Hans Bethe
Hans Albreht Bete (nem. Hans Albrecht Bethe; Strazbur, 2. jul 1906 — Itaka, NJujork, 6. mart 2005) je bio nemačko-američki fizičar jevrejskog porekla. NJegova brojna otkrića iz oblasti kvantne elektrodinamike, fizike čvrstih tela, zvezdane nukleosinteze i astrofizike, presudno su uticale na fiziku 20. veka. Doktorirao je fiziku na minhenskom univerzitetu. Postdoktorske studije završio je na Kembridžu i u Rimu. Dolaskom nacista na vlast u Nemačkoj, Bete se 1933. godine preselio u Ujedinjeno Kraljevstvo, gde je radio kao saradnik Univerziteta u Mančesteru i Univerziteta u Bristolu. 1935. godine preselio se u SAD gde je obavljao funkciju profesora na Kolumbija Univerzitetu i Kornvel Univerzitetu. Tokom 1941. godine postao je američki državljanin i počasni član Međunarodne Akademije Nauka.[1][2]
| Hans Bete | |
 | |
| Rođenje | 2. jul 1906. Strazbur |
|---|---|
| Smrt | 6. mart 2005. Itaka, NJujork |
| Polje | Fizika, Nuklearna fizika |
| Institucija | Geteov univerzitet u Frankfurtu, Univerzitet u Minhenu |
| Poznat po | Kvantna elektrodinamika, izum atomske bombe izum hidrogenske bombe |
| Istaknute nagrade | Nobelova nagrada za fiziku (1967) |
Menheten projekat i razvoj hidrogenske bombe uredi
Tokom Drugog svetskog rata, Bete je bio direktor teoretskog odseka nacionalne laboratorije u Los Alamosu, koja je imala za cilj pronalazak nuklearnog oružja. Nakon Drugog svetskog rata, njegovi radovi na polju razvoja hidrgenske bombe, zajedno za mađarsko-američkim, odnosno poljsko-američkim naučnikom, jevrejskog porekla, Edvardom Telerom i Stanislavom Ulamom, doprineli su izumu i uspešnom testiranju hidrogenske bombe.[3]
Kasniji radovi uredi
Otkrio je da je je razlog zvezdane nukleosinteze, termonuklearna reakcija u kojoj se vodonik pretvara u helijum. 1967. godine dobio je Nobelovu nagradu za fiziku. NJegovi radovi na polju upoznavanja neutrina i astrofizike, presudno su uticali na mnoga moderna naučna otkrića.
Vidite još uredi
Reference uredi
- ↑ Lee, S.; Brown, G. E. (2007). „Hans Albrecht Bethe. 2 July 1906 -- 6 March 2005: Elected ForMemRS 1957”. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society 53: 1. DOI:10.1098/rsbm.2007.0018.
- ↑ Horgan, John (1992). „Illuminator of the Stars”. Scientific American 267 (4): 32. DOI:10.1038/scientificamerican1092-32.
- ↑ Schweber, S. S. (2000). In the Shadow of the Bomb: Bethe, Oppenheimer, and the Moral Responsibility of the Scientist. Princeton: Princeton University Press. str. 166. ISBN 978-0-691-04989-2.
Literatura uredi
- Schweber, S. S. (2000). In the Shadow of the Bomb: Bethe, Oppenheimer, and the Moral Responsibility of the Scientist. Princeton: Princeton University Press. str. 166. ISBN 978-0-691-04989-2.
- Bernstein, Jeremy (1980). Hans Bethe, Prophet of Energy. New York: Basic Books. ISBN 978-0-465-02903-7.
- Bethe, Hans A. (1991). The Road from Los Alamos. New York: American Institute of Physics. ISBN 978-0-88318-707-4.
- Brian, Denis (2001). The Voice Of Genius: Conversations With Nobel Scientists And Other Luminaries. Cambridge, Massachusetts: Perseus Pub. ISBN 978-0-7382-0447-5.
- Brown, Gerald E.; Lee, Sabine (2009). Hans Albrecht Bethe. Biographical Memoirs. Washington, D.C.: National Academy of Sciences.
- Brown, Gerald E.; Lee, Chang-Hwan, ur. (2006). Hans Bethe and his Physics. New Jersey: World Scientific Publishing. ISBN 9812566090.
- Herken, Gregg (2002). Brotherhood of the Bomb: The Tangled Lives and Loyalties of Robert Oppenheimer, Ernest Lawrence, and Edward Teller. New York: Henry Holt and Company. ISBN 0-8050-6588-1.
- Hoddeson, Lillian; Henriksen, Paul W.; Meade, Roger A.; Westfall, Catherine L. (1993). Critical Assembly: A Technical History of Los Alamos During the Oppenheimer Years, 1943–1945. New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-44132-3. OCLC 26764320.
- Schweber, Silvan S. (2000). In the Shadow of the Bomb: Bethe, Oppenheimer, and the Moral Responsibility of the Scientist. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-04989-2.
- Schweber, Silvan S. (2012). Nuclear Forces: The Making of the Physicist Hans Bethe. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-06587-1.
- Szasz, Ferenc Morton (1992). British Scientists and the Manhattan Project: the Los Alamos Years. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-06167-8. OCLC 23901666.
Vanjske veze uredi
- 1993 Audio Interview with Hans Bethe by Richard Rhodes Voices of the Manhattan Project
- 2014 Video Interview with Rose Bethe by Cynthia C. Kelly Voices of the Manhattan Project
- Three Lectures by Hans Bethe, from the Cornell University
- Text of the Eddington Medal award speech
- Hans Bethe obituary from The Economist magazine
- Hans Bethe obituary from The Guardian Newspaper
- Annotated bibliography for Hans Bethe from the Alsos Digital Library for Nuclear Issues Arhivirano 2006-04-26 na Wayback Machine-u
- Oral History interview transcript with Hans Bethe 17 January 1967, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives Arhivirano 2015-01-12 na Wayback Machine-u
- Video of a talk titled "Writing the Biography of a Living Scientist: Hans Bethe," Arhivirano 2013-05-14 na Wayback Machine-u delivered by S.S. Schweber
- Hans Bethe tells his life story at Web of Stories
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F. „Hans Bethe – biografija”. MacTutor History of Mathematics archive. (en)
- Hans Bethe na sajtu Mathematics Genealogy Project (en)
- Bowley, Roger; Merrifield, Michael; Padilla, Antonio (Tony). „αβγ – The Alpha Beta Gamma Paper”. Sixty Symbols. Brady Haran for the University of Nottingham.