Fočanski propisi
Fočanski propisi su prvi pravni propisi socijalističke Jugoslavije, nastali u periodu NOB-a, kada je Foča bila centar šire partizanske slobodne teritorije.
U Foči je tada od 20. januara do 10 maja 1942. boravio CK KPJ i Vrhovni štab na čelu sa Josipom Brozom Titom. Obavljala se organizacija vojne, političke i pozadinske strukture NOVJ. U isto vrijeme vrši se prihvat i pruža ljekarska pomoć promrzlim partizanima, učesnicima Igmanskog marša. Za to vrijeme Moša Pijade piše znamenite Fočanske propise koji postaju osnova buduće socijalističke Jugoslavije. Može se reći da je pravni sistem bivše države utemeljen upravo u Foči.
Sadržaj ovog zakonika je bio vezan prevashodno za razrađivanje pitanja krivične odgovornosti neprijatelja. Određeno je ko se to sve smatra narodnim neprijateljem, koje su kazne predviđene za određeno krivično djelo i ko je nadležan da pokrene postupak. Narodnooslobidalčki odbor je proklamovan u najviši sudski organ i kao takav je bio poptuno nezavisan i samostalan.
Mada su narodni odbori i prije osnivani, Fočanskim propisima pod nazivom
• Zadaci i ustrojstvo Narodnooslobodilačkih odbora
• Uputstva za rad Narodnooslobodilačkih odbora u oslobođenim krajevima
iz februara 1942. godine, propisani su osnovni principi organizacije i funkcioniranja narodnooslobodilačkih odbora, i njihova izbornost, opoziv i druga pitanja. Nova, partizanska vlast uspostavljala se imenovanjem vršilaca različitih dužnosti, a ne biranjem, izbor je vršen aklamacijom. Fočanski propisi donijeli su i osnove novog izbornog sistema koji je, osim neposrednog, uveo i delegatski način biranja viših organa, te potvrdili biračko pravo ženama. Uvedeno je opće pravo glasa, a glasanje je bilo javno. Regulirano je pitanje izbornih komisija, izbornih povjerenika i zborova birača. Na oslobođenim teritorijama funkcionirali su narodnoooslobodilački odbori u vrijeme kada su određeno područje kontrolirale partizanske jedinice, a kada bi ih okupirala neprijateljska vojska, njihov rad zamirao bi do sljedeće prilike. [1]
Da bi struktura nove vlasti bila hijerarhijski uspostavljena, nedostajali su zemaljski organi vlasti. Zato je bilo potrebno osnovati jedan centralni organ narodne vlasti koji će od Vrhovnog štaba preuzeti civilnu upravu nad oslobođenim teritorijama. Iz tih razloga je 26. novembra 1942. godine u Bihaću bilo sazvano Prvo zasjedanje Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ).