Heksadecimalni sistem
U matematici i informatici se često koristi heksadecimalni (šezdesetni) brojevni sistem. To je brojni sistem u osnovi 16, odnosno sistem sa 16 različitih cifara. Obično se koristi 10 arapskih cifara i dodaju se slova A-? odnosno a-?.
| Brojevni sistemi po kulturama | |
|---|---|
| Hindu-Arapski brojevi | |
| Zapadnoarapski Indijska familija Kmerski |
Istočnoarapski Brami Tajski |
| Istočnoazijski brojevi | |
| Kineski Sučou |
Računski štapići Mongolski |
| Alfabetski brojevi | |
| Abžadski Jermenski Ćirilični Ge'ez |
Hebrejski Grčki (Jonski) Āryabhaṭa |
| Ostali sistemi | |
| Atički Vavilonski Egipatski Inuitski |
Etrurski Majanski Rimski Polje urni |
| Spisak tema o brojevnim sistemima | |
| Pozicioni sistemi po bazama | |
| Dekadni (10) | |
| 2, 4, 8, 16, 32, 64 | |
| 1, 3, 6, 9, 12, 20, 24, 30, 36, 60, još… | |
Heksadecimalni sistem je IBM uveo u upotrebu 1963 godine. Ranija verzija heksadecimalnog sistema 1954 godine korišćena je na Bendix G-15 sistemu.
Na primer broj 10101010 u binarnom sistemu, koji se piše 170 u uobičajnom dekadnom sistemu, se piše kao AA u heksa decimalnom sistemu.
Heksadecimalni sistem je pogodno koristiti u računarima pošto je pretvaranje između binarnog i heksadecimalnog sistema jednostavno. Tako svaka četiri bita mogu da se napišu kao heksadecimalnog sistema, što znači da se jedan bajt može napisati kao dve cifre u heksadecimalnom sistemu.Heloo
| 0hex | = | 0dec | = | 0oct | 0 | 0 | 0 | 0 | |||
| 1hex | = | 1dec | = | 1oct | 0 | 0 | 0 | 1 | |||
| 2hex | = | 2dec | = | 2oct | 0 | 0 | 1 | 0 | |||
| 3hex | = | 3dec | = | 3oct | 0 | 0 | 1 | 1 | |||
| 4hex | = | 4dec | = | 4oct | 0 | 1 | 0 | 0 | |||
| 5hex | = | 5dec | = | 5oct | 0 | 1 | 0 | 1 | |||
| 6hex | = | 6dec | = | 6oct | 0 | 1 | 1 | 0 | |||
| 7hex | = | 7dec | = | 7oct | 0 | 1 | 1 | 1 | |||
| 8hex | = | 8dec | = | 10oct | 1 | 0 | 0 | 0 | |||
| 9hex | = | 9dec | = | 11oct | 1 | 0 | 0 | 1 | |||
| Ahex | = | 10dec | = | 12oct | 1 | 0 | 1 | 0 | |||
| Bhex | = | 11dec | = | 13oct | 1 | 0 | 1 | 1 | |||
| Chex | = | 12dec | = | 14oct | 1 | 1 | 0 | 0 | |||
| Dhex | = | 13dec | = | 15oct | 1 | 1 | 0 | 1 | |||
| Ehex | = | 14dec | = | 16oct | 1 | 1 | 1 | 0 | |||
| Fhex | = | 15dec | = | 17oct | 1 | 1 | 1 | 1 | |||
Umesto Latinskog 'sexa' IBM je kao prefiks izabrao Grčko έξι (heksi - šest) iz očiglednih razloga. Drugi deo reči, 'decimalni', je nastao od Latinske reči 'decem' (deset). Brojevi u hexadecimalnom sistemu su: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F "A" označava 10 "B" oznacava 11 itd.
