Gelma
Gelma (arapski: قالمة / Qālima, berberski: Galma) je grad od 120,004 stanovnika[1] na sjeveroistoku Alžira u Pokrajini Gelma u kojoj je i administrativni centar.[2]
Gelma
قالمة | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 36°27′N 7°26′E / 36.450°N 7.433°E | |
| Država |  Alžir
|
| Pokrajina | Gelma |
| Visina | 256[1] |
| Stanovništvo (2008.) | |
| - Grad | 120,004[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC) |
| Poštanski broj | 24000[1] |
| Karta | |
  Gelma Pozicija Gelme u Alžiru | |
Geografske karakteristike uredi
Gelma leži u dolini rijeke Sejbus, okružena planinama visokim gotovo 610 metara po čijim se padinama nižu maslinici. Još uvijek ima karakter francuskog grada zbog širokih bulevara sa drvoredima.[2] Grad je podjeljen na dva dijela, na jugu se nalazi kazba i vojska sa kasarnama, a na zapadu arapska mahala.[2]
Od luke Annabe i Sredozemnog mora je udaljena 60 km jugoistočno, od Constantina 130 km istočno, a od granice sa Tunisom 150 km zapadno.
Nedaleko od grada (19 km zapadno) leže poznate terme Hamam Meskutine, čije vode imaju i do 98 °C, od njih su topliji jedino islandski gejziri.[2]
Historija uredi
Francuska vojska zauzela je taj kraj 1834.[3]
Gelma je novi grad nastao za Francuske kolonijalne uprave kao vojna baza koju je osnovao pukovnik Duvivier 1837 na mjestu rimske Calame.[4] Uz bazu je izraslo i civilno naselje koje je službeno osnovano 20. januara 1845. Gelma je status punopravne općine dobila dekretom od 17. juna 1854.[4]
U Gelmi i njenoj okolici živjelo je puno francuskih kolonista, koji su zauzeli najbolje oranice što je revoltiralo lokalno domicilno stanovništvo. Nakon napada na njihove domove Francuska vojska i lokalni kolonisti izvršili su za osvetu - 8. maja 1945. pravi masakr.[3]
Gelma je od 1974. pokrajinski administrativni centar, a od 1986. i univerzitetski.[3]
Antička Calama uredi
Za antičku Calamu se zna da je kod nje -- 109. pne., berberski kralj Numidije Jugurta pobjedio rimskog generala Postiniusa. Antička Calama bila je zajedno sa Setifisom (današnji Sétif) i Hiponom (današnja Annaba) jedna od najvažnijih žitnica Rimskog Carstva tokom 2. i 3. vijeka za vladavine careva iz Dinastije Severovaca.[3]
Za ranog kršćanstva (4.-5. vijek), Rimska kolonija - Calama bila je dijeceza u kojoj je biskup bio Possidius (biograf sv.Augustina). Za vrijeme vandalske invazije - Possidus je pobjegao i sklonio se u Hipon, a Calama je pala pod na vlast vandalskog kralja Gejseriha. Kad je Bizant ponovno zauzeo Sjevernu Afriku Justinijanov general Salomon je utvrdio Calamu.[3]
Dijelovi tih bedema koji su nekad štitili grad, još uvijek su očuvani.[2]
Od rimske Calame danas su preostale ruine teatra i termi, najveći dio skulptura i reljefa danas se čuva u muzeju.[2]
Privreda uredi
Pored tog što je regionalni administrativno- trgovački centar Gelma je i poljoprivredno-stočarski centar ali i grad lake industrije koja proizvodi porculan, bicikle, motocikle i male motore.[2]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Algeria, People's Democratic Republic of Algeria” (engleski). City population. Pristupljeno 14.2. 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „Guelma, Algeria” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 16.2. 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 „Historique” (francuski). Guelma. Arhivirano iz originala na datum 2020-02-17. Pristupljeno 16.2. 2020.
- ↑ 4,0 4,1 „Guelma (Algérie)” (francuski). Archives nationales d'outre-mer. Pristupljeno 15.2. 2020.
Vanjske veze uredi
- Guelma (službene stranice) Arhivirano 2012-11-19 na Wayback Machine-u (fr)