Philip Dobri
Philip Dobri ili Philip III (francuski: Philippe le Bon, nizozemski: Filips de Goede) (Dijon, 31. jul 1396.-Brugge, 15. jun 1467.) - bio je od 1849. do 1467. vojvoda Burgundskog vojvodstva.[1]
| Philip Dobri | |
|---|---|
| |
| Philipov portret | |
| Vojvoda Burgundskog vojvodstva | |
| Vladavina | 1419. - 1467. |
| Prethodnik | Jean Neustrašivi |
| Nasljednik | Charles Smjeli |
| Supruga | Michelle od Valoisa (od 1409., umrla 1422.), Bonne od Artoisa (od 1424., umrla 1425.), Isabella od Portugala (od 1430.) |
| Djeca | Antoine, Josse, Charles Smjeli vanbračna; Corneille, Antoine, David, Anna, Raphaël, Baldwin, Philip |
| Dinastija | Valois |
| Otac | Jean Neustrašivi |
| Majka | Margareta Bavarska |
| Rođenje | 31. jul 1396. Dijon |
| Smrt | 15. jun 1467. Brugge |
| Vjera | Katolik |
Po mnogim historičarima on je bio najbolji vojvoda tog vojvodstva koje je u 15. vijeku moglo parirati Kraljevini Francuskoj.[1]
Biografija uredi
Philip je bio sin Jeana Neustrašivog i Margarete Bavarske, na vojvodski tron stupio je u dobi od 23 godine, kad mu je otac ubijen 1419. Prvi koraci njegove vladavine bili su da se što prije izvuče iz angažmana po Kraljevini Francuskoj u koji je bio upleten njegov otac, zbog čeg je vjerojatno i ubijen.[1]
Philip je sumnjao da je to djelo dofena Charlesa, kasnijeg francuskog kralja Charlesa VII.[1] Zbog tog je 1420. sa engleskim kraljem Henryem V skopio Ugovor iz Troyesa. Tim sporazumom je Izabela Bavarska, supruga premilog francuskog kralja Charlesa VI obećala francuski tron Henryu V, a domene te kraljevine, Kraljevini Engleskoj, Burgundskom vojvodstvu i svom razbaštinjenom sinu dofenu Charlesu.[1]
Paradoksalno je da se Philip nakon tog više nije bavio zauzimanjem zemalja po Kraljevini Francuskoj i nije pačao u prilike u toj zemlji, ali je ostao engleski saveznik, osim u periodu 1435.-39., kada je neuspješno pokušao zauzeti Calais. [1]Iako je rijetko stvarno pomagao Kraljevini Engleskoj u njenom ratu sa Kraljevinom Francuskom. S druge strane, naročito nakon 1435., kad je priznao Charlesa VII za francuskog kralja i prihvatio njegovo objašnjenje da nema veze sa ubistvom njegova oca, dao je sve od sebe da bude u razumno dobrim odnosima sa francuskim kraljem. Razlog je vjerojatno ležao u činjenici da njegovi interesi nisu bili u Francuskoj, već u proširenju vlastitog vojvodstva.[1]
Vojvoda Philip Dobri bio je agresivni oportunist, koji se krio iza impresivne, iako bizarne, fasade dvorskog sjaja i viteških turnira. On se naročito u prvoj polovici svoje vladavine, koncentrirao na širenje svog vojvodstva na račun svojih susjeda. Grofoviju Namur kupio je 1421., Grofovija Hainaut zauzeo je silom 1427., a bogato Brabantsko vojvodstvo nakon 1430, dvije povezane grofovije Holand i Zeeland zauzeo je nakon serije dugih vojnih kampanja vođenih između 1424.- 1433. Kruna njegove ekspanzionističke politike bilo je zauzimanje Velikog Vojvodstva Luksemburg 1443.[1]
Philip je po uzoru na engleski viteški red Red podvezice,-1430. osnovao burgundsku verziju reda nazvan Toison d’Or (Zlatno runo), čije je članstvo bilo ograničeno na 24 plemića dokazane hrabrosti i ugleda.[1] Za njegove vladavine raskoš i rasipnost dvorskog života u srednjem vijeku dosegla je kulminaciju. Dvorove je imao u Bruxellesu i Bruggesu, u Brabantu i Flandriji, ali i po sjeveroistočnoj Francuskoj u Hesdinu i Lillu i po drugim gradovima. Za njihovu dekoraciju angažirao najbolje umjetnike onog vremena, tako da je sakupio vjerojatno najimpresivniju kolekciju slika i knjiga onog vremena. Poznata je epizoda da je angažirao slikara Jan van Eycka da otputuje sa delegacijom u Portugal kako bi naslikao kćer kralja João I - Isabellu, kako bi vidio dali je dovoljno lijepa da je ženi.[1]
Za raskošne bankete angažirao je brojne muzičare i dekoratere svih vrsta da mu naprave bizarne makete, brodova, tornjeva, ogromnih torti iz kojih su iskakali ljudi, uz prisustvo kojekakvih životinja izmješanih sa pravima, kako bi impresionirao svoje goste. Jedan od napoznatijih i najvećih bio je Fazanov banket održan 1454. u Lillu.[1]
Philip je bio hedonist poznat po brojnim ljubavnicama i brojnoj vanbračnoj djeci, umro je vjerojatno od upale pluća, u Bruggesu 1467.[1]
