Fardis
Fardis (perz. فردیس) je grad u Alborškoj pokrajini na sjeveru Irana.[1] Nastao je 2013. odvajanjem od velegrada Karadža i prema procjenama iz sredine 2010-ih u njemu živi između 500.000 i 600.000 stanovnika.[1][2]
Fardis
(fa) فردیس | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 35°43.5′N 50°59′E / 35.7250°N 50.983°E | |
| Država |  Iran
|
| Pokrajina | Alborška pokrajina |
| Okrug | Fardiški okrug |
| Status grada | 19. 6. 2013. |
| Visina | 1243 m |
| Stanovništvo (2016.) | |
| - Grad | ~600.000 |
| Vremenska zona | IRST (UTC+3:30) |
| - Ljeto (DST) | IRDT (UTC+4:30) |
| Pozivni broj | 026 |
| Karta | |
  Fardis Fardis na karti Irana | |
Geografija uredi
Fardis je položen na centralnom dijelu 18 km širokog ravničarskog područja između masiva Alborz tj. planine Dašte (2545 m) na sjeveroistoku i brda Kalahli (1401 m) na jugozapadu. Grad se proteže približno 6,0 km u smjeru sjever-jug i nadmorska visina mu varira od 1200 m na jugu do 1300 m na sjeveru. S obzirom da Fardis pripada karadžanskoj (odnosno teheranskoj) aglomeraciji, njegove granice su prosto administrativnog karaktera i okružen je drugim iranskim gradovima – Karadžom na sjeveru, Andišeom na istoku, Šahrijarom na jugoistoku, Malardom na jugu, Meškindaštom na sjeverozapadu.[3] Granice urbanog područja primjetne tek na zapadu i jugozapadu gdje se nalaze polja, farme i industrijske zone. U gradu prevladava hladna stepska klima (BSk).
Historija uredi
Historija Fardisa kao karadžanskog prigradskog naselja Šahrak-e Fardis (dosl. gradić Fardis) započinje 1960-ih kada kod industrijske zone (Kasraje) niču prve stambene jedinice.[3] Do 19. 6. 2013. Fardis je pripadao trećem gradskom kotaru Karadža, a potom je dobio status samostalnog grada i pripojeni su mu dijelovi desetog karadžanskog kotara.[1][2] Uz grad, utemeljen je i Fardiški okrug, jedan od najmanjih iranskih okruga, kojem pripada još samo Meškindašt. Zbog povoljnijih ekoloških i ekonomskih uvjeta u odnosu na Karadž i Teheran, Fardis je postao popularna lokacija za srednju klasu.[3] Veliki građevinski uzlet grad je doživio sredinom 2010-ih godina kada je pokrenuta gradnja raznih stambenih i poslovnih objekata.[1][2]
Promet uredi
Glavna ulica u gradu je Fardiški bulevar, 4,0 km dugačka prometnica koja se proteže od Davarijeve ulice na sjeveru do bulevara 7. tira na jugu. Ova ulica sadrži pet trgova (kružnih tokova) i uz nju je koncentrirana većina gradskih poslovnih i trgovačkih objekata.[1] Druge važne ulice koje se (prateći os grada) protežu paralelno uz nju su bulevar Sarv Naz, ulica Imama Homeinija, Sadijev bulevar, ulica Kurejši i bulevar Imama Reze, te Malardska cesta. Najveće ulice koje se protežu poprečno u odnosu na gradsku os su ulica Sabeti, bulevar Baharan (sa zatvorenim kanalom) i bulevar Šahid Bijat. Fardis je s Karadžom povezan s Meškindaštanskom cestom (zapadno) i Malardska cestom (istočno), a relativno dobru vezu ima i s Teheranom jer se kilometar sjeverno od grada nalaze stanica metroa i željeznice. Osim preko Karadža, cestovna veza s metropolom ostariva je i preko Andišea gdje prolaze i redovne autobusne linije.
Gradska naselja uredi
Gradska naselja Fardisa su:[1]
- Šahrak-e Fardis (centar)
- Ahari
- Dehkade
- Eram
- Gradić 110
- Gradić 17. šahrivara
- Golestan
- Hafezije
- Manzarije
- Naz
- Roknabad
- Sepah
- Simindašt
- Šahid Huseini
- Talekani
- Vahdat
Povezano uredi
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (fa) Mehr News (25. 6. 2013). „پنجمین شهرستان البرز متولد شد/ تحقق آرزوی دیرین مردم فردیس”. Tehran: Mehr News Agency.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (fa) Khabare Fardis (25. 1. 2016). „فردیس شهرستان شد اما...”. Fardis: Fardis News Network. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-25. Pristupljeno 2016-10-04.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (en) Hourcade, Bernard (24. 4. 2012). „i. Modern City”. Karaj. Encyclopædia Iranica. New York: Columbia University.
Vanjske veze uredi
- (fa) Fardis News (فردیس نیوز) Arhivirano 2016-10-05 na Wayback Machine-u
- (fa) Fardis News Network (شبکه خبری فردیس) Arhivirano 2016-10-01 na Wayback Machine-u
- Ostali projekti
 | U Wikimedijinoj ostavi ima još materijala vezanih za: Fardis |