u periodu Kraljevstva Jugoslavije i prvi predsjednik Jugoslavenske muslimanske organizacije (JMO).
| hfz. Ibrahim ef. Maglajlić | |
|---|---|
 | |
| Rođenje | 25. aprila 1861., Banja Luka |
| Smrt | 16. septembra 1936., Sarajevo |
| Nacionalnost | Bošnjak |
| Titula | 5. Reis-ul-ulema |
| Prethodnik | Mehmed Džemaluddin ef. Čaušević |
| Nasljednik | Salih Safvet ef. Bašić (naibu-reis) |
| Vjeroispovijest | Islam |
Biografija uredi
Ibrahim Maglajilić je rođen 1861. godine u Banjoj Luci, gdje je završio osnovno školovanje, te banjalučku medresu pred uglednim muderisom Smail ef. Skopljakom. Prilikom austrougarske okupacije Bosne i Hercegovine, priključio se snagama otpora, zbog čega je interniran u mjesto Olomouc, u današnjoj Češkoj. Po povratku iz zatočeništva odlazi u Istanbul na studije, a u Bosnu i Hercegovinu se vraća 1887. godine, kada biva postavljen za upravitelja Fevzije medrese u Banjoj Luci, a 1898. i za upravitelja ruždije. Na tom mjestu ostaje do 1914. godine, kada je postavljen za muftiju tuzlanskog. U Tuzli je dočekao kraj rata i formiranje Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca. Sa viđenijim Bošnjacima osnovao je 1919. političku stranku, Jugoslavensku muslimansku organizaciju, i bio njen prvi predsjednik. Na izborima za Ustavotvornu skupštinu 1920. izabran je za narodnog poslanika. Nakon rascjepa u stranci, osniva novu političku organizaciju, ali ne osvaja nijedan politički mandat. Godine 1925. premješten je za muftiju banjalučkog, a 1929. je otišao u penziju.[1]
Za reis-ul-ulemu Islamske vjerske zajednice Kraljevine Jugoslavije postavljen je 12. juna 1930. godine. Kako je Atatürk u Turskoj ukinuo halifat i ured šejh-ul-islama Mešihat, više nije postojala institucija koja bi reis-ul-ulemi dodijelila menšuru, pa je osnovano posebno tijelo (Savjet za menšuru) sastavljeno od članova oba Ulema medžlisa (sarajevski i skopski), delegata Vakufsko-mearifskih vijeća i članova Vrhovnih šerijatskih sudova. Svečano ustoličenje obavljeno je u Bajrakli džamiji u Beogradu 31. oktobra 1930. godine, kada je Vrhovno islamsko starješinstvo i sjedište reis-ul-uleme preneseno iz Sarajeva u Beograd. Penzionisan je 14. marta 1936. godine kada je došlo do promjene režima i kada je Vrhovno islamsko starješinstvo i sjedište reis-ul-uleme vraćeno u Sarajevo. Umro je nekoliko mjeseci kasnije, 16. septembra 1936. godine.[1][2]
U Banjoj Luci je njegovim imenom nazvana medresa.
Priznanja uredi
- Orden Svetog Save III. stupnja
- Orden Bijelog orla V. stupnja
- Orden Jugoslavenske krune I. reda[3]
Reference uredi
- ↑ 1,0 1,1 Ibrahim ef. Maglajlić – prvi predsjednik Jugoslovenske muslimanske organizacije (12.10.2017.). Preuzeto 2019-12-13
- ↑ „Menšure dosadašnjih reisu-l-ulema”. islamskazajednica.ba. Pristupljeno 2018-10-24.
- ↑ Politika, 17. rujna 1936. (ćirilica)
Spoljašnje veze uredi
| Prethodi: Mehmed Džemaluddin ef. Čaušević |
Reis-ul-ulema 1930. — 1936. |
Slijedi: Salih Safvet ef. Bašić (naibu-reis) |