Grga Zlatoper
Grga Zlatoper (Kistanje, 25. septembar 1910 – Washington, 4. jul 1976.[2]) bio je jugoslavenski novinar, dugogodišnji posljeratni voditelj radio stanice Glasa Amerike poznat ondašnjim slušaocima po svojim komentarima, koje je započinjao s riječima: Ovdje Vašington, Glas Amerike, govori Grga Zlatoper...
| Grga Zlatoper | |
|---|---|
| [[Datoteka:|250px]] | |
| Rođen/a | 25. septembar 1910.[1] Kistanje (Dalmacija),  Austro-Ugarska |
| Umro/la | 4. jul 1976.[1] Washington  SAD |
| Zanimanje | novinar |
| Etnicitet | Hrvat? / Srbin? |
| Nacionalnost/ državljanstvo | Kraljevina Jugoslavija |
| Godine aktivnosti | 1936–1970 |
U najgora vremena Hladnog rata, Grga Zlatoper je bio vrlo slušana osoba, tadašnji stanovnici Socijalističke Jugoslavije su u želji da budu dobro informirani nakon slušanja domaćih radijskih vijesti okrenuli svoje radio prijemnike na Glas Amerike da čuju što Grga Zlatoper o tom kaže.[3]
U to vrijeme uopće nije bilo sumnji da Grga radi za Centralnu obavještajnu agenciju, pa je to bilo i zakonski zabranjeno[4], ali se svejedno gotovo svako veče slušao, osobito kod velikih kriza kao u slučaju Kubanske krize.
Biografija uredi
Gimnazija je završio u Šibeniku 1928., nakon tog je od 1928. do 1932. studirao književnost na Zagrebačkom univerzitetu.[1] Od 1934. do 1936. studira Kineziologiju u Varšavi (Poljska). Od 1936. do 1939. radi kao dopisnik beogradske Politike iz Varšave, a nakon što je Poljska napadnuta odlazi u Rim i radi kao dopisnik Politike do 1941.[1] Kad je i Kraljevina Jugoslavija napadnuta odlazi u London i od 1941. do 1946. radi kao radijski novinar politički komentator BBC-a u Londonu.[1]
Nakon selidbe u Ameriku od 1950. do 1954. radi za Radio slobodna Evropa iz New Yorka, a od 1955. radi kao novinar za Glas Amerike sve do 1970-ih kad je obolio.[1]
Grga je još kao klinac počeo igrati nogomet, počeo je kao golman u kninskoj Dinari[4], a nakon tog u Šibeniku i Beogradu.[5] Od 1935. do 1936. bio je golman u varšavskoj Legiji.[5]
Grga Zlatoper se angažirao i u tajnim operacijama koje su za cilj imale podrivanje tadašnjih socijalističkih zemalja pa je 50-ih. ušao u Izvršni odbor sportaša izbjeglih iz sovjetskog bloka, koji su 1952. osnovali organizaciju Uniju slobodnih istočnoevropskih sportaša (Union of Free Eastern European Sportsmen). Oni su kao takvi trebali nastupati na Olimpijskim igrama u Helsinkiju, to im nije uspjelo ali su dobili veliki publicitet po zapadnim zemljama.[6]
Umro je nakon duge i teške bolesti u Univerzitetskoj bolnici u Washingtonu[2], a pokopan je na groblju Svetog srca u Westminster u Vermontu.[7]
Bibliografija uredi
- Surrvey of the satelite press since 1945, Mid-European Studies Center (1953)
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Grga Zlatoper” (engleski). Croatian World Network. Pristupljeno 26. 01. 2015.
- ↑ 2,0 2,1 „Grga Zlatoper 65, of Voice of America” (engleski). New York Times. Pristupljeno 26. 01. 2015.
- ↑ „Grga Zlatoper” (srpski). Glas Amerike. Pristupljeno 26. 01. 2015.
- ↑ 4,0 4,1 „Veliki fudbal iz malog mista - Vreme” (srpski). Vreme. Pristupljeno 26. 01. 2015.
- ↑ 5,0 5,1 „Grga Zlatoper” (poljski). Legia. Pristupljeno 26. 01. 2015.
- ↑ „ The IOC, Exiled Athletes, and U.S. Government Covert Operations, 1950-1960” (engleski). Toby C. Rider / University of Western Ontario. Pristupljeno 26. 01. 2015.
- ↑ „Grga Zlatoper” (engleski). Find A Grave. Pristupljeno 26. 01. 2015.